DSCN1670

1.3. Krzepnięcie odlewu 77

Warto zwrócić uwagę, że identyczny gradient temperatury, jaki występuje na brzegu odlewu (efekt brzegowy) można uzyskać umieszczając w dowolnym miejscu odlewu pas ocbladzalników. Występuje wówczas tzw. sztuczny efekt brzegowy (sztuczna strefa końcowa). Na rysunku 1.58 przedstawiono przykład odlewu, w którym zastosowano pasy ochładzalników w celu znacznego zredukowania liczby nadlewów [30],

Podsumowanie: rozmieszczenie nadlewów w elementach poziomych o stałym przekroju wynika z maksymalnych dopuszczalnych odległości między nadlewami (równych dwukrotnej wartości zasięgu nadlewu) oraz dopuszczalnych odległości nadlewu od brzegu odlewu lub pasa ochładzalników (równych sumie zasięgu nadlewu i długości strefy końcowej).

Pionowe elementy odlewu

Podobnie jak dla elementów poziomych, zasięg działania nadlewu jest ograniczony. W przypadku ścian pionowych rzadziej jednak stosuje się rozwiązanie polegające na rozmieszczeniu kilku nadlewów w odpowiednich odległościach od siebie. Musiałyby one znajdować się na kilku poziomach, co stwarza kłopoty z wykonaniem formy. Zamiast tego stosuje się odpowiednie prze-

Rysunek 1J59 Wartości pogrubień pionowych ścian odlewu staliwnego umożliwiające zasilenie ich jednym nadlewem górnym