page0104

u

obraną z pociech (trostlos), czy jest logiczna lub niekonsekwentna, czy jest rozumna lub głupia" (logisch oder inconseąuent, vernunftig oder albern ist)

„Mózg, mówią, jest siedzibą i organem myśli ; jego wielkość, forma i konformacya są w ścisłym stosunku do władzy myślenia. Zmniejszenie się i depresya mózgu pociąga za sobą osłabienie władz intelektualnych, jak to widzimy u dzieci i starców. Niewiasty mają stosunkowo mózg mniejszy, niż mężczyźni, dlatego działanie umysłowe u nich jest słabsze. Człowiek inteligentny ma większy mózg od niewykształonego. Szczupłość mózgu jest zawsze połączona z idiotyzmem. Mózg murzyna jest źle ukształcony, przeto tenże jest mniej pojętny od białego. Znaczne urażenie mózgu sprowadza zawsze ruinę władzy myślenia, głupotę".²)

Z tych faktów materyalizm wyprowadza wniosek, że myśl jest tylko szczególniejszym objawem siły żywotnej, że ta sama siła, która trawi za pomocą żołądka, myśli za pomocą mózgu. To, co nazywamy duszą, jest tylko produktem substancyi mózgowej.

Odpowiadamy najprzód materyalistom, że dotąd bynajmniej nie wykazano, iżby konformacya i rozwój mózgu miały być miarą intelektualnego uzdolnienia, ani u pojedynczych ludzi, ani

*) Krafć u. Stoff s. 105.

http://rcin.org.pl