Podstawy prawa w ochronie p.poż, BHP, STRAŻAK

mł. kpt. Aleksandra Kaczmarzyk

PODSTAWY PRAWA W OCHRONIE P.POŻ.

Literatura:

„Ustawa o Państwowej Straży Pożarnej”

„Ustawa o ochronie przeciw pożarowej”

Kodeks postępowania administracyjnego,

Kodeks karny, Kodeks wykroczeń, Kodeks cywilny.

„Organizacja i technika pracy administracyjno biurowej” - 1970r.

„Organizacja pracy biurowej cz. I i II” - Warszawa 1979r.

„Zarys prawa cywilnego” - Grzybowski, Warszawa 1989r.

„Egzekucja administracyjna - komentarz do ustaw o postępowaniu egzekucyjnym w administracji ” - Hałse, Lewiński, Warszawa 1995r.

„Prawo wykroczeń” - Marek, 1996r.

T: Państwo i prawo w aspekcie ochrony p.poż.

Państwo - jest organizacją polityczną, wyposażoną w suwerenną władzę a przy tym organizacją terytorialną i taka do której przynależność ma charakter sformalizowany.

Suwerenność wewnętrzna - oznacza że władza w państwie jest najwyższa.

Suwerenność zewnętrzna - państwo jest niezależne od innych państw a przystąpienie do różnych paktów jest dobrowolna.

Prawem - jest zbiór norm generalnych i abstrakcyjnych ustanowionych lub uznanych w odpowiedniej formie przez kompetentne organy państwa. Cechą prawa jest możliwość stosowania przymusu ze strony organów państwa w przypadku przekroczenia tych norm.

Norma prawa - są to normy postępowania generalne i abstrakcyjne w należyty sposób ustanowione lub uznane przez odpowiedni organ.

Budowa normy - typowa norma składa się z trzech elementów:

Hipoteza - to część normy określająca krąg adresatów do której norma się odnosi i okoliczności w jakich ma zastosowanie.

Dyspozycja - określa w jaki sposób należy się zachować w sytuacji w której zostały przewidziane warunki w hipotezie.

Sankcja - są to następstwa zachowania się w sposób niezgodny ze wskazaniami w dyspozycji.

Rodzaje norm prawnych

Normy bezwzględnie obowiązujące (normy imperatywne) - normy imperatywne zobowiązują do zachowania się w sposób bezwzględny przewidziany w danej normie np. prawo karne.

Normy względnie obowiązujące (czyli tzw. normy dyspozytywne) - mimo ustanowionych reguł postępowania pozostawiają one pewną swobodę kształtowania stosunków wskazanej w normie np. prawo cywilne.

Przepisy prawne - są wyodrębnionymi zdaniami zamieszczanymi w aktach prawnych np. ustawach, rozporządzeniach, zarządzeniach, są one elementarnymi cząstkami tych aktów, ze względów porządkowych przyjmuje się podział na artykuły, paragrafy, ustępy, litery.

W przepisie prawnym może znajdować się wprowadzenie do norm (część normy) jedna norma lub więcej norm prawnych w jednym przepisie.

Pojecie budowa, rodzaj aktów normatywnych.

W Polsce akta prawne można podzielić na II Grupy;

I - akta normatywne - mają charakter ogólny i abstrakcyjne i są źródłami prawa np. ustawa, rozporządzenie.

II - akta nienormatywne - mają charakter konkretny i indywidualny nie są źródłami prawa np. orzeczenie sądowe, decyzja administracyjne.

AKT Normatywny jest dokumentem obejmującym wyodrębniony zbiór przepisów prawnych i zawierających powszechnie obowiązujące normy prawne, są one utworzone zgodnie z przyjetą technika legislacyjną czyli prawną.

Prezydent - rozporządzenia, zarządzenia, ratyfikacje, umowy.

Sejm i senat - konstytucja, ustawy, uchwały.

Rada ministrów - rozporządzenia, uchwały wykonawcze.

Prezes rady ministrów, ministrowie - rozporządzenia, zarządzenia, instrukcje, regulaminy.

Wojewodowie - rozporządzenia, zarządzenia, obwieszczenia.

Sejmiki samorządów - uchwały, zarządzenia.

Rada gminy - zarządzenia, uchwały, obwieszczenia.

07-09-2000

Budowa ustawy - składa się z następujących elementów:

Tytuł - który zawiera oznaczenie aktu normatywnego.
Datę jej ustanowienia,
Zwięzłe określenie zagadnień do których przepisy w tym akcie się odnoszą,
Przepisy merytoryczne (treść zawarta),
Przepisu o wejściu ustawy w życie (przepisy przejściowe, przepisy dostosowujące, przepisy uchylające)

Jednostką redakcyjną ustawy jest artykuł.

Artykuł powinien zawierać samodzielną myśl.

Artykuł oznacza się art. 1

Artykuły dzielimy na ustępy. Stosowane są gdy istnieje konieczność podziału zawartego w artykule na mniejsze części, oznacza się skrótem ust. 1

Kolejność numerowania ustępów w każdym artykule zaczyna się od jedności (nr 1).

Podzielenie na mniejsze cząstki redakcyjne nazywamy punktami, oznacza się cyframi arabskimi z nawiasem z prawej strony (pkt.)

Ostatni szczebel redakcji ustawy to litera, oznacza się małymi kolejnymi literami alfabetu z nawiasem z prawej strony (lit.)

Trzy podstawowe funkcje państwa:

Funkcja adaptacyjna,
Funkcja regulacyjna,
Funkcja innowacyjna.

