Partnerstwo na rynku hotelarskim 26.02.2011r(), Studia


Temat wykładu RYNEK TURYSTYCZNY

Rynek to ogół stosunków wymiennych między sprzedającymy, oferującymi do sprzedaży usługi po określonej cenie (zgłaszającymi podaż), a kupującymi, wyrażającymi chęć zakupu tych usług, poparta odpowiednimi środkami płatniczymi (czyli zgłaszającymi popyt)

Ujęcie przedmiotowe- proces w którym usługobiorcy (nabywcy usług tur) i usługodawcy (wytwórcy usług turystycznych) określają, co chcą kupić i na jakich warunkach.

PODMIOTOWE

Określony zbiór nabywców usług tur i wytwórców usług tur dokonujących transakcji rynkowych których przedmiotem są usługi turystyczne.

Usługi turystyczne obejmują:

- usługi przewozowe

- hotelarskie

- rekreacyjne

- gastronomiczne

- organizatorskie

DEFINICJA USŁUG TURYSTYCZNYCH

Usługodawca definiuje usługi turystyczne jako "usługi przewodnickie (przewodników turystycznych), usługi hotelarskie oraz wszelkie inne usługi świadczone turystom lub odwiedzającym" (ustawa z dnia 29sierpnia 1997r o usługach turystycznych, Dz.U.2004, nr 223, poz. 2268).

Świadczą je Hotele, przewoźnicy, biura podróży, piloci

wycieczek

RYNEK USŁUG TURYSTYCZNYCH

Rynek towarów i usług z przewaga usług. Występuje na nim popyt łączny na towary i usługi których sprzedaż wzajemnie się uzupełnia.

Konsumpcja następuje w miejscu sprzedaży łącznie z produkcją.

Popyt turystyczny będzie występował w miejscu czasowego pobytu turystów, oraz w miejscu stałego zamieszkania (bo przygotowuje się przed wyjazdem, kupuje sprzęty, ubrania)

PODZIAŁ RYNKU TURYSTYCZNEGO

Kryterium geograficzne:

- rynek lokalny

- regionalny

- krajowy

- kontynentalny

- światowy

Rodzaj usług turystycznych:

- rynek usług turystycznych

- gastronomicznych

- transportowych

Grupy wiekowe turystów

- rynek turystyki młodzieżowej

- rynek turystyki emerytów

Relacja: miejsce zamieszkania i miejsce docelowe:

- rynek turystyki przyjazdowej

- wyjazdowej

Cel podróży:

- rynek tur biznesowej

- kongresowej

- zdrowotnej

- wypoczynkowej

- krajoznawczej

- religijnej

- kulturalnej

- motywacyjnej

Typy relacji:

-Między wytwórcami, a nabywcami- relacje wymienne

-Między samymi wytwórcami usług - relacje równoległe

- między samymi nabywcami - relacje równoległe

Drugie i trzecie relacje to STOSUNKI RÓWNOLEGŁE.

Zamiary sprzedaży ujawniają wytwórcy usług.

Zamiary kupna nabywców.--> w wyniku tego dochodzi do mechanizmu przetargowego

Podmiotami rynku usług turystycznych są:

1. W grupie nabywców:

2. W grupie oferentów:

3. W grupie podmiotów polityki turystycznej:

Grupy gospodarstw domowych /kryterium: źródło utrzymania/

Podmioty turystyczne kształtujące podażową stroną rynku:

Sektory bazy noclegowej: motele, hotele, pensjonaty, kwatery miejskie, centra konferencyjne, kempingi stałe, ośrodki żeglarskie.

Sektor transportowy: linie lotnicze, linie promowe, kolej, przewoźnicy autobusowi, firmy wynajmu samochodów.

Biura podróży: touroperatorzy, agenci turystyczni, pośrednicy, organizacje specjalistyczne.

Organizacje w miejscu odwiedzanych: regionalne organizacje turystyczne, lokalne organizacje turystyczne, stowarzyszenia, informacja turystyczna.

Sektor atrakcji turystycznych: podmioty zapewniające turystom dostęp do takich atrakcji jak: parki narodowe, rezerwaty przyrodnicze, ogrody botaniczne, ogrody zoologiczne, parki tematyczne, parki rozrywki, muzea i galerie, miejsca historyczne.

Ustawa o usługach turystycznych wyróżnia:

Organizator turystyki - Przedsiębiorca organizujący imprezę turystyczną. Występuje on we własnym imieniu jako usługodawca wobec klientów, tj. Osób zawierających umowy o świadczenie imprez turystycznych lub uprawnionych do korzystania z tych imprez na podstawie umowy zawartej przez inna osobę.

Pośrednik turystyczny to przedsiębiorca wykonujący na zlecenie klienta czynności faktyczne i prawne związane z zawieraniem umów o świadczenie usług tur. Pośredniczy on w zawieraniu umów na zlecenie klienta - działa w interesie klienta, często w jego bezpośrednim imieniu i nie może być związany umową agencyjną czy działać w interesie drugiej strony umowy, np. organizatory turystyki lub innego usługodawcy.

Agent turystyczny to przedsiębiorca którego działalność polega na stałym pośredniczeniu w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych na rzecz organizatorów turystyki mających zezwolenie kraju lub na rzecz innych usługodawców mających siedzibę w kraju.

Do pozostałych usługodawców turystycznych (producentów usług cząstkowych) można zaliczyć:

Hotelarzy, przewoźników, podmioty świadczące usługi rekreacyjne, przewodników turystycznych, pilotów wycieczek, restauratorów i innych którzy nie organizują imprez turystycznych i nie pośredniczą na zlecenie klienta w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych. Należą tutaj również pośrednicy działający na zlecenie innych przedsiębiorców turystycznych, a nie klientów.

Elementami rynku usług turystycznych są:

- PODAŻ TURYSTYCZNA: gotowość usługodawców do świadczenia usług

- POPYT TURYSTYCZNY: gotowość nabywców do kupna usług turystycznych

- CENY USŁUG TURYSTYCZNYCH

STRUKTURA RYNKU USŁUG TURYSTYCZNYCH

Poszczególne elementy rynku usług tur, a także jego podmioty nie funkcjonują w izolacji. Podaż, popyt i cena tworzą dynamiczny układ powiązań, który decyduje o funkcjonowaniu mechanizmu rynkowego. Mechanizm ten wyraża ZALEŻNOŚCI PRZYCZYNOWO - SKUTKÓWE zachodzące między podażą, popytem a cenami zarówno w krótkich, jak i długich okresach. Zmiany jednego elementu rynku wpływają jednocześnie na jego pozostaje elementy.

