27.05.2011 r.

Podmioty prowadzące działalność maklerską to firmy inwestycyjne do których należą:

- domy maklerski

- banki prowadzące działalność maklerską
- zagraniczne firmy inwestycyjne

- zagraniczne osoby prawne prowadzące działalność maklerską na terytorium Polski

Działalność maklerska, obejmuje wykonywanie czynności sensu stricte polegających na:

1. Przyjmowaniu i przekazywaniu zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych

2. Wykonywaniu zleceń, o których mowa w pkt. 1, na rachunek dającego zlecenie

3. Nabywaniu lub zbywaniu na własny rachunek instrumentów finansowych

4. Zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych

5. Doradztwie inwestycyjnym

6. Oferowanie instrumentów finansowych

7. Świadczeniu usług w wykonaniu zawartych umów o submisje inwestycyjne i usługowe lub zawieraniu i wykonywaniu innych umów o podobnym charakterze, jeżeli ich przedmiotem są instrumenty finansowe

8. Organizowaniu alternatywnego systemu obrotu

Działalnością maklerską jest również wykonywanie przez firmę inwestycyjną czynności polegających na:

1. Przechowywaniu lub rejestrowaniu instrumentów finansowych, w tym prowadzeniu rachunków papierów wartościowych oraz prowadzenie rachunków pieniężnych

2. Udzielaniu pożyczek pieniężnych w celu dokonania transakcji, której przedmiotem jest jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, jeżeli transakcja ma być dokonana za pośrednictwem firmy inwestycyjnej udzielającej pożyczki

3. Doradztwie dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii przedsiębiorstwa lub innych zagadnień związanych z taką strukturą lub strategią

4. Doradztwie i innych usługach w zakresie łączenia, podziału oraz przejmowania przedsiębiorstw

5. Wymianie walutowej, w przypadku gdy jest to związane z działalnością maklerską

6. Sporządzaniu analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych

7. Świadczeniu usług dodatkowych związanych z submisją usługową lub inwestycyjną

8. Wykonywaniu czynności określonej w pkt.1-7 oraz w ust.2 których przedmiotem są instrumenty bazowe instrumentów pochodnych

Przedsiębiorstwo zarządzające aktywami (asset managment company) to - w rozumieniu polskiego prawa - podmiot świadczący na podstawie umowy o zarządzanie portfelem usługę zarządzania aktywami, polegającą na odpłatnym podejmowaniu i realizacji decyzji inwestycyjnych na rachunek klienta, w ramach pozostawionych przez zleceniodawcę do dyspozycji zarządzającego środków pieniężnych lub maklerskich instrumentów finansowych.

Główne zadanie asset managment :

• Świadczenie usług polegających na profesjonalnym lokowaniu środków klientów (inwestorów) w instrumenty finansowe według uzgodnionych strategii inwestycyjnych. Jest to usługa dostosowana do indywidualnych potrzeb inwestorów, ze szczególnym zwróceniem uwagi na ich preferencje w zakresie: horyzontu czasowego inwestycji, akceptowalnego poziomu ryzyka, wymaganej stopy zwrotu, płynności środków

Instytucje zarządzające asset managment:

W naszym kraju istnieją trzy rodzaje instytucji, które mogą świadczyć usługi zarządzania aktywami: wyspecjalizowane w tego typu domy maklerskie (ich znaczenie jest największe), domy maklerskie świadczące kompleksowe usługi finansowe oraz towarzystwa funduszy inwestycyjnych, które mogą rozszerzyć swoją podstawową działalność o zarządzanie aktywami.

