52491 t098

3. Technika pisania prac magisterskich 98

Powszechnie stosowaną i najprostszą formą prezentowania badań naukowych oraz ich analizy statystycznej są tabele. Rozumie się przez nie zestawienia cyfrowe, słowno-cyfrowe lub słowne, pogrupowane w ściśle określonym porządku w kolumnach i wierszach oraz ujęte w ramki.

Wyróżnia się dwa rodzaje tabel [26]:

-    tabele porządkowe (zbiorcze), służące do uporządkowania zbioru wyników badań, a mogące obejmować zarówno pierwotne wyniki badań, jak i wskaźniki uzyskane podczas przeliczeń i mające zazwyczaj większe rozmiary;

-    tabele poglądowe, tj. służące do prezentacji określonych prawidłowości lub powiązań występujących w zbiorze wyników badań (zamieszcza się w nich przeważnie wartości wskaźników wyliczonych na podstawie wyników pierwotnych oraz wskaźniki statystyczne).

Zakres wykorzystania tabel jest w zasadzie nieograniczony, aczkolwiek w miarę zwiększania się złożoności prezentowanych wyników wartość poglądowa tabel maleje [135], Tabele zamieszczane w pracach naukowych muszą być przejrzyste i czytelne, a przedstawiony w nich materiał liczbowy i słowny musi służyć do udokumentowania określonego twierdzenia lub zespołu twierdzeń, Układ tabel należy zawsze dokładnie przemyśleć, gdyż ten sam zbiór informacji możemy przedstawić w różny sposób, zwracając uwagę na przejrzystość i komunikatywność tabeli.

Wszystkie tabele w pracy powinny być ponumerowane za pomocą kolejnych cyfr arabskich, ułatwiających powołanie się na nie w tekście pracy. Numer umieszcza się w prawej górnej stronie tabeli lub po lewej stronie na wysokości tytuhi i poprzedza wyrazem „tabela”, np. pisze się: Tabela 7.

Tabelę należy opatrzyć tytułem. Tytuł powinien zawsze zwięźle i jasno informować pod względem rzeczowym, czasowym i przestrzennym o treści zbiorów wyników prezentowanych w tabeli. Tytuł umieszcza się pośrodku kolumny nad tabelą. Nie powinno się w nim używać skrótów, z wyjątkiem jednostek miar, a także niektórych określeń: liczba, ilość itp.

Tabela składa się z kolumn i wierszy. Wiersz główny tabeli zwany jest główką i stanowi górną część tabeli. Kolumna główna, zwana boczkiem, stanowi jej lewą część. W celu zwiększenia przejrzystości tabeli wskazane jest oddzielenie podwójną linią główki i boczka od wartości liczbowych.

Kolumny i wiersze tabeli muszą być opisane. Opis tabeli powinien precyzyjnie przedstawiać badane zjawisko lub parametr i jednostkę miary, w której są wyrażone wielkości w rubrykach lub wierszach. Jeżeli wszystkie dane w tabeli są wyrażone w tych samych jednostkach, to informację o jednostkach należy umieścić w tytule lub pod tytułem. Pozycjom zestawienia nadaje się wspólne nazwy, wprowadzając odpowiednie nagłówki kolumn i wierszy.

Nagłówek kolumny	Nagłówek wiersza głównego
głównej	Nagłówki kolumn					■ główka
Nagłówek grupy	X	X	X	X		. wiersz
Podgrupa	X	X	X	X	-