MODELE RYNKU USŁUG TURYSTYCZNYCH

1. Rynek konkurencyjny.

Konkurencja to proces, za pomocą którego uczestnicy rynku dążąc do realizacji swoich interesów próbują przedstawić korzystanie od innych oferty pod względem ceny, jakości lub innych charakterystyk wpływających na decyzję zawarcia transakcji.

KONKURENCJA to walka przedsiębiorstw o korzyści osiągane ze sprzedaży towarów i usług oraz walka o rynki zaopatrzenia i zbytu, a także o zasoby rynku pracy.

Procesy konkurencji zachodzą między kupującymi oraz sprzedającymi. Rynkiem konkurencyjnym będzie taki rynek na którym ani sprzedający ani kupujący nie mają przewagi rynkowej czyli ich funkcjonowanie na rynku nie ma charakteru monopolistycznego.

Instrumenty rynku

-Podstawowe produkty

- produkty dodatkowe, wzbogacanie oferty podstawowej

- cena, różnicowanie poziomu i warunków stosowania cen

- dystrybucja, skuteczne docieranie do odbiorców oraz kształtowanie systemów obsługi

- komunikacja, polityka informacyjna

2. Rynek zmonopolizowany.

Monopolem określa się wyłącznego sprzedawcę dobra lub usługi na danym rynku, dzięki czemu monopolistą może osiągnąć wyższe zyski niż inne firmy, poprzez nakładanie wyższych cen na rynku, np. za pośrednictwem ograniczania podaży.

Do przykładów MONOPOLU rynkowego można zaliczyć:

- turystykę uzdrowiskowa, znacząca część świadczeń jest zamawianą w podmiotach uzdrowiskowych przez Narodowy Fundusz Zdrowia, na następnie oferowana indywidualnym klientom

- przewozy pasażerskie transportem kolejowym (forma monopolu faktycznego)

- turystyka łowiecka, wyspecjalizowane podmioty obsługujące turystów zagranicznych

3. Konkurencja monopolistyczna.

Jej funkcjonowanie oparte jest na elementach należących do dwóch przeciwstawnych form rynku: monopolu i konkurencji. Konkurencja monopolowa może opierać się na zjawisku różnicowania produktów przy istnieniu wielu sprzedawców oraz na tworzeniu produktów o charakterze substytucyjnym w pewnych segmentach rynku. Prawidłowość tego modelu można obserwować na lokalnym lub wysoce wyspecjalizowanym rynku usług turystycznych.

Na rynku najczęściej przedstawia się jako oligopole. Tworzą się subrynki turystyczne i kilka potentatów będzie je penetrować. Centralne systemy rezerwacji również tworzą oligopole.

PODSUMOWANIE.

* rynek usług tur jest wielosegmentowy

* dla poszczególnych segmentów należy rozpatrywać różne formy rynku przy uwzględnieniu ich warunków działania w ujęciu lokalnym, regionalnym, ogólnokrajowym czy globalnym

*dla klientów decydującym kryterium wyboru usługodawców są:

- Poziom cen świadczonych usług tur

- Poziom mierników jakościowych

- Subiektywna ocena relacji między ceną a oferowana jakością usługi turystycznej

Trzy grupy dóbr i usług turystycznych:

1. Dobra i usługi, w stosunku do których czynnikiem popytotwórczym jest wyłącznie turystyka, i które w różnym stopniu kompensują konsumpcję w innym miejscu i czasie (np. sprzęt turystyczny).

2. Wszystkie dobra i usługi, których zakup występuje w związku z uprawianiem turystyki, ale stanowią jedynie pewną substytucję konsumpcji w innych okresach i w innym czasie (usług związanych z noclegiem i wyżywieniem).

3. Dobra i usługi, które zaspokajają te same potrzeby występujące zarówno u turystów, jak i u osób nie będących turystami ten typ usług jest nazywany usługami para turystycznymi.

Produkt turystyczny to pakiet dóbr i usług czyli zestaw materialnych i niematerialnych składników umożliwiających realizację wyjazdu turystycznego. Pojedyncze dobra i świadczenia są komplementarne ( są współzależne i uzupełniają się nawzajem).

Definicja produktu turystycznego może być uzupełniona wyróżnienie pomiędzy produktem przedsiębiorstw turystycznych oraz produktem turystycznego obszaru.

Produkt przedsiębiorstwa to zestaw różnorodnych usług, które mają…

Elementy obszarowego produktu turystycznego.

Obszarowy produkt turystyczny:

Warunki wejścia na rynek turystyczny:

Charakterystyczne cechy podaży turystycznej:

1. Związek z miejscem, w którym jest oferowana (atrakcyjność miejsca). Atrakcyjność miejsca daje podstawę dla renty turystycznej czyli dodatkowej opłaty za występowanie - w wypadku określonej lokalizacji - walorów stanowiących podstawę przyjazdów turystycznych.

2. Duża kapitałochłonność i związany z tym długi okres spłaty kapitału ( charakterystyczne dla hoteli, stąd podaż w turystyce określa się jako sztywną).

3. Podaż w turystyce składa się w dużym stopniu z usług, które charakteryzują się pewnym zestawem cech:

a) wytwórca i konsument muszą wejść w bezpośredni kontakt

b) usługi są świadczone przez ludzi - występuje niemożność wielokrotnego dokładnego powtórzenia czynności przez usługodawcę

c) usługi są czynnościami, nie mają postaci materialnej, muszą być konsumowane jednocześnie z ich świadczeniem, nie można ich gromadzić na zapas ani magazynować

d) działalność usługowa ma w przeważającej mierze charakter lokalny - produkcja i konsumpcja usługi muszą odbywać się w tym samym miejscu albo w stosunkowo niedużej odległości

e) komplementarność i substytucyjność usług w stosunku do towarów - komplementarność oznacza, że zakup określonej usługi jest nieodłącznie związany z zakupem określonych towarów (np. odbywając podróż samolotem korzystamy z innych usług np. spożywamy posiłki. Substytucyjność oznacza wymienność zakupów pewnych dóbr i usług, w celu zaspokojenie potrzeby poznanie Afryki można albo poprzez zakup wycieczki do Kenii lub kasety DVD o tym kraju

f) większość usług nie może być zmierzone i dokładnie sprawdzone - nie można zmierzyć poziomu satysfakcji lub zadowolenia

g) w usługach występuje zazwyczaj duży udział pracy żywej oraz ograniczenie możliwości wdrążenia postęp technicznego

