DSCF5333

54

W. Budzyński, W. Szempliński

1

Wpływ fosforu i potasu na mrozoodporność roślin, mierzony w wifl sztucznego obniżania temperatury (komory niskich temperatur), jest bezspgl korzystny. W doświadczeniach polowych dość trudno jest udowodnić ten korzył wpływ ze względu na interakcję z innymi czynnikami środowiska, takimi || wrażliwość na kwaśny odczyn gleby i towarzyszące mu nadmierne stężenie|B nych jonów glinu i manganu. W takich warunkach zahamowany wzrost i roz^ systemu korzeniowego oraz części nadziemnej uniemożliwia hartowanie i powoi je, że rośliny wymarzają nawet w niezbyt trudnych warunkach zimowych. Jedyny! sposobem przywracania równowagi jest systematyczne stosowanie wapnia, a takżt magnezu. Temu ostatniemu przypisuje się bowiem ważne funkcje ochronne $1 komórkach i tkankach przed różnymi stresami, w tym także przed mrozem. | Niektóre badania wskazują na możliwość chemicznego oddziaływania na a-j mowanie roślin przez traktowanie ich np. giberelinami, chloropikryną czy chlorkiem chlormekwatu. Metody te jednak nie mają praktycznego znaczenia.

Strzelanie w źdźbło polega na wydłużaniu pędu i wzroście liści źdźbłowjw W praktyce rolniczej za początek tej fazy przyjmuje się wytworzenie pierwszej węzła (kolanka) na pędzie głównym na wysokości 1-2 cm nad powierzchnią gleby] Rzeczywisty początek wydłużania źdźbła rozpoczyna się znacznie wcześniej, naj-j częściej wtedy, gdy pęd główny i pędy boczne zmieniają pozycję z płożącej na wy*: prostowaną. Działanie merystemu wstawowego prowadzi do szybkiego wydłużali się źdźbła, gdyż zachodzi ono równocześnie w kilku węzłach. Wydłużanie źdźbl rozpoczyna się od wzrostu pierwszego nadziemnego międzywęźla, leżącego tuż n#j węzłem krzewienia, a wkrótce potem drugiego i trzeciego. Wydłużające się mtó dzywęźla przesuwają do góry stożek wzrostu wraz z kwiatostanem otulonym »] chwą liściową najwyższego liścia. Czwarte międzywęźle zaczyna szybko rosną! dopiero wtedy, gdy pierwsze i drugie międzywęźla są już wyrośnięte, a trzecie koń-l czy swój wzrost. Piąte międzywęźle, zwykle ostatnie, zaczyna rosnąć dopiero bezpośrednio po wykłoszeniu pszenicy. Tak więc wzrost źdźbła odbywa się w określił nym porządku, polegającym na rozwoju międzywęźli od dołu źdźbła ku górze, przy) czym szybki wzrost wyżej położonego międzywęźla zaczyna się z chwilą zmniej-j szenia intensywności wzrostu międzywęźla leżącego niżej. Ostatnie, najwyższa międzywęźle, które zazwyczaj jest zakończone kwiatostanem (kłosem lub wiechą)! nazywa się dokłosiem. Nie wszystkie zawiązane w fazie krzewienia pędy boczni strzelają w źdźbło. Zwykle znaczna ich część zasycha już na początku wydłubania pędu głównego, a dalsza redukcja następuje w późniejszym okresie tej fazy. Przęśl samoregulację liczby pędów bocznych ustala się ostateczna zwartość (gęstość) łanul Źdźbła główne i boczne zbóż mają przeważnie 5 (żyta 5-6) międzywęźli, natCH| miast kukurydza, w zależności od odmiany i wczesności, może wykształcać od 8 do 20 międzywęźli. Poszczególne międzywęźla różnią się długością i grubością: dolne są krótkie i grube, wyższe — cieńsze, lecz dłuższe. W ten sposób źdźbło uzyskuje najlepszą wytrzymałość na złamanie i konieczną elastyczność zapobiegającą wylęganiu.