1. Komórka - podstawowa jednostka budulcowa i funkcjonalna pełniącą rożne funkcje w organizmie . Nabłonkowa, nerwowa, mięśniowa, tłuszczowa
Komórki dzieli się na prokariotyczne (pozbawione typowego jądra komórkowego) i eukariotyczne, zawierające jądro komórkowe
2. Budowa komórki
każdą komórkę otacza błona komórkowa którą wypełnia cytoplazma. Na cytoplazmę składają się struktury wewnątrzkomórkowe takie jak jądro, mitochondria, siateczka śródplazmatyczna, lizosomy. Wszystko to jest zawieszone w cytozolu który składa się głównie z wody , białek i cząsteczek prostych.
1. jądro komórkowe kulista struktura zlokalizowana w cetrum komórki,: A:przechowuje materiał DNA oraz koordynuje aktywność komórki, zachodzi tam transkrypcja ( eurochromatyna) oraz namnażanie DNA ( replikacja)
B: jest otoczone porowatą błoną które zapewnia transport małych cząsteczek , chromatyny(materiał genetyczny), jąderka( zakodowane info o rRna)
* w czasie podziału komórki z heterochromatyn wyodrębniają się chromosomy, mamy 2x23, w rozrodczych 23 ( liczba haploidalna) 23-cia warunkuje płeć
|
chromatyny - splątane nici zbudowane z DNA i białka: eurochromatyny luźna postać aktywna genetycznie oraz hetero ścisła nieaktywna
2.Mitochondrium znajduje się w cytoplazmie uwalnia i wytwarza ATP, zachodzi w nim proces fosforyzacji oksydacyjnej w którym powstaje ATP B: składa się z błony zewnętrznej, silnie pofałdowanej wewnętrznej którą wypełnia matriks, jest strukturą autonomiczną bo zawiera własne DNA ( buduje własne białka )
3.Cytoplazma płyn węwnątzr komórkowy, wypełnia komórkę, w jego skłąd wchodzi cytozol który składa się głównie z wody, białek i cząsteczek prostych funcie : szkieletowa, transportowa, środowisko dla reakcji chemicznych CYTOZOL+ORGANELLE
4. Cytoszkielet - rusztowanie komórki, utrzymuje organelle, nadaje kształt, zbudowany z włókienek mikrofilamentów i mikrotubul
5. Siateczka śródplazmatyczna - system błon w cytoplazmie, zbudowana z błon, na jej powierzchni znajdują sie rybosomy siateczka szorstka syntezuje białka, a gładka fosfolipidy, neutralizuje substancje szkodliwe ( detoksykacja), dzieli komórke na szereg przedziałów
|
6.Aparat Goldiego w cytoplazmie, składa się z błony zwen i pofałdowanej we co tworzy grzebień, kieruje białka do ich ostatecznego miejsca przeznaczenia
7. Rybosom na siateczce, w cytoplazmie, wytwarza białka dla potrzeby komórki
8. Lizosomy - wewnątrzkomórkowe pęcherzyki które zawierają enzymy trawienne, trawią rózne substancje
9.Peroksysom - malutki pęcherzyk w cytoplazmie który zawiera enzym aby rozłożyć nadletenk wodoru H2O2
10. Błona komórkowa zewnętrzna warstwa komórki odpowiedzialna za transport z i do komórki nadaje komórce kształt, chroni przed czynnikami zew. Składa się z 2 wartsw fosfolipidów i białek
Plazmatyczne ( ożywione) : rybosom, mitochondrium, aparat Golgiego, siateczka śródplazmatyczna, jądro, cytoplazma, lizosom, chloroplast ( roślinne)
Nieplazmatyczna : ściana komórkowa ( roślinne) wodniczki wakuole ( roślinne)
Wakuole ( magazynują związki szkodliwe, pożyteczne i wodę
Wodniczki - funkcje trawienne i wydalnicze ( ilość wody w komórce)
Prokariata - komórki bez jądra np. bakterie
Eukariata - komórki z jądrem np. zwierzęce, roślinne
|
|
|