Portfele standardowe - konstrukcja tego produktu opiera się na zaproponowaniu klientowi gotowego portfelu instrumentów finansowych. W zależności od ekspozycji klienta na ryzyko proponuje mu się strategie mniej lub bardziej agresywne. Zasadniczo może uporządkować te produkty wg 4 grup:

1. Portfele rynku pieniężnego oraz portfele dłużne - składają się w głównej mierze z papierów dłużnych (obligacje, bony Skarbowe, certyfikaty depozytowe). Benchmarkiem może być rentowność 52- tygodniowych bonów skarbowych. Ryzyko jest tutaj najniższe z możliwych, stąd inwestorzy wybierający tą strategię charakteryzują się awersją do niego. Nie oczekują ponadprzeciętnych zysków, zasadnicze znaczenie dla nich ma ochrona kapitału. Portfel taki może być dobrym rozwiązaniem dla osób chcących zabezpieczyć swój kapitał przed procesami inflacyjnymi. Dodatkowo wysoka płynność instrumentów tej strategii pozwala angażować kapitał w okresie krótkoterminowym,

2. Portfele mieszane stabilnego wzrostu - konstruowane są z akcji, których udział nie przekracza 40%, oraz instrumentów dłużnych. Portfelem wzorcowym może być np. portfel składający się z odpowiednimi wagami rentowności WIGU - 20 oraz bonów skarbowych. Następuje wzrost wartości ryzyka oraz horyzontu inwestycyjnego,

3. Portfele mieszane zrównoważone - wzrasta w nim zaangażowanie w akcje, które może wynosić nawet 70%, jednak nie ma tu charakteru spekulacyjnego, nastawiony jest na generowanie najwyższych stóp zwrotu w długim okresie czasu,

4. Portfele akcyjne - udział akcji może się tu wahać od 90 % - 100%. Decydującym czynnikiem jest tutaj stopa zwrotu, inwestor jest skłonny ponieść ryzyko aby osiągnąć ponadprzeciętne zyski.

5. Portfel ślepy - jest szczególnym rodzajem produktu przeznaczonym dla osób i instytucji, które z racji pełnionych funkcji zawodowych mają dostęp do poufnych informacji istotnych dla kształtowania się kursów papierów wartościowych notowanych na giełdzie

Portfele indywidualne - budowane są w ścisłej współpracy z klientem. Rodzaje instrumentów wchodzących w skład portfela są razem z doradcą inwestycyjnym. Zarządzający uwzględnia sezonowość nadwyżek finansowych, płynności finansowej czy tez zmianę oczekiwań inwestycyjnych w przyszłości.

Pośrednicy finansowi (instytucje finansowe) - przedsiębiorstwa świadczące usługi na rzecz podmiotów dysponujących oszczędnościami (podmiotów nadwyżkowych) oraz podmiotów poszukujących funduszy pieniężnych (podmioty deficytowe), niezbędnych im do sfinansowania ich zamierzeń konsumpcyjnych, inwestycyjnych i produkcyjnych.

Zadania:

• Ułatwienie przepływu funduszy od podmiotów nadwyżkowych do podmiotów deficytowych

• Tworzenie instrumentów, które z jednej strony umożliwiają lokowanie posiadanych nadwyżek pieniądza, z drugiej zaciąganie pożyczek pieniężnych

• Transformacja terminów zapadalności

Rodzaje:

• Instytucje depozytowe (banki)

• Instytucje nie depozytowe

Rola banków jako pośredników finansowych:

• Przyjmowanie depozytów

• Udzielanie kredytów

• Sekurytyzacja aktywów - na bazie udzielonych kredytów wyemitowanie papierów wartościowych; bank wykupuje należności od przedsiębiorstw i na tej bazie emituje papiery wartościowe.

• Prowadzenie na zlecenie emisji obcych - organizacja, emisja papierów wartościowych; kojarzenie tych co posiadają nadwyżkę z tymi co mają deficyt

• Funkcje dodatkowe w tym:
  - rola gwaranta -

- Banku - powiernika dla funduszy emerytalnych i inwestycyjnych,

- Banku - reprezentanta - (prowadzi rachunek papierów wartościowych)

• Zarządzanie portfelami inwestycji (łączenie instrumentów finansowych w jedną całość)

Instytucje nie depozytowe:

1. Fundusz inwestycyjny to inwestycja, która lokuje powierzone jej środki w różne instrumenty dostępne na rynku finansowym. Dzięki temu inwestując w fundusze, możesz spodziewać się wysokich stóp zwrotu przewyższających zyski z lokat bankowych. Wpłacając oszczędności do funduszu, stajesz się jego jednym z uczestników, nabywasz tym samym jednostki uczestnictwa, które możesz sprzedać w dowolnym momencie.

