S Górski Metodyka Resocjalizacji (7)

gód, szukaniu zabawy i przyjemności, a także w dążeniu do przeżyć poznawczych i estetycznych; potrzebę bezpieczeństwa, która dotyczy unikania niebezpieczeństw i śmierci, a więc przeciwstawia się potrzebie nowych doświadczeń; potrzebę uznania, zaspokajaną na bardzo wiele różnych sposobów; potrzebę wzajemności, której wyrazem jest m.in. miłość macierzyńska, chęć zjednoczenia się z kimś lub z czymś, a także tęsknota i poczucie osamotnienia; potrzeba odkrycia sensu własnego życia, co przejawia się w tym, że człowiek chce być sobą i nie chce popełniać czynów sprzecznych z uznanym przez siebie systemem wartości; potrzebę twórczości, która uzewnętrznia się w dążeniu do stworzenia czegoś nowego, cennego, a przy tym wyrażającego osobowość człowieka.

Niezaspokojenie wymienionych potrzeb psychicznych prowadzi do poważnych zaburzeń osobowości, a nawet jej rozpadu.

Wśród potrzeb społecznych można wyodrębnić potrze- i by związane z rodziną, potrzeby dotyczące środowiska (nauki, pracy i rekreacji) oraz potrzeby odnoszące się do przynależności klasowej, narodowej itp.

Od realizacji tych potrzeb zależy poczucie statusu społecznego jednostki.

Wymienione, różnorodne| potrzeby są zasadniczą siłą napędową działalności ludzkiej, która zmierza do ich zaspokojenia._ łatwo jednakże spostrzec, że tę samą potrzebę można zaspokoić różnymi sposobami, np. jeden człowiek będzie realizował potrzebę uznania społecznego wśród kolegów szkolnych przez wysokie osiągnięcia w nouce, albo na terenie klubu sportowego przez zdobywanie coraz lepszych wyników, drugi natomiast będzie zabiegał o uznanie kumpli z grupy gitów, poprzez imponowanie im „obalaniem kilku bełtów zo jednym rozem", czy zręcznym opróżnianiem z pieniędzy automatów telefonicznych.

Tak więc, potrzeby osób wykolejonych i nie wykolejonych są takie same. Różnica dotyczy jedynie sposobu ich zaspokajania. Pierwszy sposób jest zgodny z oczekiwaniami społecznymi, drugi zaś - nie.

Charakteryzując stan potrzeb młodzieży wykolejonej, trzeba stwierdzić, ze u podłoża wykolejenia tych osób

bardzo często tkwią właśnie antyspołeczne sposoby. bqdi też w ogóle brak zaspokojenia,' zwłaszcza takich potrzeb, jak potrzeba uznania, potrrefcra bezpieczeństwa. potfze-ba miłości, potrzeba nowych doświadczeń i potrzeba zadowolenia seksualnego Ponadto j motywy destruk

tywnych zachowań tej młodzieży maja zdecydowanie egoistyczny charakter_Ł a w wielu wypadkach zachowani erto służy przede wszystkim rozładowaniu pewnego napięcia psychicznego, ~ETore jesT^Spgwodowone niemSt-nościq zaspokojenia różnyctv pOTrzeHTTak więc. zachowania destruktywne młodych ludzi często są wynikiem niezaspokojonych potrzeb oraz przeżywanych w związku z tym^konfliktów i stanowią jeden ze jposobówpozbyl

wania się przykrego nopiecid. "" "-¹

ZachoWóTu^deslfuktywne służq także zagłuszaniu lęków, spowodowanych niezaspokojeniem potrzeb. Stanowią więc pewnego rodzaju obronę psychiczną jednos-tok wykolejonych, które stwarzają sobie sytuacje silnie podniecające, oby zapomnieć o przeżyciach niezaspo-kojonio i odczuwanego lęku.\Takq rolę pełni np. picie alkoholu i zażywanie narkotyków, do czego szczególnie •kłonni sq ludzie, których nękają różne wewnętrzne konflikty, zagrożenie poczucia bezpieczeństwa oraz niezadowolenie z siebie i swojej sytuacji życiowej. Pełnienie i «l społecznych sprawia im poważne trudności, a współ-• H te społeczne jest dla nich źródłem wielu przykrości. Zwłaszcza gdy jest to młodzież, która w dzieciństwie toitała uczuciowo odtrącona przez rodziców.

W obronie przed lękiem, wykolejona młodzież nie-dko zachowuje się destruktywnie w myśl zasady „gwiz-nla w ciemnościach”. Podobnie jak ludzie, którzy lazłizy się w ciemności dodają sobie odwagi po-l/dywaniem, młodzież ta swoimi zachowaniami chce jkonar siebie i innych, że niczego i nikogo się nie h' absolutnie niczym się nie martwi i że w ogóle ma żadnych problemów. Stara się wmówić sobie, ‘ho życiowe sytuacje są korzystne i orzyjemne lub lllujr* o tych sytuacjach nie myśleć. Stąd też wiele • •l« Jcinych jednostek chętnie uczestniczy w hałaśli-fubawach (np. dyskoteki), szuka silnych wrażeń.

S Indlcwskl Pedagogiko rosoc/aJ/racy/na. Wor-

» 69.