ŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej
Cechą świadczeń z pomocy społecznej jest zróżnicowanie → pomoc społeczna wymaga dostosowania formy świadczenia do rodzaju potrzeby po stronie ubiegającego się o świadczenie.
Świadczenia z pomocy społecznej można podzielić na dwie grupy:
świadczenia o charakterze pieniężnym;
świadczenia o charakterze rzeczowym.
Zasiłek stały z pomocy społecznej
Przesłanki nabycia prawa do zasiłku stałego:
osiągnięcie pełnoletniości przez osobę ubiegająca się o świadczenie;
niezdolność do pracy z powodu wieku albo całkowita niezdolność do pracy;
dochód osoby samotnie gospodarującej albo osoby pozostającej w rodzinie musi być niższy od kryterium dochodowego.
Wysokość zasiłku stałego → ustawodawca nie określił stałej kwoty takiego zasiłku - zasiłek jest ustalany jako różnica pomiędzy kwotą kryterium dochodowego (albo osoby samotnie gospodarującej albo osoby w rodzinie) a udokumentowanym dochodem takiej osoby.
Maksymalna kwota zasiłku stałego wynosi 444 zł, natomiast minimalna kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł.
Przesłanka negatywna - zasiłek stały nie przysługuje, gdy osoba uprawniona do zasiłku ma prawo do innych świadczeń: renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego, dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych.
Zasiłek okresowy z pomocy społecznej
Przesłanki nabycia prawa do zasiłku okresowego:
zasiłek okresowy przysługuje przez okres trwania jednej z następujących trudnych sytuacji życiowych:
długotrwała choroba;
niepełnosprawność;
bezrobocie;
brak możliwości uzyskania uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego;
Jest to wyliczenie przykładowe - wystąpienie innych trudnych sytuacji życiowych może uzasadniać udzielenie takiego zasiłku.
zasiłek okresowy przysługuje osobom, które nie przekroczyły kryterium dochodowego dla osoby samotnie gospodarującej albo członka rodziny.
Wysokość zasiłku okresowego → tą wysokość ustala się odrębnie dla osoby samotnie gospodarującej i odrębnie dla członka rodziny:
w przypadku osoby samotnie gospodarującej jest to kwota różnicy pomiędzy kryterium dochodowym a dochodem tej osoby (kwota zasiłku nie może być jednak wyższa niż 418 zł);
w przypadku członka rodziny jest to kwota różnicy pomiędzy kryterium dochodowym a dochodem tej rodziny.
Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa od połowy różnicy pomiędzy kryterium dochodowym a dochodem osoby samotnie gospodarującej albo członka rodziny.
Minimalna kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł.
Obydwa rodzaje świadczeń: zasiłek stały i zasiłek okresowy mają charakter świadczeń roszczeniowych.
Zasiłek celowy
Zasiłek celowy może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej → ustawodawca podaje przykładowe potrzeby bytowe, na które zasiłek celowy może być przyznany:
pokrycie części albo całości kosztów: zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych napraw i remontów w mieszkaniu oraz kosztów pogrzebu;
pokrycie kosztów świadczenia zdrowotnego w ramach publicznej opieki zdrowotnej.
zdarzenie losowe skutkujące stratami po stronie osoby lub rodziny (np. pożar);
straty powstałe w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Zasiłek celowy co do zasady może być przyznany osobie, która nie przekracza kwoty kryterium dochodowego, ale wyjątkowo może być przyznany niezależnie od dochodu - w odniesieniu do dwóch ostatnich przypadków (zdarzenie losowe oraz klęska żywiołowa lub ekologiczna) istnieje możliwość uzyskania zasiłku celowego bez względu na wysokość dochodu.
Specjalny zasiłek celowy jest przyznawany osobom lub rodzinom w szczególnie uzasadnionych przypadkach, również w sytuacji przekroczenia kwoty kryterium dochodowego.
W takich przypadkach może być przyznane także inne świadczenie: zasiłek okresowy, zasiłek celowy albo pomoc rzeczowa, ale pod warunkiem zwrotu całości lub części tych świadczeń.
Pokrycie kosztów składki
na ubezpieczenie emerytalne lub rentowe
Przesłanki nabycia prawa do takiego świadczenia - takie świadczenie przysługuje osobom rezygnującym z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania osobistej opieki nad członkiem rodziny wymagającym specjalnej troski.
Podstawę wymiaru takiej składki na ubezpieczenie emerytalne lub rentowe stanowi kwota kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
Przesłanki negatywne - takie świadczenie nie przysługuje:
jeżeli dochód na osobę w rodzinie przekracza 150 % kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie;
w odniesieniu do osób, które spełniają następujące przesłanki:
ukończyły 50 lat;
nie osiągnęły do tej pory lat składkowych i nieskładkowych wynoszących co najmniej 10 lat;
gdy osoba opiekująca się członkiem rodziny osiągnęła staż ubezpieczeniowy wynoszący: 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.
Pomoc pieniężna albo rzeczowa
w celu ekonomicznego usamodzielnienia
Pomoc w formie pieniężnej może polegać na udzieleniu jednorazowego zasiłku celowego albo nieoprocentowanej pożyczki.
Pożyczka jest udzielana na zasadach określonych w umowie pomiędzy beneficjentem a organem pomocy społecznej - taka pożyczka może być umorzona w całości lub w części, jeżeli przyczyniłaby się do osiągnięcia celów polityki społecznej.
Pomoc w formie rzeczowej następuje poprzez udostępnienie maszyn i narzędzi pracy stwarzających możliwość zorganizowania własnego warsztatu pracy albo urządzeń ułatwiających pracę niepełnosprawnym.
Podstawę prawną udzielenia takiej pomocy stanowi cywilnoprawna umowa użyczenia.
3