Rynek turystyczny

- zaspokojenie potrzeb różnorodnych nabywców

- obejmuje relacje wynikające z podróży osób podejmowanych w określonych celach, a ta z kolei wynikają z motywacji podróży;

- podlega różnorodnym podziałom ( rynek turystyki krajowej i międzynarodowej)

Kryteria analizy rynku turystycznego:

- przedmiot tranakcji - towary i usługi służące do zaspokojenia potrzeb wynikających z faktu uprawiania turystyki (rynek usł. noclegowych, transportowych, rynek usług przewodnickich)

- kryterium obszaru - rynek lokalny, regionalny, krajowy, kontynentalny,światowy

- skala zawiązanych transkacji - rynek detaliczny i hurtowy (np. tour operatorzy sprzedają pakiety: przejazd + nocleg z wyżywieniem + obsługa pilota+ usługi dodatkowe)

Cele wyjazdów turystycznych wg. SOT

- wypoczynek, rekreacja, wakacje - obejmuje zwiedzanie, zakupy, uczestnictwa w imprezach sportowych i kulturalnych, rekreację, rozrywki kulturalne, amatorskie uprawianie sportu, wędrówki piesze, wspinaczki, wypoczynek na plaży, uczestnictwo w rejsach wycieczkowych, hazadr

- odwiedziny u krewnych i znajomych - obejmują również wyjazdy na urlop do domu, uczestnictwo w pogrzebie

- sprawy zawodowe, interesy - wizytacja, podróże handlowe do innych przedsiębiorstw, uczestnictwo w kongresach, konferencje, targi, wystawy, misje rządowe, kursy językowe.

- cele zdrowotne - pobyt w uzdrowiskach i sanatoriach, wczasy odchudzające,

- cele religijne i pielgrzymki

- inne cele

Wymiary popytu turystycznego:

WYMIARY

POPYT TURYSTYCZNY

PRZYKŁAD

wąski

Popyt na dobra i usługi, które wiążą się wyłącznie z uczestnictwem w turystyce

Usł.hotelarskie, pakiety wycieczkowe, wyciagi narciarskie

szeroki

Popyt na dobra i usługi, które pojawiają się nie tylko w związku z uprawianiem turystyki, ale są również związane z popytem osób zamieszkujących miejsca recepcji turystycznej

Infrastruktura techniczna, usługi ( kino teatr), sieć sklepów detalicznych

Stan popytu

Stan popytu

charakterystyka

Zadanie jednostek marketingowych

Popyt negatywny

Duża część rynku nie akceptuje produktu i nawet jest skłonna zapłacić pewną cenę, by go uniknąć: trudno znaleźć przykłady w turystyce, gdyż wyjazdy turystyczne zaspokajają potrzeby wyższego rzędu

  • analiza braku akceptacji podmiotami

  • odpowiedź na pytanie: czy program marketingowy (oferta, cena, promocja) mogą zmienić nastawienie odbiorców wobec tego produktu?

Brak popytu

Konsumenci nie są zainteresowani produktem lub są obojętni ( np. studentów nie interesują wyjazdy do uzdrowisk)

  • znalezienie sposobów połączenia cech produktu z naturalnymi potrzebami i zainteresowaniami człowieka (np. skierowanie akcji promocyjnej na propagowanie kondycji fizycznej, zdrowia i mody,

Popyt utajony

Wielu konsumentów ujawnia silną potrzebę, której żaden istniejący produkt nie jest w stanie zaspokoić (np. poprawa kondycji fizycznej w ciągu 1 weekendu - pobyt w SPA

  • dokonanie przemian potencjalnego rynku i opracowanie produktów zaspokajających popyt

Popyt malejący

Na kupno danego dobra decyduje się coraz mniej klientów ( sytuacja ekonomiczna, polityczna, moda)

  • badanie przyczyn popytu malejącego

  • znalezienie nowych cech produktu lub nowych sposobów komunikacji

  • szukanie nowego segmentu nabywców

  • są to przykłady tzw. Re marketingu (odwrócenie tendencji spadkowej w popycie za pomocą działań marketingowych

Popyt nieregularny

Popyt zmienny w różnych okresach, jest to cecha stała w przypadku popytu turystycznego - ma on charakter sezonowy

  • znalezienie sposobów zmiany wzorca na popyt poprzez modyfikację ceny ( niższa poza sezonem) promocję, urozmaicenie pakietu usługowego

  • działania te określa się mianem synchromarketingu

Popyt pełny

Produceni są zadowoleni z pełnej sprzedaży (np. sprzedaż wszystkich miejsc na wycieczkę w samolocie)

  • stałe kontrolowanie i podnoszenie jakości usług

  • badanie potrzeb i preferencji nabywców

Popyt nadmierny

Popyt na dany produkt jest tak duży, że producent nie jest w stanie zapewnić właściwego poziomu zaspokojenia potrzeb konsumentów(np. przekroczona chłonność lub pojemność turystyczna obszaru, co powoduje dewastację obszaru imprezy kulturalne lub sportowe o charakterze krótkotrwałym- igrzyska olimpijskie

  • znalezienie sposobów ograniczenia popytu w pewnych okresach

  • podniesienie poziomu cen

  • ograniczenie promocji

  • działania te określa się mianem de marketingu

Popyt szkodliwy

Dotyczy produktów szkodliwych dla zdrowia (np. wyjazdy do Holandii w celu zakupu narkotyków lekkich)

  • działania organizacji - najczęściej ze sfery publicznej - na rzecz ograniczenia zakupu tych produktów

Na charakter popytu turystycznego składają się jego następujące cechy:

- mobilność

- kompleksowość

- zmienna elastyczność (wrażliwość)

- sezonowość (zmienność czasowa)

Mobilność- popyt turystyczny związany jest z przestrzenia. Mobilność popytu turystycznego to podstawowa część koncepcji turystycznej występuje w oddaleniu od miejsca stałego zamieszkania.