Funkcja prawa:

I - Stabilizacyjna - musi zapewnić stabilizację pewnych stosunków ludzkich,

II - Dynamizująca,

III - Wychowawcza,

IV - Organizacyjna

07-09-2000

T: Prawo administracyjne.

Podział władzy i administracji publicznej według podziału terytorialnego.

0x08 graphic

Firex - Straż pożarna w Powiecie

12-09-2000r.

T: Wybrane zagadnienia z prawa administracyjnego i postępowania administracyjnego.

Administracja publiczna - obejmuje funkcję władczą polegającą na wykonywaniu prawa oraz zaspakajaniu zbiorowych potrzeb społeczeństwa z możliwością zastosowania przymusu.

Administracja publiczna realizowana jest z upoważnienia prawa i działa w interesie publicznym.

Na administrację publiczną składa się system organów administracji państwowej, organy samorządu terytorialnego, zawodowego, gospodarczego. Funkcje prawa publicznego można powierzyć także innym podmiotom np. organizacją społecznym (PCK, PZW).

Administracja państwowa - stanowi podstawowy trzon administracji publicznej, wykonywana jest przez specjalne w tym celu wyodrębnione organy państwowe określone przez obowiązujące w RP ustawodawstwo jako organy administracji rządowej. Na szczeblu centralnym jej strukturę i zadania normują postanowienia konstytucji, podstawowe znaczenie posiada rada ministrów i ministrowie jako naczelne organy administracji. Funkcje administracji centralnej sprawują kierownicy określonych organów zwanych też organami centralnymi którzy z reguły podlegają albo prezesowi rady ministrów albo ministrom.

Na szczeblu lokalnym główna role odgrywają terenowe organy rządowej administracji ogólnej (wojewoda) oraz administracja zespolona (Policja, Straż Pożarna, Straż Graniczna).

Administracja gospodarcza - jest to także część administracji publicznej której zadaniem jest oddziaływanie na gospodarkę. Administracja gospodarcza jest to całokształt organów i instytucji których zadania i kompetencje wyczerpują wyłącznie sprawy gospodarki. Tworzą ją nie tylko organy administracji państwowej ale także organy samorządu terytorialnego, gospodarczego i zawodowego.

Prawo administracyjne jest zespołem norm które regulują administracyjną działalność państwa. Prawo administracyjne jest to gałąź prawa która reguluje działalność organów państwowych podejmowana w celu wykonania ustalonych prawem zadań. Normy prawa administracyjnego podział ze względu na charakter stosunku łączącego dany organ stosujący normy z adresatem działań:

Normy regulujące stosunki między organami administracji z jednej strony a obywatelami i osobami prywatnymi z drugiej strony (normy dotyczące strefy zewnętrznej administracji).
Normy regulujące stosunki zachodzące między organami a instytucjami państwowymi, organizacyjnie podporządkowanymi (normy dotyczące strefy wewnętrzno administracyjne).

Stosunek administracyjno prawny - nazywamy takie stosunki miedzy podmiotami administracji publicznej a obywatelami i innymi podmiotami które oparte są na normach prawa administracyjnego. Różnica między stosunkiem administracji prawnej a stosunkiem cywilnym polega na tym że administracja działa władczo i może jednostronnie zdecydować o treści danego stosunku.

Cechy stosunków prawnych (ma charakter indywidualny):

stosunek władczy - organ może nakazać obywatelowi,
sprecyzowana podstawa prawna zawarta w zakresie norm prawa administracyjnego ma charakter obowiązkowy co oznacza całkowitą lub ograniczoną swobodę w dobieraniu stron stosunku jego treści,
rozstrzyganie konfliktów następuje w trybie procedury administracyjnej.

Sposoby nawiązania stosunku administracyjno prawnego:

Z mocy prawa w sytuacji faktycznej np. obowiązek szkolny,
Z mocy indywidualnego rozstrzygnięcia skierowanego do konkretnego podmiotu w celu zrealizowania normy prawnej np. decyzja o naliczeniu opłat,
Poprzez zgłoszenie się podmiotu z roszczeniem o określone zachowanie się właściwego organu np. zarejestrowanie pojazdu, wydanie pozwolenia.

Postępowanie administracyjne reguluje wzajemne stosunki organów państwowych oraz obywateli i ich organizacji. Celem postępowania jest prawidłowe ustalenie lub stworzenie jakiejś indywidualnej sytuacji prawnej w drodze decyzji administracyjnej.

Zasady ogólne postępowania administracyjnego.

Zasady te mają charakter norm prawnych i nie przestrzeganie ich powoduje w konsekwencji naruszenie prawa i tak jest traktowane.

