Nr. Albumu 74509 21.03.06 r.

Ćwiczenie nr 18

Oznaczanie cukrów prostych metodą natronową.

Wstęp teoretyczny:

Zawartość sacharydów w owocach i warzywach waha się od około 2% świeżej masy w niektórych owocach dyniowatych do ponad 30% w warzywach zawierających zapasową skrobię. Polisacharydy występują głównie w ścianach komórkowych, a glukoza i fruktoza w soku komórkowym. Proporcje składników sacharydowych zmieniają się z powodu metabolicznej aktywności rośliny. Szczególnie duże zmiany zachodzą podczas dojrzewania owoców. W stanie dojrzałym większość sacharydów występuje w postaci cukrów prostych. Niektóre niskoskrobiowe warzywa korzeniowe, takie jak buraki ćwikłowe i marchew, zawierające 8-18% sacharydów, są też stosunkowo bogate w monosacharydy. Generalnie jednak warzywa zawierają mniej niż 9% sacharydów w świeżej masie, z czego większość to polisacharydowe składniki ścian komórkowych. W owocach i warzywach względne proporcje sacharozy, glukozy i fruktozy są różne w zależności od surowca, a w tym samym surowcu zmieniają się w czasie. Przeważnie monosacharydy są obecne w większych ilościach niż sacharoza, ale w burakach ćwikłowych, marchwi, cebuli, słodkiej kukurydzy, słodkich ziemniakach oraz bananach, ananasach, brzoskwiniach, melonach i w daktylach niektórych odmian zawartość sacharozy jest większa.

Por jest rośliną dwuletnią. Wyróżnia się jego dwie odmiany: por letni i por zimowy. Jest źródłem soli mineralnych, zwłaszcza wapnia i fosforu, także witaminy B1, B2 oraz PP.

Na potrzeby obrotu handlowego pory przechowuje się w pomieszczeniach zamkniętych, zadołowane w wilgotnym piasku, w temp. 0-1 stopni C, przy wilgotności względnej 90-98%.

Zawiera ok. 12% suchej masy, w tym 2% białek, 10% węglowodanów. Zawiera także fosfor, wapń, nieco witaminy C, w niewielkich ilościach witaminy B1, B2, karoten i kwas nikotynowy.

Selery. Znane są selery naciowe i selery korzeniowe. Charakterystyczny ich zapach i smak jest spowodowany obecnością olejku eterycznego, który występuje we wszystkich częściach selera. Zawiera wiele witamin i związków mineralnych, lecz w niewielkich ilościach.

100 g produktu zawiera: białko 1.6g , tłuszcze 0.3g , węglowodany ogółem 7,7g

1. Cel ćwiczenia:

Celem ćwiczenia jest oznaczenie zawartości cukru w próbce warzywa - por i seler..

2. Wykonanie:

Odważyliśmy 1,030g roztartego pora i 1,000 g roztartego selera, z dokładnością do 0,001g i przenieśliśmy do moździerza dosypując niewielką ilość piasku i dokładnie roztarliśmy. Następnie roztarte już warzywo przenieśliśmy ilościowo do kolby miarowej o poj. 500cm³ za pomocą lejka i tryskawki. Dodaliśmy 1cm³ roztworu Carreza I (mieszamy), a potem 1 cm³ roztworu Carreza II (również mieszamy). Pozostawiliśmy w spokoju przez 5 minut, i uzupełniliśmy wodą destylowaną do kreski dokładnie mieszając. Po 15 minutach przesączyliśmy roztwór do suchej kolby stożkowej o poj. 250 cm³ . Równolegle z przygotowaniem próbki właściwej, przygotowaliśmy roztwory do sporządzenia krzywej wzorcowej. Odważyliśmy 0,120 g sacharozy z dokładnością do 0,001 g i przenieśliśmy ilościowo do kolbki miarowej 100 cm³, a następnie rozpuściliśmy wodą destylowaną. Kolejno do sześciu ponumerowanych kolbek (poj. 100 cm³) odmierzyliśmy za pomocą biurety po 1,0; 2,0; 4,0; 6,0; 8,0; 10,0 cm³ roztworu podstawowego i uzupełniliśmy wodą destylowaną do kreski dokładnie mieszając.