Pierwszym kryterium podziału jest podstawa prawna ich działalności. Biorąc ją pod uwagę wyróżniamy następujące trzy rodzaje funduszy:

1. Fundusz otwarty - w ściśle określonych prawem proporcjach może on inwestować w papiery wartościowe emitowane lub gwarantowane przez Skarb Państwa lub NBP, a papiery wartościowe dopuszczone są do obrotu na rynku regulowanym, inne papiery wartościowe. Każdy obywatel może zostać uczestnikiem takiego funduszu, może nabyć jego jednostki uczestnictwa, a fundusz ma obowiązek odkupienia ich zawsze na żądanie uczestnika funduszu

2. Fundusz specjalistyczny otwarty - statut takiego funduszu określa kto może zostać jego uczestnikiem (często tylko osoby prawne), tak więc zawęża grono uczestników. Wprowadza również warunki jakie muszą spełnić uczestnicy funduszu, by móc żądać odkupienia przez fundusz jednostek uczestnictwa. Ten rodzaj funduszu jest charakterystyczny dla tworzenia Trzeciego Filaru Ubezpieczeń Emerytalnych

3. Fundusz zamknięty - jest to fundusz o wysokim poziomie ryzyka inwestycyjnego. Nie musi utrzymywać płynnych rezerw i może inwestować w mniej płynne aktywa. Nie emituje jednostek uczestnictwa, a jedynie certyfikaty inwestycyjne, czyli papiery wartościowe na okaziciela. Liczba certyfikatów jest stała, jedynie nowa emisja może ją powiększyć. Nabywa się je w publicznej subskrypcji lub na giełdzie i tylko wtedy, gdy druga strona jest skłonna zapłacić określoną cenę. Fundusz ten może inwestować w papiery wartościowe, wierzytelności, w waluty, w udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, zbywalne towary giełdowe.

4. Fundusz specjalistycznie zamknięty - jest szczególna forma funduszu zamkniętego i ma większe możliwości inwestowania, między innymi w nieruchomości gruntowe i lokalowe.

5. Fundusz mieszany - jak sama nazwa wskazuje jest czymś pośrednim pomiędzy funduszem otwartym i zamkniętym. Nie emituje jednostek uczestnictwa, ale certyfikaty, ale musi je odkupywać od uczestników funduszu przynajmniej raz w roku. Są one z początku w obrocie publicznym poczym wchodzą na rynek regulowany.

Narodowy Fundusz Inwestycyjny - są to fundusze inwestycyjne, które zostały założone przez Skarb Państwa w formie spółki akcyjnej, działają na podstawie ustawy o NFI (Dz. U. z 1993r. nr. 44 poz 202)

Na dzień dzisiejszy utworzonych NFI jest 15. Stanowiły one element programu powszechnej prywatyzacji. Skarb państwa wniósł do nich akcje sprywatyzowanych byłych przedsiębiorstw państwowych. Każdy pełnoletni obywatel polski był uprawniony do nabycia Powszechnego Świadectwa Udziałowego, które mógł następnie zbyć albo wymienić na akcje NFI. NFI miały prawo sprzedawać posiadane przez siebie akcje lub udziały w przedsiębiorstwach państwowych. Zajmowały się także restrukturyzacją spółek, racjonalizacją zatrudnienie i pozbywaniem się nieprodukcyjnego majątku.

Nietypowe strategie inwestowania i uzyskiwana dzięki temu wysoka stopa zwrotu - to najkrótsza charakterystyka funduszy hedgingowych.

Fundusze hedgingowe są obecne na rynkach finansowych od połowy XX wieku. Pierwszy tego typu fundusz został założony przez Alfreda Jonesa w 1949 r. Jego wyjatkowość polegała na redukcji ryzyka rynkowego poprzez równoczesną sprzedaż i kupno akcji.

Istota funduszy hedgingowych są bardzo różnorodne i nietypowe sposoby inwestowania. Niska korelacja z tradycyjnymi klasami aktywów (akcjami, obligacjami) umożliwiająca lepszą dywersyfikację portfela inwestycyjnego sprawia, że fundusze hedgingowe są zaliczane do kategorii inwestycji alternatywnych.