Zasada praworządności - oznacza że organy państwa działają na podstawie prawa i w granicach przez prawo określone,
Zasada dochodzenia prawdy obiektywnej - zasada ta zobowiązuje organy administracji do podjęcia wszelkich kroków niezbędnych do wyjaśnienia stanu faktycznego i załatwienie sprawy,
Zasada uwzględnienia z urzędu interesu państwowego i społecznego oraz słusznego interesu obywateli - oznacza że sprawy przez organ powinny być tak załatwiane żeby uwzględniały interes państwowy obywateli, żeby nie działały przeciwko interesom obywatela,
Zasada pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa oraz pogłębiania świadomości i kultury prawnej obywateli,
Zasada udzielania pomocy prawnej stronom i innym uczestnikom postępowania - organ obowiązany jest do należytego, wyczerpującego informowania strony o okolicznościach faktycznych i prawnych które mogą mieć wpływ na rozstrzyganie sprawy,
Zasada czynnego udziału stron w postępowaniu - organy obowiązane są zapewnić stroną w każdym stadium postępowania a przed wydaniem decyzji dać możliwość wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów,
Zasada przekonywania - polega na tym że organy administracji powinny przekonać strony o konieczności wykonania decyzji bez potrzeby stosowania środków przymusu,
Zasada szybkości i prostoty - organy powinny działać zgodnie z prawem ale wnikliwie bez zbędnych formalności sprawy, które nie wymagają zebrania dowodów, dodatkowych informacji powinny załatwione być bezzwłocznie,
Zasada nakłaniania do ugody stron, które mają sporne interesy w sprawach w których strony maja sprzeczne interesy organ administracji powinien występować jako rzecznik ugody strony,
Zasada pisemności mówi o tym, że sprawy należy załatwiać w formie pisemnej, sprawy mogą być załatwiane ustnie gdy przepis na to zezwala i przemawia za tym interes strony,
Zasada dwuinstancyjności,
Zasada trwałości decyzji polega na tym że decyzje od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji są ostateczne,
Zasada załatwiania spraw bez zbędnej zwłoki - niezwłocznie powinny być sprawy, które mogą być załatwione w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy dostarczony przez stronę bądź będący w posiadaniu organu.

Załatwianie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca.

Sprawy szczególnie skomplikowane nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od wszczęcia postępowania a w postępowaniu odwoławczym do 30 dni.

Wszczęcie i przebieg postępowania.

Postępowanie administracyjne może być wszczęte z urzędu lub na żądanie stron.

Fazy postępowania administracyjnego ogólnego:

rozstrzygnięcie kwestii wstępnych i przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego,
podjęcie decyzji,
weryfikacja decyzji.

W Fazie I organ powinien ustalić:

właściwość organu administracyjnego (właściwość miejscowa i rzeczowa),
okoliczności powodujące wyłączenie ze sprawy,
określenie zdolności do czynności prawnej strony,
określić zakres postępowania dowodowego.

W Fazie II jest wydanie decyzji:

formalna,
decyzja merytoryczna,

Faza III weryfikacja decyzji administracyjnych:

z inicjatywy strony (np. odwołanie),
z nadzoru działalności administracyjnej przez organ nadrzędny.

Protokóły i adnotacje - zgodnie z zasadą pisemności wszelkie czynności mające znaczenie w postępowaniu powinny być utrwalane w aktach spraw.

Protokół - sporządzony jest z każdej czynności mającej istotne znaczenie dla sprawy.

Organ ma obowiązek sporządzić protokół w następujących przypadkach:

przyjęcie wniesionego ustnie podania,
przesłuchanie strony świadka i biegłego,
oględzin i ekspertyz dokonywanych przy udziale przedstawiciela organu,
rozprawy,
ustnego ogłoszenia decyzji i postanowienia.

Protokół powinien być odczytany wszystkim osobom obecnym, osoby te powinny podpisać bądź wnieść uwagę że nie zgadzają się z nim.

Adnotacje - z czynności organów z których nie sporządza się protokołu a są te czynności istotne dla sprawy lub faktu postępowania czyni się adnotację.

Udostępnienie akt - postępowanie administracyjne ma charakter jawny dla stron i uczestników postępowania (dla zainteresowanych) istnieje możliwość ograniczenia jawności ze względu na konieczność zachowania tajemnicy służbowej bądź państwowej. W takich przypadkach organ wydaje stosowne postanowienie.

Postępowanie dowodowe. Obowiązkiem organu jest dotarcie do prawdy obiektywnej, dla ustalenia faktów mających istotny wpływ na rozpatrzenie danej sprawy, istotny ma wpływ na postępowanie dowodowe. Jak dowód należy dopuścić wszystko co pozwala wyjaśnić sprawę a jest zgodne z prawem. Rodzaje środków dowodowych:

środki dowodowe bezpośrednie to takie przy których organ orzekający może bezpośrednio postrzegać i stwierdzać prawdziwość lub fałszywość określonego faktu (np. oględziny).
środki dowodowe pośrednie to takie w których organ orzekający stwierdza istnienie pewnego faktu pośrednio tj. na podstawie postrzegania innego faktu (np. zeznań, opinii biegłych, treści dokumentów).
Środki dowodowe podstawowe to dokumenty zeznania świadków, opinie biegłych, oględziny.
Środki dowodowe posiłkowe to jest przesłuchanie stron.

Za dokumenty uznaje się dokumenty polskie urzędowe, zagraniczne lub prywatne.

Dokumenty urzędowe to takie dokumenty które sporządzone są w określonej prawem formie przez upoważnione do tego organy państwowe, organy organizacji społecznych.

Dokumentem urzędowym jest także zaświadczenie które potwierdza określony stan prawny.

Dowód ze zeznań świadków. Świadkami nie mogą być:

Osoby nie zdolne do spostrzegania lub komunikowania swoich spostrzeżeń ,
Zobowiązane do zachowania tajemnicy służbowej lub państwowej ale w zakresie objętym tajemnicom,
Osoby duchowne w zakresie tajemnicy spowiedzi.

Prawo odmowy zeznań:

Prawo to przysługuje małżonkowi strony lub rodzeństwa,
Powinowaty,
Stroną pozostającym w stosunku przysposobienia kurateli,
O prawie odmowy powinien pouczyć świadka informując go o złożeniu składania fałszywych zeznań.