Mobilność turystyczna wynika ze wzrostu mobilności społecznej ( umiejętność dostosowania się jednostek do zmieniających się warunków społecznych i gospodarczych np. poszerzenie wiedzy, częsta zmiana miejsca pracy)

Popyt turystyczny:

potrzeby snu i schronienia, relaksu i wypoczynku, przemieszczania się, bezpieczeństwa, informacji i poznawcze, aktywności fizycznej, kulturalne, estetyczne, rozrywkowe, żywieniowe, towarzyskie, zdrowotne.

Elastyczność dochodu popytu turystycznego oznacza względną zmianę popytu turystycznego w stosunku do względnej zmiany dochodu …

Zgodnie z hipotezą zalegającej konsumpcji sformułowany przez S.A.O Tharea w sytuacji spadku dochodu konsument próbuje utrzymać swój dotychczasowy standard konsumpcji. Związane jest to z unormowanymi w trakcie długiego czasu, niekiedy całego życia, nawykowi konsumpcji.

Elastyczność cenowa popytu tur. oznacza względną zmianę popytu tur. nakreślone dobro lub usługę w stosunku do względnej zmiany ceny tego dobra lub usługi.

Elastyczność mieszana popytu tur. oznacza względną zmianę popytu tur. na określone dobra lub usługi w stosunku do względnej ceny dobra lub usługi.

Rodzaje współzależności między dobrami i usługami tur.

- komplementarność - wzajemne uzupełnienie się różnych wartości użytkowych, następuje wtedy, kiedy wzrost ceny dobra lub usług powoduje spadek popytu lub usługi.

- substytucyjność - wzajemna zastępowalność dóbr i usług występuje wtedy, …..

Dobra lub usługi tur. mogą być również wzajemne niezależnie - wzrost lub spadek jakiegoś dobra lub usługi nie pociąga za sobą zmiany popytu na inne dobro lub usługe.

Rodzaje związków komplemanetarnych

3 rodzaje związków substytucyjnych:

- substytucja różnych dóbr i usług w zaspokojeniu potrzeby - klasyczna substytucja ( np. potrzebę przemieszczania się zaspakajają transport samochodowy, krajowy, lokalny itd.

- substytucja różnych potrzeb zaspakajanych przez jedno dobro lub usług (np. wizyty w muzeum zaspakajająpotzreby edukacyjne, estetyczne

- powszechna substytucja dobr i usług warunkach niewystarczalności dochodów nabywców,powodujących konieczność wyboru jednych kosztem drugiech (np.odłożenie decyzji wyjazdu turystycznego kosztem wyremontowania mieszkania)

WYKRES

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

Konkurencja potencjalna - …

Konkurencja substytucyjna - oferują inne lub zupełnie inne nowe produkty

Konkurencja bezpośrednia - odnosi się do podmiotów , oferują podobny asortyment produktów.

Efekty dokonanej obniżki cen

Dotyczy on sytuacji, w której spadek cen powoduje podobny spadek do wzrostu dochodów. Dalszy spadek ceny bardzo taniego substytucyjnego dobra lub usługi turystycznej może powodować wzrost, a nie spadek popytu na substytut tego dobra lub usługi.

Przykład: Spadek cen usług noclegowych w tanich schroniskach turystycznych, których spowoduje wzrost popytu na usługi: noclegowe, oferowane w pensjonatach w określonych regionie turystycznym. Przy bardzo niskiej cenie usług noclegowych w schroniskach turystycznych popyt efektywny jest w pełni zaspokojony i dalsza obniżka ceny…

Sezonowość i wahania czasowe.

Wahania sezonowe popytu turystycznego można określić jako powtarzających się z roku na rok regularne zmiany ilościowe i w mniejszym stopniu jakościowe ruchu turystycznego.

Charakterystyczne cechy wahań sezonowych:

Większość przedsiębiorstw turystycznych notuje poziom sprzedaży swoich dóbr i usług na poziomie 90-100 % w sezonie letnim oraz na poziomie 20-30% w okresie posezonowym. Według przeprowadzonych badań na popularnych obszarach turystycznych, w okresie 3-5 miesięcy uzyskuje się około 75% rocznego wykorzystania urządzeń turystycznych.

Przyczyny występowania wahań sezonowych:

Ujemne skutki sezonowości:

Techniki wykorzystywane przeciw działaniu skutkom sezonowości:

Wśród najważniejszych zmian rynkowych, które spowodowały pojawienie się orientacji na problematykę relacji w marketingu wymienić można:

Zasadniczą rolę w kształtowaniu teorii marketingu relacji odegrały również koncepcje zarządzania strategicznego”

Identyfikacja teorii interakcyjnych może zostać ujmowana w następujących obszarach

Czynniki istotnie wpływające na wzrost wartości rynkowej firmy”

Marketing partnerski, Strategia ceny, Strategia marki, Strategia produktu i programu asortymentowego, Badania rynku, Strategia komunikacji i promocji, Segmentacja rynku, Planowanie marketingowe, Strategia dystrybucji, Organizacja i bieżąca kontrola marketingu, System informacji marketingowej, Audyt marketingowy

Kategoryzacja relacji występujących na rynkach B2B oraz B2C

Relacje instytucjonalne (B2B)

4. Długoterminowe 5. Strategiczne alianse

0x08 graphic
relacje wynikające z rynkowe

kontraktów

0x08 graphic
6.Sieci wymian

0x08 graphic
rynkowych

0x08 graphic
0x08 graphic
1. Transakcja 2. Powtórna 3. Relacje między

transakcja kupującym a sprzedający

W zależności od typu partnera wyróżniamy cztery podstawowe kategorie partnerstwa:

1. z dostawcami

2. lateralne

3. z nabywcami

4. wewnętrzne

W ramach poszczególnych powyższych kategorii możemy zidentyfikować 10 czystych form marketingu partnerskiego:

1. partnerstwo związane z wymianą pomiędzy producentami i ich dostawcami, przykładem jest JIT oraz TQH

2. partnerstwo z usługodawcami np. z agencjami reklamowymi lub agencjami badań marketingowych

3. strategiczne alianse pomiędzy firmami i ich konkurentami np. alians technologiczny

4. alianse pomiędzy firmami, a organizacjami non profit jako partnerstwo dla celów publicznych

5. partnerstwo w zakresie wspólnych badań i rozwoju pomiędzy firmą, a lokalnym samorządem lub agendami rządowymi

6.długookresowa wymiana pomiędzy firmą, a finalnym klientem, szczególnie ważna w obszarze marketingu usług

7. partnerstwo wymiany między partnerami współpracującymi w kanale dystrybucyjnym.

