1. Pojęcie i tworzenie rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego

REZERWA Z TYTUŁU ODROCZONEGO PODATKU DOCHODOWEGO stanowi kwotę podatku dochodowego, wymagającej w przyszłości zapłaty, w związku z występowaniem dodatnich różnic przejściowych pomiędzy wartością bilansową danego składnika aktywów lub pasywów a jego wartością podatkową, które spowodują w przyszłości zwiększenie podstawy obliczenia podatku dochodowego

PODATEK ODROCZONY

Aktywa z tytułu Rezerwa z tytułu odroczonego odroczonego podatku dochodowego podatku dochodowego

Wartość bilansowa składnika aktywów lub zobowiązań - wartość danego składnika aktywów lub zobowiązań ustalona zgodnie z zasadami rachunkowości.

Wartością podatkową składnika aktywów lub zobowiązań jest przyporządkowana mu kwota służąca celom podatkowym (MSR 12 par 5).

Wartość podatkowa aktywów jest to kwota wpływająca na pomniejszenie podstawy obliczenia podatku dochodowego w przypadku uzyskania z nich, w sposób pośredni lub bezpośredni, korzyści ekonomicznych WP = KUP.

Wartością podatkową pasywów jest ich wartość bilansowa pomniejszona o kwoty, które w przyszłości pomniejszą podstawę podatku dochodowego

WP = WB - KUP

Może również zaistnieć sytuacja, że w wyniku realizacji pasywów nastąpi zwiększenie podstawy opodatkowania wtedy:

WP = WB - (- KUP) = WB + KUP

Różnice przejściowe mogą być dodatnie lub ujemne.

Ustalanie różnic przejściowych

powstają gdy

dla aktywów

dla pasywów

PRZYCZYNY POWSTAWANIA DODATNICH RÓŻNIC PRZEJŚCIOWYCH:

• naliczenie należnych odsetek z różnych tytułów,

• zarachowanie dodatnich różnic kursowych od różnych składników wyrażonych w walutach obcych,

• zastosowania wyższych stawek amortyzacyjnych dla celów podatkowych aniżeli dla celów bilansowych (amortyzacja podatkowa wyższa od amortyzacji bilansowej),

• przeszacowania wartości inwestycji (zwiększenie wartości inwestycji).

2. Wycena i ewidencja rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Wielkość rezerwy na odroczony podatek dochodowy oblicza się jako iloczyn dodatnich różnic przejściowych i stawki podatku dochodowego według następującego wzoru:

gdzie : R_opd - wielkość rezerwy na odroczony podatek dochodowy

p_rd - przejściowe różnice dodatnie

s_p - stopa podatku dochodowego

Ewidencja rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego			Podatek dochodowy
		(1) (3)
			Kapitał z aktualizacji wyceny
		(2) (4)

1. Utworzenie rezerwy na odroczony podatek dochodowy dotyczących operacji rozliczanych wynikowo.

2. Utworzenie rezerwy na odroczony podatek dochodowego dotyczących operacji rozliczanych z kapitałami własnymi.

3. Wykorzystanie rezerwy na odroczony podatek dotyczących operacji rozliczanych wynikowo.

4. Wykorzystanie rezerwy na odroczony podatek dotyczących operacji rozliczanych z kapitałami własnymi.

Zadania

Zadanie 4. Tworzenie rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego dla operacji rozliczanych wynikowo - naliczenie odsetek

W jednostce naliczono odsetki od należności od odbiorców, których stan wynosił 22 700,- w wysokości 900,-. Odsetki te zwiększą należności, czyli aktywa. Zgodnie z zasadą memoriałową stanowią one przychód w momencie naliczenia. Odsetki te będą opodatkowane w momencie realizacji (zasada kasowa) w pełnej kwocie.

Polecenie: Ustalić wartość rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Bilans

Rachunek zysków i strat

Zadanie 5. Tworzenie rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego dla operacji rozliczanych wynikowo - wycena bilansowa inwestycji

Jednostka nabyła nieruchomość za 25 000,-, kwalifikując ją jako inwestycję. Następnie dokonano przeszacowania wartości tej inwestycji długoterminowej do wartości według ceny rynkowej 32 000,-

Polecenie: Ustalić wartość rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Bilans

Rachunek zysków i strat

Zadanie 6. Tworzenie rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego dla operacji rozliczanych wynikowo - dodatnie różnice kursowe

Naliczono na moment bilansowy różnice kursowe dodatnie (nie zrealizowane) dla należności, których stan wynosił 10 000,- w kwocie 800.

Polecenie: Ustalić wartość rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Bilans

Rachunek zysków i strat

Zadanie 7. Tworzenie rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego dla operacji rozliczanych wynikowo - amortyzacja

Wartość początkowa środka trwałego w cenie nabycia wynosiła 40 000,- Dotychczasowe umorzenie dla celów bilansowych wynosi 15 000,- (amortyzacja liczona metodą liniową). Dla celów podatkowych dotychczasowe umorzenie wynosi 20 000,- (amortyzacja liczona metodą degresywną) .

Polecenie: Ustalić wartość rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Bilans

Rachunek zysków i strat

Zadanie 8. Tworzenie rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego dla operacji rozliczanych kapitałowo - wycena długoterminowych akcji

20.10.200X r. jednostka nabyła 1000 akcji długoterminowych po 30 zł. Na dzień bilansowy 200Xr. cena akcji wzrosła do 35 zł. Jednostka wycenia akcje do bilansu według modelu wartości godziwej.

