Rozwój rysunku dziecka (5)

a) Brak symetrii, duża dysproporcja- brak poczucia bezpieczeństwa, nieadekwatność do rzeczywistości.

b) Nadmierna symetryczność(pedantyczność w rysunku)- intelektualizacja, to niepokój, dziecko żyje w pewnym świecie nakazu, życie pod kreskę.

7.Rozmieszczenie rysunku na kartce:

a) Tradycyjne, typowe- postacie i dodatkowe elementy zajmują całą powierzchnię kartki, nie widać dysproporcji i postacie są prawidłowo ułożone, dziecko właściwie postrzega świat relacji w rodzinie, rodzina jest dla niego ważną komórką rozwoju ma swoją tożsamość i odniesienie do rodziny.

b) Rysunek umieszczony poniżej punktu środkowego kartki- poczucie nieadekwatności, zagubienie, częsty nastrój smutku, niska samoocena dziecka co ma odniesienie do relacji w rodzinie „rys. ucieczkowy, izolacyjny”.

c) Rysunek poniżej punktu środkowego kartki- zadowolenie dziecka częściej czerpane z fantazji niż rzeczywistości, to często w kierunku depresyjnym, izolacja dziecka od członków rodziny, niska samoocena.

8.Kolejność rysowania postaci:

a) Normalna tradycyjna kolejność rysowania związana jest często z hierarchią w rodzinie- właściwy kontakt z rzeczywistością.

b) Rysowanie siebie na samym początku rysunku- oznacza tendencję w kierunku określenia ważnego miejsca w rodzinie „chcę być ważny”( albo tak jest albo chcę żeby tak było)

c) Dziecko rysuje siebie na końcu- oznacza niską samoocenę dziecko czuje się mało zauważane w rodzinie, jego potrzeby i emocje nie są traktowane poważnie na bieżąco. Często odczuwa lęk, nastrój depresyjny ( analogicznie do sytuacji gdy dziecko siebie pomija)

d) Pomijanie siebie na rysunku ( brak autora rysunku)- bardzo niska samoocena, zaburzenia i zahamowania emocjonalne, wypieranie swojej pozycji w rodzinie, nienawiść do siebie, brak tożsamości z tą rodziną (często rysunki dzieci po rozwodach rodziców).

e) Postacie przesunięte w lewą stronę rysunku- bardzo niska samoocena, zaburzenia dotyczące konfliktów, dziecko przeżywa jakieś napięcie.

f) Postacie przesunięte w prawą stronę- poczucie nieadekwatności, zaburzone bezpieczeństwo dziecka w rodzinie (może zaburzona być lateralizacja dziecka).