DSCF5358

78 W. Budzyński, W. Szempliński

W krajowym bilansie produkcji i zużycia zbóż pszenica jest obecnie równiej najważniejszym zbożem paszowym. Wartość pokarmowa ziarna, wyrażona energią metaboliczną, w porównaniu z innymi zbożami jest bardzo duża (patrz rozdz. 1.2), Szczególnie dużą przydatność wykazuje pszenica w żywieniu zwierząt monoga. strycznych. Wyższa wartość paszowa pszenicy wynika także z mniejszej zawartości w ziarnie substancji wykazujących właściwości nieżywieniowe, głównie alkilo. rezorcynoli (tab. 2.3).

Tabela 2.3. Zawartość alkilorezorcynoli w ziarnie zbóż (wg różnych źródeł)

Rodzaj zboża	Zawartość alkilorezorcynoli (%)
Pszenica	10,06-0,09
Żyto	0,12-0,22
Pszenżyto	0,04-0,10
Jęczmień	0,01
Proso	0,01
Owies	nie wykryto
Kukurydza	nie wykryto

Cennym produktem żywieniowym i paszowym są otręby pszenne. Jako produkt odpadowy przemysłowego przetwórstwa ziarna pszenicy na mąkę i kaszę stanowią one bogate źródło wielu wartościowych składników odżywczych oraz substancji balastowych, uważanych za czynnik zapobiegający i łagodzący skutki niektórych chorób cywilizacyjnych. Z tych względów, ostatnio coraz powszechniej, otręby są stosowane jako dodatek do wielu produktów spożywczych. Jednak otręby pszenne wykorzystuje się głównie jako surowiec paszowy. Należy podkreślić, że z powodu dużej zawartości włókna otręby zawierają kilkakrotnie więcej niż mąka substancji nieżywieniowych (arabinoksylany i alkilorezorcynole), obniżających ich wartość;! paszową.

2.4. Charakterystyka biologiczna

Rodzaj Tńticum obejmuje gatunki zarówno dzikie, jak i uprawne, ozime i jare. Pod względem morfologicznym pszenica może mieć łamliwą osadkę kłosową i kłos rozpadający się w czasie omłotu na poszczególne kłoski wraz z członami osadki kłosowej, podczas gdy ziarniaki nie wymłacają się i pozostają w plewkach (formy oplewione). Może też wytwarzać elastyczną i niełamliwą podczas omłotu osadkę kłosową, a ziarniaki wypadają z plewek (formy nagie).