Dowód z opinii biegłych - biegli informują o stronie faktycznym danego faktu, rzeczy. Wypowiadają się na podstawie posiadanej wiedzy fachowej, specjalistycznej, doświadczenia. Nie oceniają, nie wartościują.

Oględziny - polegają na bezpośrednim zbadaniu strony rzeczy za pomocą zmysłu (węchu, wzroku, słuchu). Oględziny odbywają się przy udziale wszystkich uczestników postępowania dowodowego.

Przesłuchanie stron - odbywa się w wyjątkowych sytuacjach. Wolno przesłuchać strony jeżeli wyczerpano środki dowodowe a pozostały nie wyjaśnione istotne kwestie dla rozstrzygnięcia. Przesłuchanie strony stanowi jedyny środek dowodowy.

Rozstrzygniecie w postępowaniu administracyjnym.

Najbardziej typowym aktem administracyjnym jest decyzja administracyjna. Jest ona przykładem aktu zewnętrznego, jest władczym jednostronnym oświadczeniem woli organu administracji publicznej. Wydana jest o przepisy prawa administracyjnego a skierowana do konkretnego adresata w indywidualnie oznaczonej sprawie.

Decyzja administracyjna rozstrzyga daną sprawę co do istoty w całości bądź w części.

Klasyfikacja:

Skutki prawne - decyzje deklaratoryjne (nie tworzą, nie zmieniają istniejących stosunków prawnych),
Konstytutywne - tworzą, zmieniają lub znoszą stosunki administracyjno prawne. Rodzi się, powstaje nowy stan prawny w odniesieniu do konkretnego adresata w indywidualnej oznaczonej sprawie.

Decyzje pozytywne i negatywne:

Decyzje pozytywne - to takie decyzje na podstawie których strony nabywają prawa bądź zaspokojone zostają żądania stron.
Decyzje negatywne - to odwrotność.

Decyzje ostateczne i nieostateczne:

decyzje nieostateczne to takie które mogą być zmienione wskutek zastosowania zwykłego środka prawnego np. odwołania wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Decyzje ostateczne to decyzje które nie mogą być uchylone, zmienione w administracyjnym toku instancji, będą to decyzje wydane przez drugi organ bądź które się uprawomocniły.

Typowa decyzja administracyjna powinna składać się z następujących elementów:

oznaczenie organu administracyjnego,
data wydania,
oznaczenie strony lub stron,
oznaczenie podstawy prawnej,
rozstrzygniecie,
uzasadnienie faktyczne lub prawne,
czy i w jakim trybie przysługuje od niej odwołanie,
podpis z podaniem imienia, nazwiska, stanowiska osoby upoważnionej do wydania decyzji.

Uzasadnienie faktyczne powinno zawierać wskazanie faktów które organ uzna za udowodnione, dowody na których się oparł oraz przyczyny z powodu których odmówił konkretnym dowodom wiarygodności.

Uzasadnienie prawne - wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji z przytoczeniem przepisów prawa.

Szczególnym rodzajem są decyzje o rygorze natychmiastowej wykonalności.

Decyzje od której służy odwołanie może być wydany rygor natychmiastowej wykonalności gdy jest to niezbędne ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami, bądź też ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes stron.

Decyzję stronom doręcza się na piśmie, gdy decyzja jest sporządzona ustnie sporządza się protokół. Strona w terminie 14-tu dni od doręczenia decyzji może żądać uzupełnienia co do rozstrzygnięcia bądź co do prawa odwołania.

Odwołanie składa się za pośrednictwem I instancji do II instancji.

Podmiotami uprawnionymi do wniesienia odwołania są strony postępowania a także inni członkowie, które wcześniej nie brały udziału (prokurator, rzecznik praw obywatelskich).

Organ I instancji może dokonać samokontroli wydanej decyzji jedynie wówczas gdy spełnione są równocześnie dwa warunki:

Odwołanie wniosły wszystkie strony albo jedna ze stron a pozostałe nie wnoszą sprzeciwu,
Odwołanie zdaniem organów I instancji w całości zasługuje na uwzględnienie.

Rozstrzygnięcia II instancji:

Decyzja o utrzymaniu w mocy zaskarżonej decyzji - organ wydający decyzje zgadza się z nią w całym znaczeniu,
Wydanie decyzji reformatoryjnej - jest to decyzja o uchyleniu decyzji I instancji w całości albo w części,
Decyzja o uchyleniu zaskarżonej decyzji i umorzeniu postępowania przed organami I instancji,
Decyzja o uchyleniu zaskarżonej decyzji bez dalszych rozstrzygnięć,
Decyzja powodująca przekazanie sprawy do ponownego rozstrzygnięcia.

Organ II przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia przez instancję I stwierdził brak przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego bądź w postępowaniu tym istnieją poważne braki, luki.

2000-11-20

Wybrane zagadnienia z postępowania egzekucyjnego w administracji.

Przez postępowanie egzekucyjne rozumiemy uregulowany prawnie ciąg czynności podejmowanych przez organy egzekucyjne i inne podmioty postępowania egzekucyjnego w celu wykonania przez zastosowanie środków przymusu państwowego obowiązków wynikających z aktów poddanych egzekucji administracyjnej.

Wyróżniamy dwa rodzaje środków przymusu państwowego:

Środki egzekucyjne,
Środki karne.

