PORADNICTWO ZAWODOWE

-    w węższym znaczeniu jest ujmowane jako udzielanie pomocy w wyborze zawodu  (najczęściej przez poradę). Podkreśla się ważność interakcji doradcy z radzącym się  (kierunek psychologiczny)

-    w szerszym znaczeniu - najbardziej istotne są nie tyle udzielane porady, co stwarzanie  możliwości wychowania do zawodu, celowa, systematyczna, długotrwała działalność,  która  prowadzi do wyboru zawodu. Utożsamiane z działalnością wychowawczą (kierunek  psychologiczno-pedagogiczny)

-     w ujęciu systemowym - uznanie tego działania jako zjawiska społecznego (kierunek  socjologiczny)

DORADCA ZAWODOWY (OPIS ZAWODU)

-    Udziela pomocy w formie grupowych i indywidualnych porad zawodowych młodzieży i  osobom dorosłym w wyborze zawodu, kierunku kształcenia i szkolenia uwzględniając ich  możliwości psychofizyczne i sytuację życiową, a także potrzeby rynku pracy oraz  możliwości systemu edukacyjnego, współpracując z rodzicami i nauczycielami w procesie  orientacji zawodowej uczniów oraz wykorzystując w tym celu wiedzę o zawodach,  znajomość psychologicznych i pedagogicznych technik, diagnozy na rynku pracy oraz  techniczne środki i przekazywania informacji zawodowych

INDYWIDUALNE PORADNICTWO ZAWODOWE

To spotkanie lub kilka spotkań indywidualnych klienta z doradcą zawodowym, podczas których   wspólnie pracują oni nad rozwiązaniem sytuacji problemowych, które mogą dotyczyć:

• Wyboru drogi zawodowej

• Zmiany kwalifikacji zawodowych

• Rozwoju kwalifikacji zawodowych

• Poszukiwania zatrudnienia

• Dostosowania zawodowego do warunków rynku pracy oraz świata pracy.

Doradca stosuje różne metody, które pomagają w procesie podejmowania decyzji zawodowe. Są to: rozmowa, ćwiczenia testy psychologiczne, testy zdolności intelektualnych, testy  osobowości.

Wybór odpowiednich metod dokonywany jest wspólnie z klientem.
Co można osiągnąć korzystając z poradnictwa indywidualnego?

• Określić własne predyspozycje i zainteresowania zawodowe

• Wzmocnić poczucie własnych kompetencji

• Określić cele zawodowe Przygotować własny projekt zawodowy

• Być samodzielnym w rozwiązywaniu problemów związanych z poszukiwaniem zatrudnienia

GRUPOWE  PORADNICTWO ZAWODOWE

Poradnictwo grupowe to zajęcia warsztatowe prowadzone pod kierunkiem doradcy    zawodowego, który poprzez realizację określonego programu stymuluje grupę w działaniach    zmierzających do uzyskania przyjętych celów. Zajęcia odbywają się w małych grupach (8-16    osób) przy zastosowaniu aktywizujących technik pracy. Czas ich trwania uzależniony jest od    przyjętego programu. Warsztaty realizowane są cyklicznie.

ORIENTACJA ZAWODOWA

Orientacja zawodowa obejmuje całokształt zabiegów wychowawczych, mających pomóc  młodzieży w samodzielnym, właściwym i uzasadnionym wyborze zawodu. Ma ona charakter    wychowawczy.

PORADNICTWO DYREKTYWNE

Poradnictwo dyrektywne zakłada znaczną przewagę doradcy nad radzącym się. Doradca - wie,    co jest dobre i pożądane" i steruje, a nawet niekiedy manipuluje, radzącym się, dając gotowe    rozwiązania. Wychodząc z założenia, że osoba radząca się jest niesamodzielna, nie umie sobie    poradzić, doradca podejmie następujące działania: stosowanie wzmocnień pozytywnych,    nakłanianie, przekonywanie, ocenianie, dawanie wskazówek, wykład, trening.
Natomiast radzącemu się pozostaje: zwerbalizowanie problemu, zadawanie pytań, stosowanie    się do zaleceń, kontrolowanie wyników.

PORADNICTWO DIALOGOWE

Koncepcja poznawcza odrzuca obraz człowieka reaktywnego, który jest sterowany wyłącznie  przez środowisko, a również nie zgadza się z poglądem, że człowiek jest jednostką słabą, którą  kierują nieświadome. Zachowanie człowieka zależy od informacji płynących z zewnątrz oraz z    wewnątrz z tzw. struktur poznawczych. Jednostka jednak wychodzi poza dane informacyjne,    ponieważ również sama organizuje posiadaną wiedze. Podstawą modyfikacji zachowania    ludzkiego jest w tej koncepcji celowe i systematyczne wychowanie.
Doradca w tej koncepcji jest partnerem radzącego się: obydwaj są badaczami, ale doradca ma    większe kompetencje i doświadczenie. Działania podejmowane przez doradcę to pokazywanie    nowych aspektów działania, inspiracja do stawiania nowych celów.
Radzący się wszechstronnie analizuje problem, zdobywa nowe informacje, eksperymentuje.

