t096

3. Technika pisania prac magisterskich 96

3.2.4    Cytaty

W pracach naukowych wymagane jest niekiedy przytaczanie sformułowań wypowiedzianych przez innych autorów. Może to wynikać z konieczności potwierdzenia własnych hipotez, twierdzeń lub też z potrzeby zakwestionowania poglądów innych autorów. Wierne i dosłowne przytoczenie cudzych słów nazywa się cytatem. Z punktu widzenia treści pracy jest to „tekst w tekście”, wymagający wyróżnienia merytorycznego i poligraficznego [12].

Wyróżnieniem merytorycznym jest konieczność powołania się na źródło, z którego cytat pochodzi. Powoływanie się na źródło powinno zawierać wszystkie informacje bibliograficzne, tzn. podstawowe elementy identyfikacyjne dokumentu, z którego cytat zaczerpnięto. Informację bibliograficzną należy podawać w postaci przypisu bibliograficznego.

Zaczerpnięcie cudzych sformułowań w dosłownym brzmieniu, bez ujęcia w cudzysłów i odwołania się do publikacji, z której ją zaczerpnięto, jest niedozwolone nie tylko w pracach naukowych i nazywa się plagiatem.

Wyróżnieniem poligraficznym jest ujęcie cytatu w cudzysłów. Do cytatów można wprowadzać wyrazy lub zwroty własne, należy jednak wyraźnie to zaznaczyć w treści cytatu w postaci nawiasów kwadratowych np.: „zarówno zmęczenie [fizyczne czy nerwowe], jak i znużenie [psychiczne] są stanami obiektywnymi organizmu”.

Teksty cytowanego fragmentu można też skracać. Skrócenie cytatu przez opuszczenie jego fragmentu zaznacza się za pomocą trzech kropek umieszczonych w nawiasach kwadratowych. Skrócenie zaś cytatu polegające na opuszczeniu początkowej lub końcowej części zdania zaznacza się trzema kropkami bez nawiasów, np.:

„Brak [...] przypisów dyskwalifikuje pracę magisterską, gdyż dowodzi, że piszący nie opanował literatury przedmiotu...”

W pracach naukowych istotne znaczenie ma też wybór wydania cytowanego dzieła. Cytować należy zawsze z wydania ostatniego lub najbardziej dostępnego, np. z książki, a nie z czasopisma (jeżeli dany tekst opublikowano w wydaniu książkowym).

3.2.5    Wzory matematyczne i chemiczne

W pracach naukowych często występuje konieczność zamieszczania wyrażeń matematycznych i chemicznych. Składają się one z cyfr i symboli literowych oraz znaków relacji, działań, operatorów itp. Wyrażenia te w celu zwiększenia czytelności tekstu zamieszcza się w oddzielnym wierszu, mimo że stanowią część zdania. Po tych wyrażeniach należy stosować znaki przestankowe wynikające z zasad interpunkcji.

W wyrażeniach matematycznych i fizycznych należy stosować w całej pracy