atlas rehabilitacji ruchowej (356)

Rozdział 8/2.2 Rehabilitacja po operacjach więzadeł stawu kolanowego

sami kompensacji i adaptacji zachodzącymi w czasie usprawniania. Postępowanie usprawniające powinno być podporządkowane w pierwszym okresie usprawniania głównie zmniejszaniu i redukcji wysięku stawowego oraz przywróceniu fizjologicznych ruchów w stawie, przywróceniu czucia głębokiego, funkcji*posturalnych, w oparciu o pracę w łańcuchach zamkniętych. W dalszych etapach leczenia celem jest przywrócenie pełnej funkcji kolana, gdzie ćwiczenia izome-tryczne, stopniowe obciążanie kończyny oraz ćwiczenia wzmacniające mięśnie, ćwiczenia koordynacyjne i równoważne odgrywają bardzo ważną rolę. Stosuje się ćwiczenia oporowe w celu uzyskania przyrostu masy siły i wytrzymałości mięśniowej. Wśród stosowanych oporów wyróżnia się: opór ręczny terapeuty, ćwiczenia oporowe z wykorzystaniem taśm elastycznych (gumy Thera-Band), zestawy ciężarkowo-bloczowe, przyrządy wspomagające, jak: steeppery, cy-kloergometry, bieżnie ruchome oraz ćwiczenia w wodzie. W końcowym okresie usprawniania istotną rolę spełnia szeroko pojęta rekreacja ruchowa.

W postępowaniu pooperacyjnym stosuje się różne sposoby unieruchamiania, takie jak: szyny, opatrunki gipsowe, opatrunki z tworzyw sztucznych oraz pomocniczo stabilizatory w postaci ortez rehabilitacyjnych lub ortez czynnościowych pozwalających w początkowym okresie na określony i kontrolowany zakres ruchomości w stawie kolanowym, a w późniejszym czasie zabezpieczających staw przed niekontrolowanym ruchem podczas aktywności fizycznej.

Od pierwszego tygodnia stosuje się stopniowe, częściowe obciążanie operowanego stawu do pełnego obciążenia - maksymalnie zazwyczaj ok. 8 tygodnia.

W bardziej ostrożnym modelu rehabilitacji pooperacyjnej (a z taką najczęściej mamy do czynienia w Polsce) zazwyczaj po około 14 dniach unieruchomienia kończyny opatrunkiem gipsowym i stosowaniu ćwiczeń izometrycznych podejmuje się ćwiczenia czynne stawu, stopniowo zwiększając zakres ruchu. Podjęcie obciążenia operowanej kończyny uzależnione powinno być od właściwej kontroli stawu przez pacjenta, stabilności stawu, zakresu ruchu w stawie, stopnia zaników mięśniowych i powinno być stopniowo zwiększane w miarę postępów rehabilitacji. Poprawę stabilizacji stawu można uzyskać poprzez wypracowanie właściwej siły mięśnia czworogło-wego uda, mięśni kulszowo-goleniowych i brzuchatego łydki.

Strona 4