ANIMACJA

Obok poradnictwa rozwinęły się także działania w zakresie animacji społeczno-kulturalnej i  wychowawczej. Upowszechnianie aktywności edukacyjnej dorosłych nie może odbywać się tylko    dzięki temu, że organizuje się instytucje i placówki oświatowe. Trzeba je zapełnić uczestnikami, a    ci przybędą, gdy placówka będzie odpowiadać ich oczekiwaniom, i sami uznają potrzebę    uczestnictwa w jej formach i programach.
Aby tak się stało, potrzebni są animatorzy, czyli oświatowcy badających potrzeby aktywności    edukacyjnej dorosłych i zachęcający ich do uczestnictwa w pracy placówek oświatowo-   kulturalnych. Upowszechnianie uczestnictwa wymaga specjalisty, który rozpoznaje potrzeby i    możliwości, a następnie wpływa na kształtowanie programu oświatowego placówki, a także    zachęca i przyciąga uczestników do udziału.
Działalność tego rodzaju rozwinęła się we Francji, gdzie powstał system kształcenia animatorów    dla potrzeb rozwoju aktywności kulturalnej, edukacyjnej, społecznej, sportowej, politycznej, a    nawet gospodarczej, handlowej i technicznej. Dzięki animatorom upowszechnia się aktywność    edukacyjna w środowisku dorosłych, obejmująca różne formy aktywności społecznej, sportowej,    turystycznej, wszelkiego rodzaju miłośnictwo, kolekcjonerstwo czy wymianę korespondencji. Bez    działań z zakresu poradnictwa i animacji kulturalno-społecznej system oświaty dorosłych nie    odżyje w tej jego dziedzinie, która służy dorosłemu człowiekowi, jego kulturze i aktywności    humanistycznej.

PORADNICTWO   LIBERALNE      

Według tej koncepcji siły napędowe ukierunkowujące działanie ludzkie tkwią wewnątrz człowieka  i są przez niego najczęściej nieuświadomione.
Zmiana zachowania człowieka jest możliwa przez psychoterapię, która ma na celu    uświadomienie wewnętrznych konfliktów (zajmowała się głównie słabymi stronami człowieka).
Natomiast koncepcja humanistyczna, również leżąca u podstaw tego poradnictwa, kładzie nacisk    przede wszystkim na mocne strony radzącego się, na ogromne możliwości człowieka. Przyjmuje    jednak, że człowiek nie zawsze umie je wykorzystać i sam rozwiązywać konflikty oraz wyrównywać   braki.

EURODORADZTWO

Wyczerpującym wyjaśnieniem terminu eurodoradztwo może być wykaz zadań wskazanych przez  europejskich specjalistów poradnictwa zawodowego jako charakterystyczne i typowe dla tego  wymiaru poradnictwa. W wykazie tym znajdujemy m.in.  :

-     przygotowywanie aktualnych i zróżnicowanych informacji o szkołach, kształceniu zawodowym, studiach i pracy w Europie,

-     opracowywanie nowych metod przekazywania informacji i mediów - nośników informacji w kilku językach,

-     poprawa przejrzystości świadectw ukończenia kształcenia zawodowego pomiędzy poszczególnymi krajami,

-     rozbudowa transnacjonalnej oferty doradczej i informacyjnej ze wzmocnieniem odniesienia  do rynku pracy,

-     opracowywanie mediów - nośników informacji dla określonych grup docelowych,

-     rozwijanie psychicznej i wirtualnej mobilności pracobiorców,

-   jakości doradztwa zawodowego na poziomie europejskim i narodowym (zwłaszcza  doskonalenie kwalifikacji doradców zawodowych oraz wymiana międzynarodowa),

-   wspieranie i rozwój motywacji do szkolenia i zatrudnienia poprzez specjalne oferty  doradcze dla osób społecznie poszkodowanych, długotrwale bezrobotnych i wykluczonych  ze społeczności;

-  integracja działań poradnictwa zawodowego i pośrednictwa pracy w aspekcie  merytorycznym, metodycznym i organizacyjnym,

-     rozwój i doskonalenie poradnictwa zawodowego w przedsiębiorstwach w aspekcie  rozwoju personelu i wsparcia europejskiej wymiany myśli. Wszystkie wymienione  wyżej zadania odnaleźć można w działaniach Narodowych Centrów Zasobów  Poradnictwa Zawodowego (NCZPZ) zarówno w indywidualnie podejmowanych  zadaniach, jak i pracach zespołowych

---