8. wymiana związana z funkcjonalnymi departamentami przedsiębiorstwa

9. wymiana między firmą i jej pracownikami …

10. relacje wewnątrz organizacji firmy, pomiedzy takimi częściami biznesu jak: filie, dywizje lub SJB

Obszary działań w marketingu partnerskim:0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

Typy relacji pomiędzy nabywcą i dostawcą:

Typy relacji

Elementy relacji

Pojedyncze transakcje rynkowe

Relacje funkcjonalne

Partnerstwo relacyjne

Partnerstwo strategiczne

Horyzont czasowy

Krótki okres

Długi okres

Długi okres

Uwaga na partnerze

Mała

Średnie

Duża

Zaufanie

Niskie

Niskie

Wysokie

Wysokie

Inwestycje dokonane w relację

Niskie

Niskie

Niskie

Wysokie

Charakter relacji

Konfliktowość, targowanie się

Kooperacje

Dostosowywanie się

Koordynacja

Ryzyko w relacji

Niskie

Średnie

Wysokie

Wysokie

Potencjalne korzyści

Niskie

Średnie

Wysokie

Wysokie

Przyczyny, ryzyko i czynniki sukcesu partnerstwa:

Obniżka kosztów

Szybkie wyjście na rynek

Dostęp do nowych rynków

Rozwój innowacji i nowych produktów

Rozwój produktów komplementarnych

Specyfika branży

Wzrost konkurencyjności

partnerstwem: Utrata autonomi i kontroli

Utrata tajemnicy handlowej

Legalne wpływy i interesy antytrustowe

Trudność ustalania obiektywnych celów

Właściwe struktury zarządzania

Zaangażowanie

Zaufanie

Komunikacja

Zgodność kultur organizacyjnych

Wspólne rozwiązywanie konfliktów

Zasady udanego partnerstwa przedsiębiorstw:

Zasada

Interpretacja

Indywidualne zaangażowanie

Każdy z partnerów pragnie wnieść coś wartościowego do związku, a nie ukryć swoje słabości czy unikać trudnej sytuacji.

Znaczenie

Partnerzy mają wspólne cele, w których osiąganiu główną rolę odgrywa ich związek.

Współzależność

Partnerzy potrzebują siebie nawzajem. Dysponują komplementarnymi zasobami i umiejętnościami, które mogą wspólnie udoskonalać.

Inwestowanie

Partnerzy inwestują w siebie nawzajem. Ofiarując swoje zasoby, dają dowód długoterminowej więzi i podkreślają jej znaczenie oraz swój w niej udział.

Informowanie

Partnerzy dzielą się informacjami, które umożliwiają funkcjonowanie partnerskiego układu. Informację dotyczą obszarów strategicznych, zagadnień technicznych, problemów rynkowych, itp.

Koordynacja

Partnerzy tworzą szeroką więź i łączą się na wszystkich poziomach organizacji, co pozwala im na niezakłóconą współpracę. Stają się dla siebie zarówno nauczycielami, jak i uczniami

Instytucjonalizacja

Relacja partnerska ma status formalny z jasno określoną odpowiedzialnością i procesami decyzyjnymi. Więź wykracza poza osoby, które ją zainicjowały i nie zostaje przerwana bez ważnej przyczyny

Zaufanie

Partnerzy zachowują się w sposób honorowy, który uzasadnia i pogłębia wzajemne zaufanie. Nie czynią niewłaściwego użytku z informacji, do której mają dostęp, ani nie podważają wzajemnie swojego zdania

Potencjalne korzyści ze ścisłych relacji dostawcy z odbiorcą

Ograniczona niepewność dla odbiorcy w zakresie:

Ograniczenia niepewności dla dostawców w zakresie:

Ograniczenia niepewności dla odbiorców i dostawców:

Oszczędności kosztowe wynikają z:

Większa otwartość i gotowość na potrzeby i sugestie drugiej strony

Porównywanie marketingu partnerskiego transakcyjnego:

Kryteria porównania

Marketing partnerski

Marketing transakcyjny

Główny cel marketingu

Utrzymanie relacji

Dokonanie sprzedaży

Ogólne podejście

Interakcja

Akcja

Perspektywa

Ewolucyjna, dynamicznie

Statyczna

Horyzont czasowy

Długi

Krótki

Rozwiązywanie konfliktów

Proaktywnie z ukierunkowaniem na zaspokajanie

Reaktywnie, po fakcie

Intensywność kontaktów

Wysoka

Niskie

Stopień wzajemnej zależności

Ogólnie wysoki

Ogólnie niski

Pomiary satysfakcji klienta

Zarządzanie bazą klientów (podejście bezpośrednie)

Monitorowanie udziału rynkowego (podejście pośrednie)

Dominujący wymiar jakości

Jakość interakcji

Jakość wyników

Wymiana informacji - komunikacja

Związana z długoterminowym planowaniem w zakresie produktu, produkcji i logistyki - komunikacje zindywidualizowane

Ograniczona do transakcji - komunikacja zorientowana na masowego klienta lub segmenty klientów

Jakość

Dotyczy wszystkich aspektów

Koncentracja głównie na produkcji

Specyficzne inwestycje w relacjach

Umiarkowane do wysokich

Brak lub niskie

Cena

Określona przez negocjacje i wspólne podejmowanie decyzji

Cena określona jest przez konkurencyjne siły rynkowe

Podział zysków i kosztów

Zatarty, zbieganie się celów

Wyraźny ostry podział

Koszty zamiany nabywcy/ dostawcy

Wysokie

Niskie

Rola wewnętrznego marketingu

Podstawowe znaczenie strategiczne

Brak lub ograniczone znaczenie

Koncentracja produkcji

Masowa „ indywidualizacja”

Masowa produkcja

W prawidłowo przebiegającej efektownej współpracy zdaniem D.Forda dochodzi do:

W ujęciu omawianego modelu niepewność w relacji wyznaczona jest przez trzy jej formy:

Niepewność potrzeb występuje w sytuacji trudności określenia przez nabywcę dokładnych parametrów produktu, który ma zaspokoić jego potrzebę, samej potrzeby czy jej specyfikacji, stopień niepewności będzie zależny od możliwości oceniania przez nabywcę dostępnych źródeł zaspokojenia potrzeby, jak również wagi problemu, który jest wynikiem zaspokojenia potrzeby.