Do sześciu ponumerowanych suchych probówek pobraliśmy po 2 cm³ roztworu. Do kolejnych dwóch probówek przenieśliśmy 2 cm³ przesączu analizowanych próbek warzyw, do następnej oznaczonej probówki wlaliśmy 2 cm³ wody destylowanej - jest to próba ślepa. Następnie dodaliśmy z biurety po 4 cm³ roztworu antronu w stężonym kwasie siarkowym. Dokładnie wymieszaliśmy wstrząsając zawartość probówek nad zlewem i wstawiliśmy je na 10 minut do wrzącej łaźni wodnej. Później chłodziliśmy je przez 20 minut w zlewce z zimną wodą, a następnie zmierzyliśmy ekstynkcję na kolorymetrze KF-5 używając filtru o przepuszczalności 610 - 620 nm.

3. Wyniki pomiarów:

a)

masa pora wynosi - 1,000 g

b)

masa selera - 1,030 g

c)

masa sacharozy - 0,1200 g

Pomiary ekstynkcji:

1. 1 cm³ - 0,1

2. 2 cm³ - 0,18

3. 4 cm³ - 0,36

4. 6 cm³ - 0,54

5. 8 cm³ - 0,72

6. 10 cm³ - 0,79

7. por- 0,99

8. seler - 0,60

Naważka 0.1000g = 100mg - rozcieńczamy do 100cm³

Stężenie roztworu = 1mg/cm³ - jest to roztwór podstawowy, robimy z niego serie roztworów wzorcowych.

100cm³ - 0,1200g

1cm³ - Xmg Przeliczenie stężenia w mg/cm³

X = 0,0012 g- pierwsze rozcieńczenie - 0.012∗10^-3 mg/cm³

100cm³ - 0,1200g

2cm³ - Xmg

X = 0,024- drugie rozcieńczenie - 0.024∗10^-3 mg/cm³

100cm³ - 0,1200g

4cm³ - Xmg

X = 0,048- trzecie rozcieńczenie - 0.048∗10^-3 mg/cm³

100cm³ - 0,1200g

6cm³ - Xmg

X = 0,072- czwarte rozcieńczenie - 0.072∗10^-3 mg/cm³

100cm³ - 0,1200g

8cm³ - Xmg

X = 0,096- piąte rozcieńczenie - 0.096 ∗10^-3 mg/cm³

100cm³ - 0,1200g

10cm³ - Xmg

X = 0,12- szóste rozcieńczenie - 0.12∗10^-3 mg/cm³

1)

0,085mg/cm³ ∗500cm³ = 42,5mg = 0.0425g - zawartość cukru w selerze

0,085mg /cm³ - odczytaliśmy z wykresu

0,0425 g - 1,030g

X - 100g

X=4,13%

2

0.142mg/cm³ ∗ 500cm³ = 71 mg = 0.071g -zawartość cukru w porze

0.142mg/cm³ -odczytaliśmy z wykresu

0,071g - 1,000g

X- 100g

X= 7,1%

Wnioski: W ćwiczeniu powyższym oznaczyliśmy zawartość cukrów prostych prostych metodą natronową w warzywach ( seler 4,13% i por 7,1% ). Otrzymane wyniki myślę , iż są zgodne z normami, gdyż powyższe dane o badanych warzywach pokazują że zawartość cukrów prostych powinna zawierać się podanych przedziałach procentowych.

Osobiste sugestie:

Ćwiczenie owe jest niezwykle przyjemne do wykonania. Nie nastarcza większych problemów. Należy jedynie bardzo uważać z antronem, który ma bardzo niebezpieczne właściwości.

Bibliografia:

http://prace.sciaga.pl/14200.html

http://pl.wikipedia.org/wiki/Por_(warzywo)

http://www.dobradieta.pl/tabele.php?cmd=show_entry&lp=302

---