Dla wykonania aktu administracyjnego będą miały znaczenie sankcje egzekucyjne tj. środki egzekucyjne prowadzące bezpośrednio do wykonania danego aktu.

Zastosowanie środków egzekucyjnych w postępowaniu egzekucyjnym nie stanowi przeszkody w wymierzaniu kary w postępowaniu karnym w sprawach o wykroczenia lub w postępowaniu dyscyplinarnym za niewykonanie obowiązku.

Podstawy egzekucji.

Podstawą prawną do prowadzenia egzekucji administracyjnej nazywa się tytułem egzekucyjnym.

Tytułem egzekucyjnym są akty, z których wynikają obowiązki podlegające egzekucji:

Akty indywidualne właściwych organów np.: decyzja administracyjna, decyzja sądu.
Akty generalne - obowiązek wynikający z ustawy lub rozporządzenia.

Samo ustanowienie obowiązku w akcie indywidualnym lub generalnym nie daje podstaw do wdrożenia postępowania egzekucyjnego. Podstawą wszczęcia postępowania egzekucyjnego jest dopiero wystawiony przez wierzyciela dokument zwany tytułem wykonawczym. Jeżeli wierzyciel jest równocześnie organem egzekucyjnym to tytuł wykonawczy wystawia on jako organ wykonawczy.

Elementy składowe tytułu wykonawczego:

Określenie wierzyciela,
Pełne dane zobowiązanego,
Treść egzekwowanego obowiązku, jego podstawy prawne, stwierdzenie wymagalności, określenie kwoty.

Treść obowiązku powinna być jasno czytelnie określona, jako podstawę prawną wierzyciel powinien podać akt indywidualny z którego wynika obowiązek.

Podanie podstawy prawnej wdrożenia egzekucji administracyjnej (Ustawa z dnia 17 czerwca 1966r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji).
Podpis z podaniem imienia, nazwiska, stanowiska służbowego podpisującego.
Pouczenie o konieczności powiadomienia organu egzekucyjnego o zmianie miejsca pobytu zobowiązanego.
Wraz z tytułem wykonawczym dostarcza się zobowiązanemu.

Podmiot postępowaniu egzekucyjnego:

Organ egzekucyjny,
Wierzyciel,
Zobowiązany a także mogą być: prokurator, rzecznik praw obywatelskich.

Organem egzekucyjnym jest organ powołany do prowadzenia postępowania egzekucyjnego.

Organy administracji rządowej i organy gmin są organami egzekucyjnymi. Jeżeli przepisy prawa przyznają im takie kompetencje (właściwość rzeczowa i miejscowa).

Organem egzekucyjnym obowiązku należności pieniężnych jest urząd skarbowy.

Organem egzekucyjnym obowiązku świadczeń niepieniężnych mogą być różne organy np. organy policji, urzędu ochrony państwa, straży granicznej, państwowej straży pożarnej itp.

W odniesieniu do obowiązków niepieniężnych przyjmuje się regułę że organ egzekucyjny jest właściwy rzeczowo terenowy organ administracji rządowej I instancji a w zakresie zadań własnych lub zleconych właściwa miejscowo gmina - wierzyciel.

Wierzyciel jest podmiotem uprawniony do żądania wykonania w drodze postępowania egzekucyjnego obowiązku.

Zobowiązaniem jest podmiot w którym ma prawny obowiązek wykonania aktu administracyjnego lub innego orzeczenia jeżeli podlega on egzekucji administracyjnej.

Zobowiązanym mogą być osoby fizyczne, osoby prawne, organy społeczne.

Środki egzekucyjne - to formy przymusu państwowego stosowane według ściśle określonej procedury a skierowane bezpośrednio na wykonanie obowiązku prawnego.

Środki są tak konstruowane żeby bezpośrednio doprowadzić do wykonania obowiązku przez zobowiązanego.

Środki mają charakter zaspakajający, istnieje jeden środek o charakterze przymuszającym jest to grzywna w celu przymuszenia.

Środki egzekucyjne obowiązków pieniężnych:

egzekucja z pieniędzy - przeprowadza się w ten sposób że poborca skarbowy wzywa zobowiązanego do zapłaty należności pieniężnej podlegający zapłaceniu jeżeli zobowiązany zapłaci dobrowolnie poborca skarbowy wystawia pokwitowanie które ma ten sam skutek co pokwitowanie wyznaczone przez wierzyciela.
egzekucja z wynagrodzenia za pracę - organ egzekucyjny przesyła do zakładu pracy zobowiązanego zawiadomienie o zajęciu części wynagrodzenia na pokrycie należności z doręczeniem tytułu wykonawczego i odpisu przysłanego do zakładu pracy.
egzekucja ze świadczeń zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego.
egzekucja z rachunków bankowych i wkładów oszczędnościowych.
egzekucja z innych wierzytelności publicznych oraz majątkowych.
egzekucja z ruchomości - zajęcie ruchomości i sprzedaż ruchomości.

Środki egzekucyjnych obowiązków niepieniężnych:

Grzywna w celu przymuszenia - celem jest skłonienie poprzez dolegliwość grzywny zobowiązanego do wykonania danego obowiązku. Środek ten stosowany jest wtedy gdy egzekucja dotyczy wykroczenia czynności które z powodu jej charakteru nie może spełnić za zobowiązanego inna osoba a także gdyby nie jest to celowe innego środka egzekucyjnego, grzywnę nakłada się na zobowiązanego w przypadku gdy jest to osoba fizyczna, nie może przekraczać 5tyś. złotych jednorazowo. W przypadku osoby prawnej grzywna 25tyś. złotych i może być nakładana wielokrotnie lecz maksimum 100tyś. złotych.
Wykonywanie zastępcze - organ egzekucyjny stosuje ten środek gdy dany obowiązek będący przedmiotem egzekucji może zlecić innej osobie do wykonania za zobowiązanego ale na jego koszt i niebezpieczeństwo.