Niepewność rynku wiąże się z kolei z liczbą i różnorodnością alternatywnych źródeł zakupu. Im trudniejszy wybór dostawy, tym większa niepewność podjętej decyzji. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na niepewność rynku jest dynamika zmian zachodzących na rynku zaopatrzenia nabywcy.

Niepewność transakcji wynika natomiast z organizacji procesu przekazywania produktu od dostawcy do odbiorcy. Wpływa na nią stopień solidarności i umiejętności wytwórcy, jak również różnica językowa i kulturowa stron zawierających kontraktów wraz z rozwojem relacji niepewności powinien ulegać zmniejszeniu.

Ze względu na przyczyny powstania dystansu wyróżniamy jego następujące formy:

Startegie budowania relacji partnerskich z klientem

Budzenie osobistego zaufania

Umacnianie barier wejście dla klienta

- regularne wizyty u klienta

- aktywność społeczna (wspólne rozrywki)

- wspomaganie specjalnym wydarzeń klienta

- dotrzymywanie składanych obietnic

- otwarta komunikacja

- dzielenie się wspólnymi problemami

- ostrzeganie przed zagrożeniami

- zaangażowanie kadr wysokiego…

-uzależnienie klienta od własnej pomocy technicznej

- stosowanie robotów retrospektywnych

- wyposażenie wyposażenia

-długoterminowe kontrakty

- zapewnienie profesionalności

Studia w budowaniu stosunków partnerskich:

Zaangażowanie

przez obie firmy

Ekspansja

Pogłębienie

Świadomość

Reguła 6 „I” marketingu partnerskiego: <WAŻNE>

Intencja

Interakcja Integracja

Informacja Inwestycje Indywidualizacja

Proces tworzenia więzi z klientem:

Identyfikacja klienta potencjalnego (Gdzie jest?)

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
Analiza odbiorców

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
(Jakie jest ich znaczenie?)

Pierwszy kontakt z klientem

0x08 graphic
(Kim jest?)

0x08 graphic
Analiza opłacalności klientów

0x08 graphic
(Jaka jest faktyczna rentowność klientów)

0x08 graphic
Dialog z klientem

0x08 graphic
wzajemna informacja

0x08 graphic
(Czego oczekuj?)

0x08 graphic
Selekcja klientów

0x08 graphic
(Wobec których stosujemy …)

0x08 graphic
Tworzenie programu

zwiększającego wartości

0x08 graphic
dla klienta

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
(Co sprawi mu jeszcze

większą satysfakcje?)

Typy klientów a reguła dochodowości

0x08 graphic
0x08 graphic

kluczowi klienci 80%

0x08 graphic

0x08 graphic

potencjalni kluczowi klienci

0x08 graphic

klienci z którymi współpracujemy. 20 %

0x08 graphic

potencjalni klienci

Marketing relacji, a zarządzanie związkami z klientem

- hierarchia koncepcji i pojęć

0x08 graphic

Poziom 1

Marketing relacji

0x08 graphic

Zarządzanie związkami z

klientami Poziom 2

0x08 graphic

Zarządzanie klientem

Poziom 3

Poziom1 :Strategiczne zarządzanie relacjami ze wszystkimi istotnymi interesariuszami.

Poziom 2: Strategiczne zarządzanie relacjami z klientami obejmujące odpowiednie wykorzystanie technologii.

Poziom 3: Implementacja i taktyczne zarządzanie interakcjami z klientem.

Realizacja pośrednich funkcji relacji z nabywcą

wysoka relacje relacje

sprzedaży wysokoefektywne

Realizacja pośrednich

funkcji relacji z nabywcą

relacje relacje

niska małoefektowe sieciowe

Proces tworzenia wartości można analizować biorąc pod uwagę zarówno aspekt złożoności, jak i horyzont czasowy.

Potencjalne spektrum wartości

tworzenie jądra tworzenie wartości tworzenie wartości

wartości. Stosunki dodanej zorientowanej na przyszłe

zorientowane na stosunki partnerskie

transakcje

Niska względna złożoność Wysoka względna

Orientacja na teraźniejszość Orientacja na przyszłość

Rys. Wyznaczniki potencjału dostawcy uczestniczące w tworzeniu wartości.

0x08 graphic

Efektywność dostaw produktów, usług, Doskonalenie procesu produkcji

Przyrost innowacji poprawiających wydajność.

Innowacje i nowe rozwiązania wspierające… klientów

Radykalne innowacje otwierające nowe możliwości współpracy

Zdolności

produkcyjne

Możliwości dostawcze

Zdolność do poprawy jakości

produkcji

Zdolność do przyrostu innowacji

Zdolnośc do nawiązywania

Kontaktów handlowych

Zdolnośćdo pracy w sieci

Zdolność do radykalnych innowacji

Zdolność do bycia najlepszym w obsłudze klienta

POTENCJAŁ DOSTAWCY

Zarządzanie w turystyce.

Turystyczny łańcuch wartości K.Weiermaina

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
wizerunek zdobycie doskonalenie podróż do powitanie

regionu informacji rezerwacji regionu

0x08 graphic
informacja obiekty obiekty atrakcje infrastruktura i

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
w regionie noclegowe gastronomiczne i udogodniania środowisko

pożegnanie i kontak po

0x08 graphic
0x08 graphic
podróż do wizycie

domu

Łańcuch wartości w dziedzinie org. turystycznej

Biuro podróży

Elementy pakietu wakacyjnego

Pozostałe elementy oferty

Usługi finansowe itd.

Przelot

Zakwaterowanie

Usługi dodatkowe na miejscu

Agencja turystyczna

Integracja pionowa lub umowy z przewoźnikami

Integracja pionowa lub umowy z hotelami

Przejazdy Wypożyczanie samochodów Wycieczki

Obsługa turystyki wyjazdowej i przyjazdowej (integracja pionowa lub sojusze)

System informatyczny sprzedający wszystkie elementy oferty.

