WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH055 I

wstrzymać od podziwu ¹). Z pomiędzy rogowych narzędzi, najwięcój szydeł i strzałek z haczykami lub bez nich, zwraca naszą uwagę głównie obecność igieł, używanych przez owych mieszkańców jaskiń niewątpliwie do zszywania skór zwierzęcych. Miękka czerwona okra, znajdująca się pomiędzy owemi szczątkami, wskazuje na to, że swą skórę zdobili malowidłem. Ich skłonność do stroju zdradzają nam znalezione naszyjniki z przedziurowionych zębów zwierzęcych i muszli. Te muszle pochodzą do tego z oddalonych brzegów atlantyku; mogły się zatem w ich ręce dostać jedynie za pomocą wymiany tak samo jak i znalezione górskie kryształy, nie znajdujące się wcale na tym obszarze, który ich lęgowisko na znacznej przestrzeni otaczał. Nawet rogi antylopy Saiga, mającśj najbliższe swoje rodzime siedlisko dopiero w Polsce, należały do mienia owych starożytnych myśliwych i służą za dowód, że już w owych czasach istniał znaczny ruch kupiecki, trudniący się rozwożeniem na wielkie dale cennych towarów. Sądząc po szczątkach kości, to owi myśliwi z Dordonii nie należeli, tak jak i mieszkańcy belgijskich jaskiń, do ludz^T małego wzrostu, lecz owszem znacznego, oraz silnej budowy ciała. Czaszki mają kształt więcej podłużny (dolichocephali), a kostne oblicze, pominąwszy nieznaczne wydłużenie części jój nosowo-ustnój ku przodowi (prognatyzm), zadziwia pięknością owalu. Pojemność męzkiój (1590 kub. ctm.) i kobiecśj {1450 kub. ctmtr.) czaszkowśj jamy²) wskazywałaby na wysokie umysłowe uzdolnienie, gdyby podobny wniosek był w ogóle uzasadnionym. Wspomniemy również tutaj, jako w miejscu najwłaściwszem, i o owych szczątkach czaszki, które w jaskini doliny Neandra, w blizkości Dusseldorfu, w Sierpniu 1856 r. znaleziono i w początkach z powodu nadmier-nój wydatności Iuków brwiowych ipłaskości czaszkowego sklepienia jako dowód stopniowego rozwoju naszego rodu ze zwierząt tak wysoko

^Tj \ Sir Joli n Lubbock podał w sweni dziele Prehistorie Times ft. edit London 1869, wyobrażenie mamuta, igłą na kości wyryte, z jaskini Madeiarie w Peri-gord. Surowi krytycy chcieli dostrzedz, że wyobraźnia starożytnika najwięcej się przyczyniła do wykonania zarysu owego obrazu zwierzęcia W tekście trzymamy się nieskończonego jeszcze, o ile wiem... dzieła Edwarda Lartet i Henry Christ y, pod nazwą: Reliąuiae Aąuitanicae. London 1865 —69. Wyciąg z tego dzieła z częścią oryginalnych drzeworytów podał Alek. Ecker w_vArehir fur Anthropo-logie. jBraunsthweig 1874. T. IV, str. 109-

²) A. Ecker w Archiy f. Anthropologie T. IV. str. 116. Czaszkę mężczyzny można było rzeczywiście wymierzyć, obszerność zaś kobiecej, z powodu uszkodzenia, oceniono tylko na oko w przybliżeniu.

http://rcin.org.pl