Bilans

Rachunek zysków i strat

Zadanie 9. Tworzenie rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego dla operacji rozliczanych wynikowo - wycena krótkoterminowych akcji

20.10.200X r. jednostka nabyła 1000 akcji krótkoterminowych po 50 zł. Na dzień bilansowy 200Xr. cena akcji wzrosła do 55 zł. Jednostka wycenia akcje do bilansu według modelu wartości godziwej.

Polecenie: Ustalić wartość rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Bilans

Rachunek zysków i strat

Zadanie 10. Tworzenie rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego dla operacji rozliczanych wynikowo - wycena zobowiązań

Wartość zobowiązania według kursu z dnia powstania wynosiła 500 000 EUR0 x 3,8485 zł/EURO = 1.924 250 zł . Na dzień bilansowy średni kurs NBP wynosi 3,5820 zł/EUR0.

Polecenie: Ustalić wartość rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Bilans

Rachunek zysków i strat

Zadanie 11.

W jednostce gospodarczej na koniec okresu sprawozdawczego wystąpiły następujące pozycje (dane w tys. zł):

Lp.	Kategoria	Wartość
1.	Przychody ze sprzedaży wyrobów gotowych	45 000
2.	Przychody ze sprzedaży środków trwałych	8 000
3.	Koszty zarządu	5 000
4.	Koszty sprzedaży	3 000
5.	Wartość netto sprzedanych środków trwałych	5 000
6.	Odsetki od zobowiązań zarachowane memoriałowo na dzień bilansowy	2000
7.	Dodatnie różnice kursowe	500
8.	Koszt wytworzenia sprzedanych wyrobów	27 000
9.	Odsetki naliczone na dzień bilansowy od należności	1 200
10	Odpisy aktualizujące wartość akcji krótkoterminowych zwiększające ich wartość	900
11	Podatek dochodowy	…….
12	Odpisy aktualizujące wartość długoterminowych aktywów finansowych - wzrost wartości	33 000

Polecenie

Na podstawie danych z tabeli należy obliczyć wartość rezerwy z tytułu podatku odroczonego i ująć ją w ewidencji księgowej. Ustalić wartość podatku dochodowego.

Zadanie 12

W 27.12.X0 r. jednostka zakupiła maszynę produkcyjną o wartości początkowej 650 000 zł. Szacunkowy okres ekonomicznej użyteczności środka wynosi 5 lat. Jego wartość końcowa po zakończeniu użytkowania wyniesie 0 zł. Środek trwały będzie amortyzowany metodą liniową, przy czym dla celów podatkowych jednostka będzie stosowała stawkę w wysokości 25%. Stawka podatku dochodowego obowiązująca w roku powstania obowiązku podatkowego wynosi 19%.

Polecenie

Należy określić wartość bilansową i podatkową środka trwałego w poszczególnych okresach sprawozdawczych, wartość różnicy przejściowej i rezerwy z tytułu odroczonego podatku jak również pozycję na którą odniesie się utworzony podatek odroczony. Dane ująć w tabeli.

	31.12.X1	31.12.X2	31.12.X3	31.12.X4	31.12.X5
wartość bilansowa
wartość podatkowa
różnice
rezerwa z tytułu podatku

Zadanie 13

W jednostce na 31.12. 20X0 roku miały miejsce m.in. następujące zdarzenia gospodarcze

1. naliczono odsetki od należności od odbiorców, których stan wynosił 22 700 zł w wysokości 900 zł

2. dokonano przeszacowania wartości tej inwestycji długoterminowej do wartości w cenie rynkowej 75 000 zł ,wartość inwestycji według ceny nabycia wynosiła 70 000 zł,

3. zostały naliczone odsetki za nieterminową regulację zobowiązań w kwocie 400 zł , wartość nominalna zobowiązań wynosiła 15 000 zł,

4. naliczono na moment bilansowy różnice kursowe dodatnie (nie zrealizowane) dla należności, których stan wynosił 10 000 zł w kwocie 600 zł.

5. dokonano przeszacowania 1000 akcji długoterminowych zakupionych po 50 zł do ceny rynkowej wynoszącej 55 zł.

6. dokonano odpisu aktualizującego wartość zapasu towarów na kwotę 500 zł, wartość towarów według ceny nabycia wynosi 10 000 zł.

7. dokonano przeszacowania 1000 akcji krótkoterminowych zakupionych po 30 zł do ceny rynkowej wynoszącej 35 zł.

8. Dokonano wyceny bilansowej zobowiązania wobec dostawcy zagranicznego o wartości 500 000 EURO, wartość zobowiązania według kursu z dnia poprzedzającego dzień powstania wynosiła 2 050 000 zł Na dzień bilansowy średni kurs NBP wynosił 4,0 zł/EUR0.

9. Jednostka utworzyła rezerwę na odszkodowanie w kwocie 15 000 zł.

Polecenie

Należy określić wartość bilansową i podatkową składników aktywów i pasywów, wartość i rodzaj różnicy przejściowej, wartość rezerwy z tytułu odroczonego podatku jak również pozycje w ciężar której zostanie utworzona. Określić skutki sprawozdawcze utworzenia rezerwy. Dane ująć w tabeli.

L.p	Rodzaj aktywów/ pasywów	Wartość bilansowa	Wartość podatkowa	Różnica	Podatek odroczony
1
2
3
4
5
6
7
8
9

Rezerwy w rachunkowości - materiały do wykładu

„Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego”

1

L. Poniatowska

Wartość bilansowa - wartość podatkowa = różnice przejściowe

dodatnie

ujemne

wartość bilansowa aktywów > wartość podatkowa aktywów

wartość bilansowa pasywów < wartość podatkowa pasywów

---