Strategie ekspansji:

- penetracja rynku

- rozwój produktu

- rozwój rynku

Penetracja rynku - zwiększenie udziału w obecnie obsługiwanym rynku za pomocą reklamy, sponsorowania programów telewizyjnych i innych działań promocyjnych oraz obniżenia cen i kosztów. Praktyki te są dobrze znane klientom biur podróży.

Rozwój rynku - wzbogacenie produktu o dodatkowe elementy lub wprowadzenie zupełnie nowych produktów. Biuro podróży może zaoferować klientom pakiety obejmujące oprócz noclegów i wyżywienia także przejazdy w tej branży, innowacją staja się usługi finansowe (np. rozłożenie płatności na raty) oraz sprzedaż takich artykułów, jak torby plażowe i ręczniki.

Rozwój rynku - strategia skupiająca się na rozwijaniu nowych rynków dla obecnie sprzedawanych produktów, często wiąże się ona z ekspansją zagraniczną. Jej stosowanie znacznie ułatwiają rozrastające się sfery wolnego handlu oraz możliwością swobodnego komunikowania się w skali globalnej przez Internet.

Strategie dywersyfikacji:

- integracja pionowo w przód

- integracja pionowo wstecz

- dywersyfikacja koncentryczna

- dywersyfikacja równoległa (lateralna)

Integracja pionowo w przód - Tworzenie lub kopiowanie przez duże biura podróży sieci detalicznej sprzedaży usług. W ten sposób uzyskują one dwie podstawowe możliwości wywierania wpływu na wybory dokonywane przez klientów.

Po pierwsze wśród prezentowanych na stojakach katalogów przeważają te wydane przez biuro podróży będącej właścicielem danej agencji turystycznej.

Po drugie, z uwagi na to, że w Wielkiej Brytanii działa ok. 1000 biur podróży, nazwy większości z nich raczej nic nie mówią przeciętnemu klientowi . Dlatego ludzie często kierują się w swych decyzjach sugestiami krewnych i znajomych a czasami pracowników agencji turystycznych.

W istocie system dystrybucji jest zorganizowany tak, że konsumenci w zasadzie nie mają innego wyjścia jak dokona rezerwacji za pośrednictwem, dzięki czemu biuro podróży posiadające własną agencję turystyczną ma wpływ na to, jakich informacji i porady klienta otrzymuje w pierwszej kolejności. Zagadnienie to często nazywane sprzedażą ukierunkowaną- jest często przedmiotem dyskusji na łamach pism branżowych, przy czym wielu autorów zaprzecza jego istnieniu. Istotna rolę sprzedaży produktów turystycznych odgrywają dzisiaj elektroniczne konały dystrybucji, także Internet czy telefoniczne centra obsługi klienta.

Integracja pionowo wstecz - wchłonięcie przez firmę własnego dostawcy. W ten sposób zyskuje się lepszy dostęp do potrzebnych zasobów i większą kontrolę nad dostępnością tych zasobów dla konsumentów.

Przykład: Biura podróży posiadające własne linie lotnicze ma zapewnione niższe ceny przelotów i preferencji w przydziale miejsc. Ponieważ koszty przelotu stanowią istotny element w cenie całego pakietu wakacyjnego, zalety tego rodzaju integracji są oczywiste.

Dywersyfikacja koncentryczna - (związana z dotychczasową działalnością) - firma zakłada lub nabywa przedsiębiorstwa o innym profilu działalności z myślą o wytworzeniu wewnętrznej synergii przez współdzielenie majątku trwałego, marek oraz kompetencji badawczo-rozwojowych i marketingowych.

Przykład: Wkroczenie niektórych biur podróży do sektora usług finansowych.

Dywersyfikacja równoległa (lateralna) - (niezwiazana z dotychczasową działalnością) - podjęcie działalności, która nie ma nic wspólnego z tym czym firma zajmowała się do tej pory. W dziedzinie organizacji imprez turystycznych te formę dywersyfikacji spotyka się dość rzadko choć zdarzały się przypadki obejmowane przez banki i inne instytucje udziałów większościowych w biurach podróży.

Elementy struktury sektor według Portera - Model 5-ciu

0x08 graphic
0x01 graphic

Kluczową kwestią jak zawsze jest konkurencja. Model pięciu sił Portera pozwala zidentyfikować najistotniejsze zagadnienie w tym obszarze. Model powinno się postrzegać nie jako pewien sztywny i zamknięty system kluczowych czynników i zagadnień, lecz płynna…

Łańcuch wartości - to narzędzie opracowane przez, Portera, które pozwala prześledzić proces tworzenia wartości w ramach sektora, objaśniając rolę każdego z uczestników. To on zastosował tą koncepcje w odniesieniu do branży turystycznej, wyróżniając sześć czynności podstawowych i pięć pomocniczych składających się na wytworzoną wartość.

Agencja turystyczna wytwarza dodatkową wartość przez zapewnienie klientowi odpowiedniej obsługi obejmującej przetwarzanie informacji, doradztwa i opracowanie planu podróży. Część czynności przypada na organizatorów turystyki, którzy w wypadku pionowego zintegrowania działalności odpowiadają dodatkowo za dystrybucję.

Formy internetowe eksploatacji danych:

1. analiza użytkowania Internetu - badanie, jakie strony i adresy dany użytkownik regularnie odwiedza w sieci.

2. analiza strukturalna - odnosi się do struktury strony polega na wykrywaniu prawidłowości z menu umieszczonych na stronie oraz poruszania się między elementami danej strony lub grupy stron.

3. Analiza kontekstowa - przypomina budowanie relacyjnych baz danych, gdzie określa się zależności między typami użytkowników, schematami zachowań, odwiedzanymi stanami? i poszukiwanymi informacjami / np. między krajem pochodzenia użytkowania, interesującym go tematem a czasem spędzonym na stronie.

Bariery:

- koszty związane ze zwiększeniem mocy obliczeniowej obecne metody eksploracji danych wyznaczają znacznej mocy obliczeniowej do monitorowania milionów odsłon i wyciągania użytecznych wniosków ze zgromadzenia danych.

- złożoność algorytmów służących do rozwiązywania problemów przetwarzania danych, która oznacza konieczność zatrudnienia profesjonalnych informatyków.