W postanowieniu o nałożeniu tego środka organ egzekucyjny może na zobowiązanego nałożyć obowiązek uiszczenia zaliczki, nakazać dostarczyć dokumentację, materiały, środki przewozowe itp.

Zobowiązany ma prawo wglądu czynności wykonawcy oraz zgłaszania wniosku co do sposobu wykonania.

Zobowiązany może zwrócić się do organu wykonawczego o zastąpienie wykonania zastępczego.

Organ egzekucyjny może uwzględnić wniosek gdy zachodzą dwie przesłanki:

organ egzekucyjny ma pewność że zobowiązany wykona dany obowiązek w danym terminie,
podmiot który wykonuje wykonanie zastępcze wyraża na to zgodę.

Odebranie rzeczy ruchomej - środek stosowany jest wtedy gdy zobowiązany ma obowiązek wydania danej rzeczy wierzycielowi albo gdy zobowiązany ma wydać rzeczy ze względu na konieczność jej zniszczenia z przyczyn sanitarnych lub innych społecznych.

Odebranie nieruchomości, opróżnienie lokalu i innych pomieszczeń - następuje przez usunięcie zobowiązanego oraz rodziny które to pomieszczenie ma być opuszczone i oddane wierzycielowi.

Przymus bezpośredni - polega na doprowadzeniu do wykonania obowiązku drogą zagrożenia stosowania lub drogą zastosowania bezpośrednich skutków nie wyłanczających skutków użycia siły fizycznej.

Zasady postępowania egzekucyjnego:

zasada karnego obowiązku przeprowadzania egzekucji administracyjnej,
zasada stosowania środków egzekucyjnych przewidzianych w ustawie,
zasada celowości - organ egzekucyjny stosuje taki środek egzekucyjny który bezpośrednio prowadzi do wykonania obowiązku,
zasada stosowania środka egzekucyjnego najmniej uciążliwego dla zobowiązanego,
zasada niezbędności postępowania egzekucyjnego,
zasada poszanowania minimum egzystencji - prowadzenie egzekucji z majątku dopuszczalne jest do zachowania minimum do osoby i z nią związanych,
zasada zagrożenia (najpierw upomnienie),
zasada nie konkurencyjności form przymusu państwowego,
zasada prawdy obiektywnej - organ zobowiązały jest do ustalenia danych niezbędnych do prowadzenia egzekucji,
zasada zachowania pewnych względów dla zobowiązanego.

2000-11-24

Wybrane zagadnienia z prawa karnego i prawa wykroczeń.

Prawo karne reguluje ... - wszczynania społecznie niebezpiecznymi tj. przestępstwami za pomocą kar i środków zabezpieczających.

0x08 graphic

Czyny społecznie niebezpieczne

0x08 graphic

Przestępstwa

(zbrodnia i występek)

Wykroczenie

(czyny naganne)

Prawo karne ma dwie podstawowe funkcje:

funkcja ochronna,
funkcja gwarancyjna (gwarancja dla sprawcy).

Prawo karne dzieli się na:

prawo karne materialne - określa za jakie przestępstwa i pod jakimi warunkami grożą kary, pod jakimi warunkami są stosowane środki zabezpieczające.
prawo karne procesowe - reguluje postępowanie organów państwowych ustalających czy doszło do popełnienia przestępstwa przez kogo i jakie okoliczności przestępstwu towarzyszyły.

Prawo karne procesowe dokonuje także kwalifikacje prawnej czynu.

Prawo karne wykonawcze określa zasady wykonywania orzeczeń sądowych i w sprawach o wykroczenia.

Źródło prawa karnego (kodeks) - USTAWA

Zwyczaj czyli ustawa

Orzecznictwo sądowe

Nauka.

Kodeks Karny - Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r.

Przestępstwo - określamy czyn społecznie niebezpieczny o znamionach ustawowych, bezprawny, zawiniony i zagrożony karą w ustawie.

Przestępstwo formalne - polega na samym zachowaniu się sprawcy niezależnie od tego jaki skutek to zachowanie wywołało.

Przestępstwo materialne - jest dokonywane wtedy gdy zachowanie sprawcy wywołało skutek zapisany w prawie.

Ze względu na działanie sprawcy:

z działania,
z zaniechania,
z działania i zaniechania.

Usiłowanie, podżeganie, współsprawstwo, sprawstwo.

Ze względu na podmiot czynu dzielimy na:

przestępstwa powszechne które może popełnić każda osoba która odpowiada ogólnym warunkom,
przestępstwa indywidualne które może popełnić osoba o określonych właściwościach np.: żołnierz, funkcjonariusz.

Zwięzły zapis czynu zabronionego zawarty w formalnym zakazie którym wskazuje te cechy (elementy treści) którym musi odpowiadać konkretny czyn aby mógł stać się podstawą odpowiedzialności karnej za przekroczenie danego zakazu. Ten abstrakcyjny obraz pojęciowy będziemy nazywać typem czynu zagrożonego. Z kolei wspomniane cechy abstrakcyjnego obrazu czynu zabronionego nazywać będziemy ustawowymi znamionami przestępstwa.

