atlas hub65 jpeg

Szaroporka podpalana może tworzyć owo-cniki rozpostarte... (P. Łakomy)

Fot. 223.

•oraz rozpostarto-odgięte (P. Łakomy)

I 211

Szczeciniak - Hymenochaete Lev,

Systematyka - gromada: Basidiomycota, klasa: Agaricomycetes, podklasa: Incertac \edi\. rząd: Hymenochaetales, rodzina: Hymenochaetaceae.

Cechy rodzaju - grzyby nadrzewne, saprotrofy. Owocniki jednoroczne lub wieloletnie, ro/ postarte lub rozpostarto-odgięte, cienkie, elastyczne. Miąższ owocnika skórzasty. Hymeno for gładki. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, bezbarwne, nieamyloidalne.

Szczeciniak rdzawy -Hymenochaete rubiginosa (Dicks.) Lev.

Synonimy polskie - pleśniak rdzawy, skór-nik rdzawy, szczecinkowiec rdzawy.

Synonimy łacińskie (6) - Auricularia ferru-ginea Buli., Helvella rubiginosa Dicks., Hymenochaete ferruginea (Buli.) Bres., Stereum fer-rugineum (Buli.) Fr., Stereum rubiginosum Fr., Thelephora ferruginea (Buli.) Schumach.

Środowisko i występowanie w lasach liściastych i mieszanych, w parkach; na pniakach, konarach i pniach drzew liściastych, najczęściej na dębach (Quercus sp.), rzadziej na innych gatunkach liściastych. Występuje również na drewnie konstrukcyjnym w budynkach i na wolnym powietrzu. Powszechny w Polsce, rzadki tylko w górach. Spotykany w ciągu całego roku. Częsty.

Owocniki - rozpostarte do rozpostarto-odgiętych, z pojedynczymi lub licznymi, przyrośniętymi bokiem, ułożonymi w długie rzędy kapelusikami. Pojedynczy kapelusik początkowo elastyczny, z wiekiem skórzasty, 10-50 mm średnicy i 0,5-1 mm grubości. Górna powierzchnia owocnika nierówna, pofałdowana, początkowo aksamitna, z wiekiem naga, ciemna, czerwo-nobrązowa lub rdzawobrązowa, z czasem czarna, niewyraźnie koncentrycznie stre-fowana i bruzdowana. Brzeg ostry, falisty, początkowo złotożółty, z wiekiem ciemniejący. Miąższ drewnowaty, ulegający rozerwaniu. Hymenofor gładki, pofałdowany, gruzełkowaty, matowy, początkowo czerwonopomarańczowobrązowy, z wiekiem rdzawobrązowy do ciemnobrązowego i szarobrązowego. Niejadalne.

Zarodniki podstawkowe - wysyp białawy. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, bezbarwne, nieamyloidalne, 4,5-6 x 2,5-3,5 pm.

Znaczenie - saprotrof, wywołuje zgniliznę białą jamkowatą.

Ochrona - nie jest praktykowana.

Uwagi - zasiedlone drewno brunatnieje, po czym pojawiają się w nim liczne jamki wypełnione celulozą. Grzyb owocuje w jednym miejscu przez wiele lat. Drewno jodły {Abies sp.) kolonizuje szczecinkowiec jodłowy (Hymenochaete cruenta (Pers.) Donk) o owocnikach z hymenoforem czerwonym do czerwonobrązowego. Drewno leszczyny (Corylus sp.) i wierzby [Salix sp.) kolonizuje szczecinkowiec żółtobrzegi (Pseudochaete tabacina (Sowerby) T. Wagner et. M. Fish.) o owocnikach brązowych, często z jaśniejszym brzegiem, wyraźnym zwłaszcza od spodu.

W)