- wzrost cen gotowych pakietów oprogramowania do eksploatacji danych wynikających z coraz większego zaawansowania oferowanych narzędzi

- kwestie odnowy prywatności

- ryzyka zaliczenia przez odbiorców do spamu wszelkich wysyłanych danych

- ogromne licby e-maili, jakie niejednokrotnie trzeba rozsyłać, aby zapewnić witrynie odpowiednią liczbę odsłon

Podstawowe czynniki hamujące upowszechnienie metod eksploracji danych należy się dopatrywać w sferach:

- Organizacyjnej

Wiele autorów wskazuje, że organizacje turystyczne w dużym opóźnieniu opowiadają na pytania nadchodzące pocztą elektroniczną

- Prawnej

Sporych problemów nastręcza ochrona prawna danych osobowych. Przepisy europejskie dopuszczają wymianę informacji o osobach fizycznych między tymi państwami członkowskimi UE, które gwarantują obywatelom prawa względem we własne dane. W USA dane osobowe podlegają słabszej ochronie prawnej niż w UE, mamy do czynienia z sytuacją paradoksalną: w dobie globalizacji biznesu i konsumpcji między dwoma członami rynku świata występuje istotna różnica w przepisach, która uniemożliwia przepływu prawnej kategorii informacji.

- Funkcjonalnej

Większość autorów koncentruje się na sposobach korzystania przez turystów z witryn internetowych. Marketing Internetu to walka o „zaufanie umysłu i serca, a nie tylko zainteresowanie i spojrzenia klientów”.

Nośniki informacji turystycznej

Nośniki statyczne Nośniki dynamiczne

Przed podróżą

Foldery

Przewodniki

Telefon, faks, poczta elektroniczna, globalny system dystrybucji

W trakcie podróży

Terminale komputerowe

Przewodniki

Kanały telewizyjne

Telefon, faks, poczta elektroniczna, globalny system dystrybucji, Internet

Jeśli instytucja odpowiedzialna z a marketing obszaru turystycznego ma w pełni wykorzystać możliwości oferowane przez eksploatację danych musi pamiętać o kilku zasadniczych kwestiach:

- powinna zapewnić wszechstronną obsługę każdemu użytnikowi

- jej witryna internetowa powinna służyć jako portal skupiających dostawców usług turystycznych działających w danym regionie

- musi pamiętać o potrzebie utrzymania bliskich kontaktów z najważniejszymi podmiotami z branży turystycznej. Powiązania te zależą często od osobistych relacji między pracownikami poszczególnych organizacji

- zamiast popadać w euforię na myśl o możliwościach oferowanym przez nowoczesne technologii, należy zachować rozwagę

Polityczne aspekty funkcjonowania organizacji turystycznych

0x08 graphic
0x01 graphic

Obszar turystyczny jako produkt, obejmuje 3 elementy:

- atrakcje symbolizujące dane miejsce - składające się na natychmiastową świadomość

- produkt właściwy - usługi sprowadzane przez różne kanały dystrybucji

- sposoby spędzania czasu - aspekt turystyczny związany z przeżyciami

Jaką potrzebe chce zaspokoić?

Konkurencyjne potrzeby

towarzyskie

sport

odpoczynek

konkurencyjne sposoby zaspokojenie jednej potrzeby

Jak chciałbym odpocząć

w domu

na działce

wyjechać

W jaki sposób wyjechać?

konkurencyjne produkty

w kraju

za granicą

indywidualne

z biurem podróży

Jakie wybieram biuro

Konkurencyjne marki

Orbis

Tui

Neckerman

Firma

Partnerstwo z dostawcami

Dostawcy dóbr Dostawcy usług

1 2

Partnerstwo

wewnętrzne Partnerstwo lateralne

Jednostki biznesu 10 3 Konkurenci

Pracownicy 9 4 Organizacje non profit

Funkcjonalne 8 5 Rząd

departamenty

7 6

Pośrednicy Finalni klienci

Partnerstwo z nabywcami

Tworzenie jądra Tworzenie wartości Tworzenie wartości

wartości dodanej zorientowanej na

przyszłe stosunki partnerskie

Obecni konkurenci

Natężenie

konkurencji

Potencjalni konkurenci

Nabywcy

Substytuty

Postawy

Siła przetargowa dostawców

Zagrożenia ze strony potencjalnych konkurentów

Siła przetargowa nabywców

Zagrożenia ze strony substytucyjnych produktów i usług.

-lokalne organizacje turystyczne

- regionalne organizacje turystyczne

- narodowe organizacje turystyczne

spojrzenie długoterminowe

strategie polityczne zorientowane rynkowo

indywidualistyczne modele konkurowania

podejście oportunistyczne

negatywne nastawienie do turystyki

lekceważenie podejścia do turysty

spojrzenie krótkoterminowe



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Partnerstwo na rynku hotelarskim 26.02.2011r, Studia
Prawne podstawy bezpieczeństwa 26.02.2009r, Studia
W-2 26.02.2008, studia, Chirurgia
Ćw 1 Psychiatria 26.02.2006, studia, Psychiatria, Ćwiczenia
Polityka bezp. Ćwiczenia 26.02.2011r, Sudia - Bezpieczeństwo Wewnętrzne, Semestr II, Polityka Bezpie
Prawoo cywilne zobowi±zania 26.02.2011r.
Działalność banków inwestycyjnych na rynku wtórnym papierów wartościowych - tekst, Studia UE Katowic
W-2 26.02.2008, studia, Ortopedia, Wykłady
W 3 26.02.2008, studia, Kinezyterapia, Wykłady
Prawne podstawy bezpieczeństwa 26.02.2009r, Studia
4, Zarządzanie studia licencjackie, Ocena pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa na rynku europejsk
6015, Zarządzanie studia licencjackie, Ocena pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa na rynku europe
W 1 26.02.2009 Dyskopatie, studia, Neurochirurgia
Ryzyko na rynku kapitałowym, Studia, Rynki finansowe
główne instrumenty konkurencji na rynku usług transportowych, STUDIA - Kierunek Transport, STOPIEŃ I
Równowaga na rynku pracy, Studia, Ekonomia pracy
Inwestycje na rynku nieruchomości - 2, Studia - Gospodarka Przestrzenna, Licencjat, Inwestycje na Ry

więcej podobnych podstron