wypracowania5

Wypracowania w gimnazjum

Inne sposoby wzbogacenia opowiadania

Wplatamy w tok opowieści inne formy wypowiedzi, np. dialog. Pamiętajmy wtedy jednak o zapisie graficznym. Wypowiedź każdej osoby zaczynamy od myślnika i zapisujemy w nowej linii. Dla jasności - po myślniku dodajemy komentarz typu:

-    powiedział Bronek

-    od pa Ha Ania,

-    zapytała dziewczyna w niebieskim swetize.

W opowiadanie można też wpleść:

S opis krajobrazu,

■    opis przedmiotu,

ił opis przeżyć wewnętrznych bohatera,

H fragment listu,

■    kartkę z dziennika czy pamiętnika.

Na przykład:

Tego dnia Grażyna pisała w swoim pamiętniku:

„Nie jestem zadowolona ze swojego życia. Czuję się bardzo samotna. Nie mam przyjaciół ”.

Albo po prostu:

Z dziennika Grażyny 3 września

Nie podoba mi się w nowej szkole. Budynek jest odrapany i zniszczony, wychowawczyni sprawia wrażenie nadmiernie surowej, a zarazem zagubionej w rzeczywistości. I żadnych koleżanek! Nikogo znajomego. Niby sympatyczna Magda spod okna okazała się snobką, Joasia jest nieuprzejma, Krzysiek i Piotr dziwni, mają przewrócone w głowie. Poza tym kupa kujonów, dzianych facetów, wystrojonych panienek. To nie jest miejsce dla mnie!

Gdy wplatamy w tok opowiadania fragment dziennika lub listu, nic zapomnijmy o niezbędnych odstępach lub zapisie w cudzysłowie. Opisów nic oddzielamy w ten sposób. Dialogi, jak już wspomnieliśmy, oddzielamy myślnikami.

Zakończenie

Zamknięcie opowiadania może być efektownym akcentem, pozostawiającym czytelnika w niepewności czy zadumie. Może to być np. ciekawy cytat albo zestawienie jakichś wydarzeń na zasadzie kontrastu.

„A wszystko to, bo ciebie kocham " - ryczało radio. Paweł siedział odwrócony do mnie plecami.

Możemy też zamknąć opowiadanie zgrabnym zdankiem: Jeszcze dziś pamiętam te wpatrzone we mnie niebieskie oczy małej Sylwii. Nigdy ich nie zapomnę.

Dobre opowiadanie, nawet jeśli sprawia wrażenie urwanego w jakimś miejscu, musi być urwane efektownie. To znaczy: we właściwym momencie należy zaserwować czytelnikowi niepewność, zaskoczenie, kontrast. Np.:

Otrzepałam ręce z gwiezdnego pyłu. Znów byłam tu, na Ziemi, przed swoim domem. Ptaki śpiewały, mama podlewała kwiaty przed oknem, dozorca kłócił się z pijanym panem Krawczykiem, pani Sokołowska siedziała w oknie.

Zauważ!

W niektórych tematach wyraźnie zaznaczono, że wymagana jest forma opowiadania {opowiedz, napisz opowiadanie). W innych - nic. Jednak wszystkie tematy sugerujące akcję, ruch {idę przez miasto), wspomnienia {najładniejszy, najnudniejszy’ najciekawszy dzień, największa przygoda) są materiałem na opowiadanie. Choć można by oczywiście napisać na te tematy np. listy.

Charakterystyczne wstępy opowiadań

M Pewnego dnia...

H Pewnego razu...

■    Był piękny, zimowy (wiosenny, lipcowy) dzień (wieczór, ranek).

B Tego dnia, kiedy...

■    Stałam przy oknie i...

□ Jak zwykle w piątek o szesnastej...

Jak ułatwić sobie pracę

Niektórych niesie sam materiał, samo opowiadanie. Inni wolą napisać sobie plan, a potem według niego tworzyć opowiadanie. Np.:

I    Wstęp

1. Opis domu i podwórka.

II    Rozwinięcie

1.    Pojawienie się wróżki w międzyplanetarnym wehikule.

2.    Wizyta na innej planecie:

a)    spotkanie z Małym Księciem,

b)    zwiedzanie cieplarni,

c)    wywiad z Różą.

3.    Wizyta na Księżycu:

a)    sygnały świetlne wysłane do domu,

b)    oglądanie dziwnych skał i śladów obecności człowieka (opis).

4.    Pocztówka do przyjaciół z Drogi Mlecznej.

5.    Powrót do domu.

III    Zakończenie

1. Opis niezmienionego domu i podwórka.

67