Strategie inwestycyjne funduszy hedgingowych bazują na:

• transakcjach arbitrażowych (transakcjach gwarantujących zysk bez ryzyka, wynikających z różnicy cen danego instrumentu na różnych rynkach)

• korzystaniu z wyszukanych instrumentów pochodnych

• grze na rynku terminowym

• kupnie/sprzedaży surowców i towarów

• ekspansji na globalny rynek, również rynki wschodzące

• uczestniczeniu w fuzjach i przejęciach

• stosowaniu krótkiej sprzedaży (sprzedaży pożyczonych papierów wartościowych)

Fundusze pożyczkowe stanowią alternatywę dla przedsiębiorców w zakresie pozyskiwania finansowania zewnętrznego. Udzielają pożyczek, które przeznaczone są przede wszystkim dla mikro i małych przedsiębiorstw oraz osób rozpoczynających działalność gospodarczą, mających trudności w zdobyciu finansowania komercyjnego (np. kredytu bankowego) z powodu banku wymaganych zabezpieczeń czy historii kredytowej. Fundusze pożyczkowe udzielają pożyczek przeznaczonych na cele związane z podjęciem, prowadzeniem i rozwojem działalności gospodarczej, m.in. na:

• finansowanie inwestycji

• wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych

• zakup maszyn i urządzeń

• rozbudowę, adaptację, lub modernizację obiektów produkcyjnych, handlowych, usługowych

• zakup materiałów i surowców niezbędnych do realizacji założonego przedsięwzięcia gospodarczego

Zakłady (towarzystwa, firmy ubezpieczeniowe) - podmiot prowadzący działalność ubezpieczeniową (z reguły na podstawie zezwolenia odpowiedniego organu), która polega na przyjmowaniu zobowiązania do wypłacenia, w zamian za składkę ubezpieczeniową, określonej kwoty w razie zajścia wypadku ubezpieczeniowego.

Zadania:

• ochrona ubezpieczeniowa

• działalność prewencyjna

• działalność finansowa (inewstowanie)

Grupy ubezpieczeń:

• publiczne - funkcjonują na zasadzie przymusu państwowego, są obowiązkowe, z reguły prowadzone przez państwowe osoby prawne i mają pełną gwarancję ubezpieczeniową Skarbu Państwa, najważniejszy segment - ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, zdrowotne)

• prywatne - prowadzone przez prywatne osoby prawne dotyczą różnych zdarzeń ubezpieczeniowych, wyróżniamy: ubezpieczenia majątkowe i osobowe

Fundusze emerytalne

System emerytalny określa zasady składania i pomnażania pieniędzy nagromadzonych w czasie aktywności zawodowej pracownika. Rodzaje systemów emerytalnych:

• repartycyjny - system który polega na pobieraniu składek od osób aktywnych zawodowo na rzecz teraźniejszych emerytów

• kapitałowy - można dziedziczyć, inwestowanie w celu pomnożenia środków

• mieszany

Obecny system emerytalny składa się z trzech filarów:

• filar pierwszy - obowiązkowy, powszechny, działający w oparciu o zasadę repartycji składek i świadczeń, administrowany przez państwo;

• drugi filar - obowiązkowy, powszechny, oparty na systemie kapitałowym, zarządzany przez prywatne podmioty, którymi są powszechne towarzystwa emerytalne

• trzeci filar - dodatkowy, dobrowolny, oparty na systemie kapitałowym, zarządzany przez prywatne podmioty

Z punktu widzenia zależności między wielkością wnoszonej składki a wartością świadczenia:

• fundusze o zdefiniowanym świadczeniu

• fundusze o zdefiniowanej składce

Pracownicze programy emerytalne - to forma zbiorowego i dobrowolnego oszczędzania w III filarze systemu emerytalnego. Jego celem jest systematyczne oszczędzanie części wynagrodzenia - niezależnie od środków zgromadzonych w I i II filarze. Pozostali pośrednicy finansowi:

