imię i nazwisko
„Jak zaś doszło do wypędzenia króla Bolesława z Polski, długo byłoby o tym mówić: tyle wszakże można powiedzieć, że sam będąc pomazańcem [Bożym], nie powinien był [drugiego] pomazańca za żaden grzech karać cieleśnie. Wiele mu to zaszkodziło, gdy przeciw grzechowi grzech zastosował i za zdradę wydał biskupa na obcięcie członków. My zaś nie usprawiedliwiamy biskupa-zdrajcy, ani nie zalecamy króla, który tak szpetnie dochodził swych praw.”
Gall Anonim, Kronika polska XII wiek
„Bolesław, poniechawszy umiłowania prawości, domaga się głowy dostojników, a tych, których otwarcie dosięgnąć nie może, dosięga podstępnie.
A gdy biskup krakowski Stanisław nie mógł odwieść go od tego okrucieństwa najpierw grozi mu zagładą królestwa, wreszcie wyciąga ku niemu miecz klątwy. Atoli on, jak był zwrócony w stronę nieprawości, w dziksze popada szaleństwo. Rozkazuje więc przy ołtarzu, nie okazując uszanowania ani dla stanu, ani dla miejsca, ani dla chwili-porwać biskupa! Ilekroć okrutni służalcy próbują rzucić się na niego, tylekroć na ziemię powaleni łagodnieją. Wszak tyran, lżąc ich z wielkim oburzeniem, sam podnosi świętokradzkie ręce.
O żałosne, najżałobniejsze śmiertelne widowisko! Świętego bezbożnik, miłosiernego zbrodniarz, biskupa niewinnego najokrutniejszy świętokradca rozszarpuje, poszczególne członki na najdrobniejsze cząstki rozsiekuje, jak gdyby miały ponieść karę [nawet i] poszczególne cząstki.”
Biskup Wincenty Kadłubek, Kronika polska XIII wiek
Jaką przyczynę wygnania króla podaje:
Gall - skazany na wygnanie z powodu zamordowania biskupa-zdrajcy
Kadłubek - bezprawne ataki na duchownego dostojnika, podstępne morderstwo biskupa
Jak nazywa biskupa Stanisława:
Gall - biskupem zdrajcą
Kadłubek - świętym, niewinnym biskupem walczącym z okrucieństwem króla
Jak ocenia postępowanie króla:
Gall - wytyka królowi morderstwo ale potępia biskupa- zdrajcę
Kadłubek - nieprawne, niesprawiedliwe, bezbożne wręcz szaleńcze, nazywa króla tyranem i świętokradcą
Z czego wynikają tak różne opisy tragedii z 1079 roku?
Patrząc na daty spisania kronik zauważamy, że Gall Anonim stworzył swoje dzieło w XII wieku (głównym bohaterem Kroniki jest wysławiany przez autora Bolesław Krzywousty, którego politykę zmierzającą do odrodzenia królestwa polskiego wyraźnie popierał), natomiast biskup Wincenty Kadłubek ok. 74 lata później.
Wzorując się na zapiskach Galla Anonima nie zawsze wiernie z nimi podążał. Relacja historyczna przeplatana jest sentencjami, bajkami i przypowieściami.
Był tak samo jak Stanisław biskupem i wszelkie ataki na duchowieństwo traktował jako grzech niewybaczalny. Gall Anonim był na dworze i bardziej bliskie były mu poglądy władcy.