Dwa rodzaje winy:

wina umyślna - gdy sprawca ma zamiar jego popełnienia (chce go popełnić albo przewiduje jego popełnienie, godzi się nań), zamiar bezpośredni ewentualny,
wina nieumyślna - czyn popełniony jest z winy nieumyślnej, sprawca nie mając zamiaru jego popełnienia popełnia go jednak na wskutek niezachowania ostrożności w wymaganych okolicznościach jego popełnienia przewidywał bądź mógł przewidzieć.

Wiek a odpowiedzialność karna na zasadach Kodeksu Karnego odpowiada ten, kto ukończył lat 17 a popełnił czyn podlegający każe.

Kara.

Grzywna,
Ograniczenie wolności,
Pozbawienie wolności do 15 lat,
Kara pozbawienia wolności 25 lat,
Dozywocie.

Środki karne.

Pozbawienie praw publicznych,
Zakaz zajmowania określonych stanowisk, wykonywania zawodu, działalności gospodarczej,
Zakaz prowadzenia pojazdów,
Przepadek przedmiotu,
Obowiązek naprawienia szkody,
Nawiązka,
Podanie wyroku do publicznej wiadomości.

Okoliczności usuwające bezprawność czynu noszą nazwę kontrakty półprzestępstwa - jest to obrona konieczna, stan wyższej konieczności, ryzyko nowatorskie.

Okoliczności uchylające winę:

Niepoczytalność,
Nieletniość,
Rozkaz wojenny.

Przestępstwa przeciw bezpieczeństwu powszechnemu:

Niebezpieczeństwo powszechne Art. 163 Kodeksu Karnego,

pożary,
zawalenia się budynku.

Art. 164 Kodeksu Karnego - sprowadzenie niebezpieczeństwa powszechnego,
Przygotowanie do przestępstw przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu Art. 168 KK,
Art. 171 KK. - wyrób i gromadzenie materiałów niebezpiecznych,
Przeszkadzanie w akcji działaniu ratowniczym.

Funkcjonariusz publiczny jego ochrona prawna.

Pojęcie funkcjonariusza wprowadza Art. 115 paragraf 13 Kodeksu karnego.

Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz działalności samorządowej:

Naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza Art. 122 KK.
Czynna napaść Art. 223 KK.
Wywieranie wpływu na czynności urzędowe organu lub funkcjonariusza Art. 224 KK.
Znieważenie funkcjonariusza Art. 226 KK.
Przywłaszczanie funkcji publicznej Art. 227 KK.
Łapownictwo bierne Art. 228 Kodeksu Karnego,
Łapownictwo czynne Art. 229 K.K.
Nadużycie władzy Art.231 K.K.
Płatna protekcja Art. 230 K.K.

2000-11-28

Organizacja i prowadzenie Akcji Ratowniczej

Stan wyższej konieczności Art. 26 K.K. — wyłączający bezprawność czynu dopuszcza poświęcenie dobra niższej wartości dla ratowania dobra wyższej wartości. Następuje wyłączenie winy w wypadku poświęcenia dobra, które nie przedstawia wartości oczywiście wyższej od dobra ratowanego. Dobro poświęcone może przedstawiać wartość równą ratowanemu lub nawet wyższą, ale nie w stopniu oczywiście wyższym.

Podstawowe znamiona stanu wyższej konieczności to:

Niebezpieczeństwo grozi dobru prawnemu,

Niebezpieczeństwa, które zagrażają nie można uniknąć

działalność w celu uchylenia jest niezbędne, jedynie które potrafi przeciwdziała temu niebezpieczeństwu,
niebezpieczeństwo musi być rzeczywiste i bezpośrednie,
grozi w tej chwili, jest nieuchronne a zwłoka w działaniu ochronnym mogła by powiększyć rozmiar szkody.

Nie ma znaczenia źródło niebezpieczeństwa może to być niebezpieczeństwo wynikiem działania człowieka, sił przyrody.

Na stan wyższej konieczności nie mogą powoływać się osoby na których ciąży obowiązek narażenia się na niebezpieczeństwo przy ochronie określonych dóbr.

Katalog uprawnień z jakich korzysta kierujący działaniem ratowniczym, akcją ratowniczą:

Ewakuacja ludzi z terenu objętego działaniem ratowniczym w przypadku zagrożenia życia i zdrowia (gdy istnieje możliwość paniki, przewidziany rozwój zdarzeń może spowodować odcięcie dróg ewakuacji).
Zakaz przebywania w rejonie objętym działaniem, osobom postronnym oraz utrudniającym działania.
Ewakuacja mienia (istnieje możliwość rozprzestrzenienia się pożaru, usytuowanie mienia utrudnia prowadzenie działań).
Zarządzenie prac wyburzeniowych oraz rozbiórkowych (zagrożenie ludzi, zwierząt i mienia, potrzeba użycia środków gaśniczych, neutralizatorów oraz odprowadzenie substancji toksycznych, potrzeby zapewnienia dróg dojścia i ewakuacji).
Wstrzymanie komunikacji w ruchu lądowym (zapewnienie właściwego ustawienia i eksploatacji sprzętu ratowniczego, zapewnienie komunikacji na potrzeby działania ratowniczego, zapewnienie bezpieczeństwa prowadzących działania ratownicze).
Przejęcie w użytkowanie na czas niezbędny do działania ratowniczego pojazdów, środków technicznych, innych przedmiotów a także ujęć wody, środków gaśniczych w przypadku działań ratowniczych (pisemne pokwitowanie przejęcia).
Odstąpienie od zasad działania uznanych powszechnie za bezpieczne z zachowaniem wszelkich dostępnych w danych warunkach zabezpieczeń, jeżeli w ocenie kierującego działaniem ratowniczym dokonuje w miejscu i czasie zdarzenia istnieje prawdopodobieństwo uratowania życia ludzkiego.