• kampanie (domy) finansowe

• instytucje factoringowe - zajmują się wykupem wierzytelności

• firmy leasingowe - zajmują się odstępowaniem dobra innemu podmiotowi w zamian za opłatę

Emitenci - podmioty zgłaszające zapotrzebowanie na środki finansowe:

• gospodarstwo domowe - głównie emitenci pośredni

• przedsiębiorstwa niefinansowe - zobowiązania, akcje, obligacje, bony komercyjne,

• instytucje finansowe - akcje, banki - obligacje, certyfikaty depozytowe; fundusze inwestycyjne - jednostki uczestnictwa lub certyfikaty depozytowe; fundusze emerytalne - jednostki rozrachunkowe; firmy ubezpieczeniowe - polisy

• władze publiczne - obligacje, bony skarbowe

• podmioty zagraniczne

Inwestorzy:

• gospodarstwo domowe

• przedsiębiorstwo niefinansowe

• władze publiczne

• instytucje finansowe

• inwestorzy zagraniczni

Oferta publiczna - zgodnie z ustawą o publicznym obrocie papierami wartościowymi oferta publiczna wystąpi wówczas, gdy do porponowania nabycia papierów wartościowych wykorzystuje się środki masowego przekazu albo gdy proponowanie ich nabycia kierowane do więcej niż 100 osób lub do nieoznaczonego adresata. Ustawa mówi, że emitent może wprowadzić nowe papiery do publicznego obrotu tylko za pośrednictwem domu maklerskiego.

Formy emisji:

• własna - sam emitent oferuje i sprzedaje papiery

• obca - polega na zleceniu przez emitenta emisji (oferowanie i sprzedaż papierów wyspecjalizowanym instytucjom pośredniczącym.

*subemisja usługowa - podmioty lub podmioty tworzące konsorcjum emisyjne nabywa papiery wartościowe na własność podejmując więc ryzyko ekonomiczne związane z emisją

*subemisja inwestycyjna - dom maklerski lub inne podmioty podpisują z emitentem umowę na nabycie nieuplasowanej w trakcie emisji pierwotnej części proponowanej emisji

Oferta prywatna - występuje gdy proponowanie nabycia papierów wartościowych skierowane jest do mniej niż 100 oznaczonych adresatów. Zadania

Submisja usługowa - podmioty lub przedmioty tworzące konsorcjum emisyjne, nabywa papiery wartościowe na własność podejmując ryzyko ekonomiczne związane z emisją.

Submisja inwestycyjna - dom maklerski lub inne podmioty podpisujące z emitentem umowę na nabycie nieplanowanej w trakcie emisji pierwotnej części proponowanej emisji.

Instrumenty rynku finansowego:

• papiery wartościowe emitowane przez NBP wykorzystywany w operacjach otwartego rynku, w operacjach dostarczających. Mają charakter instrumentów dyskontowych. Prawo bankowe określa emisję środków pieniężnych,

• sektor publiczny - JST nie mogą emitować papierów wartościowych krótkoterminowych. Emitowany przez Skarb Państwa. Bony skarbowe mają zapewniać płynność budżetu. Termin zapadalności podawany jest w tygodniach - bony skarbowe najwięcej jest 26 tygodniowych ( półroczna), trzeba nabyć pakiet minimalny 1, sprzedawane SA na tzw. Przetargach,

• instytucje niefinansowe przedsiębiorstwa - mają prawo emitowania commercial - bony skarbowe, KWIT, WO, o prawo wekslowe.

Commercial papers - bon komercyjny emitowany przez instytucje niefinansowe. Emitowane w oparciu o prawo wekslowe (KWIT, WOI), w oparciu o kodeks cywilny (bony komercyjne), obligacja z terminem wykupu do roku. Są instrumentem dyskontowym (czyli sprzedawanym poniżej wartości nominalnej). Nie jest konieczne podawanie celu emisji. Emitowane na bardzo duże nominały. Papier emitowany bez zabezpieczeń. Emitują je podmioty posiadające wysoki raitingi. Są instrumentem tańszym od kredytu.

