konsolidacja28

Konsolidacja sprawozdań finansowych wg MSSF — kurs dla początkujących.

Rozwiązanie

Matka obejmując 60% akcji spółki Córka przejmuje nad nią kontrolę, w związku z tym nabywa prawa do decydowania o jej aktywach netto, mimo że nie jest jedynym właścicielem.

Zacznijmy od ustalenia wartości firmy > koszt inwestycji 100, wartość aktywów netto na dzień przejęcia 120 Stosując dotychczasową metodologię należałoby stwierdzić, iż mamy do czynienia z ujemną wartością firmy w kwocie 20. Jest to jednak kwota błędna, gdyż taki sposób obliczeń sugerowałby, iż jesteśmy Matka jest jedynym właścicielem Córki. Jak należy postąpić?

Koszt inwestycji 100 odnosi się tylko do 60% udziałów w Córce, natomiast kapitały własne na dzień przejęcia w wysokości 120 reprezentują całość ( 100%) jej aktywów netto na ten moment. Te dwie wielkości nie są w takim razie ze sobą porównywalne. W celu prawidłowej kalkulacji wartości firmy należy ustalić 60% wartości aktywów netto:

120 x 60% = 72.

W takim układzie wartość firmy będzie stanowić różnicę: 100 (koszt inwestycji) - 72 (60% aktywów netto) = 28 Zamiast ujemnej wartości firmy 20 uzyskaliśmy 28 wartości dodatniej.

W tym momencie rodzi się pytanie o pozostałe 40% aktywów netto na dzień przejęcia. Jeżeli nie są eliminowane na etapie ustalania wartości firmy , co się z nimi dzieje? Otóż zostają one przeniesione do skonsolidowanego sprawozdania finansowego, ale ponieważ reprezentują one tą część aktywów, która nie jest własnością spółki Matki, to pojawiają się w nim pod nazwą udziałów nie dających kontroli ( poprzednio udziały mniejszościowe). Ustalając ich wartość mnożymy udziały akcjonariuszy mniejszościowych przez aktywa netto jednostki zależnej:

40% x 120 =48.
	Matka	Córka	Skonsolidowana Matka
Rzeczowe aktywa trwale	750	200	950
Udziały w spółce Córka	100	-	-
Wartość firmy			28
Aktywa obrotowe	430 1280	150 350.	580 1558
Kapitał podstawowy	500	100	500
Zyski zatrzymane	400	20	400
Udziały nie dające kontroli			48
Zobowiązania handlowe	380 1280	230 350	610 1558

Jak pokazał powyższy przykład musieliśmy nie tyle zmodyfikować co doprecyzować nasze podejście do ustalania wartości firmy, które musi uwzględniać efektywny udział w aktywach netto. Poprzednio nie miało to znaczenia, gdyż udział wynosił zawsze 100%. Wprowadziliśmy także nowe pojęcie, ściśle związane z konsolidacją metodą pełną - udziały nie dające kontroli. Choć wykazywane są one w ramach kapitałów własnych, to ich rola polega na zaakcentowaniu faktu, iż kontrolowane przez Matkę aktywa netto Córki nie są w całości własnością Matki - w przykładzie 5 na kwotę 48zł.

Spójrzmy teraz na implikacje związane z udziałami nie dającymi kontroli w kolejnych okresach sprawozdawczych - już po uzyskaniu kontroli.

8

Autor: Anna Gierusz & Maciej Gierusz