Z odstąpieniem od zasad działania mamy w szczególności:

Z powodu braku specjalistycznego sprzętu zachodzi konieczność zastosowania sprzętu zastępczego,
Fizyczne możliwości ratownika mogą zastąpić brak możliwości użycia właściwego sprzętu,
Jest możliwe wykonanie określonej czynności przez osobę zgłaszającą się dobrowolnie.

Kierujący działaniem ratowniczym ma prawo zwracać się z żądaniem udzielenia pomocy przez instytucje państwowe, organizacje społeczne a także obywateli.

Zarządzenia kierującego działaniem są decyzjami, którym nadany jest rygor natychmiastowej wykonalności ma także prawo zastosowania środków egzekucyjnych obowiązków niepieniężnych tj. przymusu bezpośredniego.

Kierujący działaniem żądając udzielenia pomocy przez obywatela, instytucje państwowe zobowiązany jest przedstawić legitymację służbową.

Realizacja uprawnień następuje wyłącznie w stanie wyższej konieczności przy czym do skorzystania z uprawnień (np. ewakuacja ludzi, mienia, wstrzymanie ruchu, zarządzenie prac wyburzeniowych) nie wymaga pisemności, wystarczy ustne wydanie polecenia które należy potwierdzić na piśmie na żądanie zainteresowanego.

Przejęcie w użytkowanie nieruchomości, środków i przedmiotów niezbędnych do działania ratowniczego wymaga wydania pokwitowania określającego istotne cechy przejętego mienia.

LITERATURA:

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 lipca 1992r. w sprawie zakresu i trybu korzystania z praw przez kierującego działaniem ratowniczym.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 11 czerwca 1992r. w sprawie szczegółowych zasad kierowania i współdziałania jednostek ochrony przeciwpożarowej biorących udział w działaniu ratowniczym.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 grudnia 1999r. w sprawie szczegółowych zasad organizacji Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 lipca 1998r. w sprawie terenu działania jednostek ochrony przeciwpożarowej, okoliczności i warunki udziału tych jednostek w działaniach ratowniczych poza terenem własnego działania oraz zakresu szczegółowych warunków i trybu zwrotu poniesionych przez nie kosztów.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 4 lipca 2000r. zmieniające rozporządzenie - kierowanie działaniem ratowniczym.

Kiedy ustaje działanie ratownicze, typy kierowania działaniem (interwencyjne, taktyczne, strategiczne), odwody operacyjne, elementy planu ratowniczego.

Wybrane zagadnienia z prawa wykroczeń:

Odpowiedzialność za wykroczenia,
Kary i środki karne w sprawach o wykroczenia art. 2,
Okoliczności łagodzące, obciążające sprawę,
Wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu osób i mienia art. 71 K.W. 72, 73, 74, 82.
Funkcjonariusz straży jako oskarżyciel publiczny - rozdz. 5, 6, 7, 8.
Postępowanie mandatowe art. 66.

Obowiązki na rzecz ochrony przeciwpożarowej.

Ochrona przeciwpożarowa czynna - to praktyczne wykorzystanie w działaniach ratowniczych umiejętności posługiwania się urządzeniami i sprzętem przeciwpożarowym oraz ratowniczym wobec zagrożeń.

Ochrona bierna - polega na odpowiednim kształtowaniu zagospodarowania przestrzeni, infrastruktury i konstrukcji obiektów i budynków, wyposażenia ich w sprzęt i urządzenia przeciwpożarowe oraz utrzymanie reżimów technologicznych i eksploatacyjnych w taki sposób aby zminimalizować powstanie i rozprzestrzenianie się pożaru lub innego zagrożenia.

Podstawowe obowiązki urzędów, instytucji, podmiotów gospodarczych i osób fizycznych:

Uwzględnienie wymogów ochrony przeciwpożarowej,
Zaznajomienie pracowników z przepisami przeciwpożarowymi,
Zapewnienie zgodności dokumentacji projektowej z wymaganiami przeciwpożarowymi,
Spełnienie wymagań przeciwpożarowych oraz zapewnienie sprzętu, urządzeń ratowniczych oraz środków gaśniczych,
Używanie sprzętu, urządzeń pożarniczych i ratowniczych, środków gaśniczych instalacji samoczynnego wykrywania pożarów, instalacje samoczynnego gaszenia pożaru, oraz innych wyrobów posiadających świadectwa dopuszczenia.

Obowiązki kierownika zakładu:

Przestrzegać wymagań budowlanych, przeciwpożarowych, technologicznych,
Wyposażyć budynek, obiekt lub teren w sprzęt pożarniczy, ratowniczy i środki gaśnicze,
Zapewnić osobom przebywającym w obiekcie bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji,
Przygotować obiekt, budynek lub teren do prowadzenia działań gaśniczych,
Ustalić sposób postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski lub innego zagrożenia,
Założyć urządzenia sygnalizacyjno alarmowe, włączyć je do monitoringu,
Udzielić informacji oraz udzielić dostępu do obiektów osobom upoważnionym do prowadzenia czynności kontrolno rozpoznawczych w zakresie przeciwpożarowym.