Certyfikat depozytowy (bankowy papier wartościowy) - krótkoterminowy papier wartościowy; termin wykupu przekracza rok! Mogą mieć charakter dyskontowy albo procentowy (odsetki są doliczane do wartości nominalnej). Instrumenty emitowane przez instytucje kredytowe. Jest to instrument na okaziciela.

Bony komercyjne - są emitowane na bazie Kodeksu Cywilnego:

• obietnica emitenta, że wykupi papiery wartościowe - jedyne ”zabezpieczenie”,

• sprzedawanym poniżej wartości nominalnej - dyskontowe,

• nie musi podać przedsiębiorstwo na co wyda te pieniądza,

• najmniejszy bon to 10 000, a największy 1 mln.

Emitują je podmioty posiadające wysoki raiting (bardzo dobra wiarygodność kredytowa).

- są tańsze od kredytu, warunki ustala emitent, przy kredycie warunki te ustala bank;

Instrumenty emitowane przez banki - Certyfikat Depozytowy; Bankowy Papierów Wartościowych

Jeżeli podmiot dysponuje informacją co do stopy dyskonta (procentowy wskaźnik służący do wyznaczania ceny papierów wartościowych, której poziom jest niższy od wartości nominalnej). Wartość nominalną wraz z odsetkami otrzymamy w terminie wykupu.

Stopa rentowności - wyznaczony w procentach zrealizowany zysk z danej inwestycji w skali roku (inaczej określona stopą zwrotu z inwestycji).

Ci = Wn * 1 * d * t

100 * T

Ci - cena instrumentu

Wn - wartość nominalna

D - stopa dyskontowa

T - ilość dni od dnia zakupu do dnia wykupu

T - 360 dni / ilość dni w roku

miesiąc - 30 dni

rok - 360 dni

Ceny instrumentu dyskontowego informuje o rentowności

Wn

Ci =

1 + Y * t

100 * T

Y - stopa rentowności (zwrotu)

Zadanie 1

Ustal cenę bonu skarbowego wyemitowanego na 13 tygodni jeżeli wiadomo, że inwestor kupując go na rynku pierwotnym w pierwszym dniu i trzymając do dnia wykupu zamierza osiągnąć rentowność na poziomie 21% Wartość nominalna 10 000zł.

Wn 10 000

Ci = = = 9 495,92

1 + Y * t 1 + 21 * 90

100 * T 100 * 360

Poznanie stopy dyskontowej

Wn - Wakt T

d = * * 100

Wn t

Wakt - wartość aktualna

Zadanie 2

Wyznacz stopę dyskonta na 65 dni przed terminem wykupu bonów komercyjnych jeżeli wiadomo, że cena nominalna wynosi 10 000zł, a cena w dniu sprzedaży 9 850zł.

Wn - Wakt T 10 000 - 9 850 360

d = * * 100 = * * 100 = 8,3 %

Wakt t 10 000 65

Gdyby wyznaczyć rentowność:

10 000 - 9 850 360

V = * * 100 = 8,43 %

9 850 65

Korzystniejsza jest dyskontowa stopa.

Różne informacje przejścia z rentowności na stopę dyskonta albo na odwrót to:

Jeżeli znamy stopę rentowności i chcemy ustalić informację co do stopy dyskonta to:

Y * T * 100 T * 100 * d

d = Y =

T * 100 + T * t T * 100 - d * t

Zadanie 3

Inwestor zamierza dokonać zakupu na rynku wtórnym 13 tygodniowych bonów skarbowych, którym pozostało do wykupu 35 dni. Kontaktując się z dwoma domami maklerskimi otrzymał następujące informacje.
DOM A. stopa dyskonta wynosi 22% dla tych bonów,
DOM B. stopa rentowności wynosi 23% dla tych bonów.

Wybierz lepszą ofertę.

A do stopy rentowności

360 * 100 * 22

Y = = 22,5%

360 * 100 - 22 * 35

W tym momencie nie jest dla nas korzystna oferta A. Powinniśmy wybrać ofertę B.

Interesuje nas ile dni powinniśmy go mieć do wykupu?

13 tygodni to tylko informacja zbędna.

---