scandjvutmp7701

108 Ćwiczenie mowy.

słyszane lub przez siebie zmyślone, bawi się wyrazami, które często nie mają żadnego znaczenia. Często zwraca się z pytaniem: „Co to?“ Chce usłyszeć jedynie nazwę, nie żądając żadnego objaśnienia.

W miarę wzrastania dziecka, mowa jego nabiera stopniowo właściwego znaczenia; zaczyna ono monologować, mówi do siebie, jakgdyby głośno myślało. Zabawę i zajęcie swoje łączy ze słowami. Dziecko w tym wieku (3—5) nie zadowala się jedynie nazwą przedmiotów, chce ono wiedzieć coś więcej, chce usłyszeć, do czego służy dana rzecz: „Po co?“

Lecz przychodzi czas (5—6 1.), kiedy dziecku nie wystarcza własne towarzystwo, chce ono swą zabawą lub pomysłem zainteresować kogoś innego, musi teraz mówić do kogoś, nie troszcząc się nawet, czy będzie zrozumianem, mówiąc, nie myśli o innych.

I wkońcu, kiedy się w dziecku wyraźnie zaczyna rozwijać uczucie społeczne (6—7 1.), mowa jego przybiera ten sam charakter; dziecko czuje potrzebę podzielenia się myślami z towarzyszami, bądź to omawiając jakąś wspólną zabawę, bądź dzieląc się z nimi nowym projektem, który może je interesować, bądź też wpłynąć na postępowanie. Pytania jego będą wymagały teraz wyczerpującej odpowiedzi i będą nosiły charakter praktyczny. Jest to popęd mowy. W tym wieku jednak nie każde dziecko jest zdolne dać odpowiedź w formie zdania lub powtórzyć bajkę: często nie może opanować jej myśli głównej, często staje mu na przeszkodzie brak wyrazów lub nieśmiałość, wreszcie często nie odpowiada, przekonane, że rozmówca sam wie, o co chodzi.

Rozwój mowy jest charakterystycznym rysem wieku przedszkolnego. Badając świat zapomocą zbudzonych zmy-