Pedagogika jako subdyscyplina teoretyczna i praktyczna
Opracowane na podstawie: Stefan Kunowski Podstawy współczesnej pedagogiki
Pedagogika to nauka o wychowaniu. Wychowanie jest pojęciem o bardzo szerokim zakresie. „(…) przedmiot jej (pedagogiki) badań jest złożony, wieloaspektowy, a przy tym zmieniający się rozwojowo tak, że wychowanie nie nadaje się do prostego zdefiniowania”.
Ogólna metodologia nauk (naukoznawstwo) wskazuje, że nauka jest społecznie zorganizowaną działalnością poznawczą ludzi, która stawia i rozwiązuje problemy teoretyczne jak i praktyczne. Zatem jeśli pedagogika uznana jest za naukę, będzie się ona zajmowała zarówno zagadnieniami teoretycznymi jak i praktycznymi.
PODSTAWOWE TERMINY
Nazwa pedagogika pochodzi od greckiego słowa paidagogos (prowadzący chłopca). Oznaczało ono niewolnika w starożytnej Grecji, którego zadaniem było odprowadzanie, synów wolnych obywateli na miejsce ćwiczeń fizycznych (palestra). Na początku prowadzenie było tylko fizyczną czynnością, jednak z czasem nabrało głębszego znaczenia,
a mianowicie prowadzenia duchowego i moralnego. Padagogos zmienił się z opiekuna
w nauczyciela-wychowawcę, a całość zabiegów, które obejmowała jego pracą (opieka, kształcenie umysłowe i prowadzenie duchowo-moralne) nazywano paidagogija.
Najpierw wymagano od paidagoosa tylko sprawowania opieki fizycznej nad chłopcami, więc było to działanie czysto praktyczne, jednak z czasem wymagania wzrosły. Miał on być odpowiednio przygotowany do sprawowania powierzonych mu zadań. Musiał mieć przygotowanie techniczne do sprawowanego zawodu. Podstawową wiedzę dotyczącą wychowania nazywano paidagogike techne - dzisiejsze oznaczenie wiedzy teoretycznej
i nauki o wychowaniu.
„(…) w pedagogice jako nauce zachodzi ścisły związek między teorią i praktyką. Teoria rozwiązuje problemy dostarczone przez praktykę, ale skuteczność rozwiązań teoretycznych wskazuje ostatecznie praktyka”. (w Kunowski za Suchodolski)
Rozważania pedagogiczne mogą być bardziej związane z teorią ( odpowiednie przygotowanie nauczycieli do wykonywania zawodu) bądź praktyką (metody pracy, środki itp.).