ORGANIZACJA AKCJI RATUNKOWEJ

Prawne postawy udzielania pomocy

Obowiązek udzielania pomocy

Prawny obowiązek udzielania pomocy jest określony artykułem 162 Kodeksu karnego, który w całości brzmi jak następuje:

§1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednio niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia nie udziela pomocy mogącej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia lub poważnego uszczerbku na zdrowiu - podlega każe pozbawienia wolności do lat 3.

§2. nie podlega karze, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu, albo w warunkach, w których możliwa jest natychmiastowa pomoc ze strony instytucji lub osoby bardziej do tego powołanej.

Przesłanką obowiązku udzielania pomocy jest zgodne z kodeksem karnym zaistnienie sytuacji konieczności. Obejmuje to wypadki, katastrofy lub nagłe pogorszenie w przebiegu choroby. Nie odgrywa przy tym roli, czy ofiara jest sama winna swemu krytycznemu położeniu. Stąd zasadniczy obowiązek udzielania pomocy obejmuje również niedoszłych samobójców. Nie wolno zakładać w żadnym wypadku, że nieprzytomny samobójca, który choć sam chciał się pozbawić życia, nie chce zostać uratowany.

OCENA MIEJSCA ZDARZENIA, CZYNNIKI RYZYKA I OCHRONA RATUJĄCEGO

I Przybycie na miejsce wypadku

1. Karetkę należy ustawić poza ruchem nadjeżdżających pojazdów z wyłączonymi reflektorami, ale ostrzegawczymi światłami pulsującymi

2. Karetkę parkuje się z dala od zerwanych przewodów elektrycznych, co najmniej 40m od płonących pojazdów, od strony zawietrznej, jeśli istnieje groźba ulatniania się trujących substancji i nie na drodze paliwa spływającego z rozbitych pojazdów

Aby ułatwić postępowanie w sytuacjach stresowych, należy postępować wg etapów:

Etapy te zawsze muszą występować w odpowiedniej kolejności

• Ocena miejsca zdarzenia

• Wstępna ocena poszkodowanego i Triage

• Badanie fizykalne

• Wywiad

• Powtórna ocena stanu poszkodowanego

II Ocena miejsca zdarzenia

Ocena miejsca zdarzenia polega na szybkim obejrzeniu pacjenta i jego najbliższego otoczenia. Na ocenę składają się:

• Sprawdzenie bezpieczeństwa miejsca zdarzenia

• Rozpoznanie mechanizmu, który spowodował uraz

• Lub natury schorzenia

• Określenie liczby osób wymagających pomocy. Należy także wstępnie określić liczbę ratowników potrzebnych do udzielania pomocy.

III Bezpieczeństwo na miejscu zdarzenia

Ocena miejsca zdarzenia ma na celu określenie, czy ratujący pacjenci i świadkowie nie są narażeni na niebezpieczeństwo w czasie udzielania pomocy poszkodowanym. Przeprowadzając taką ocenę, należy nieć na uwadze nie tylko miejsce zdarzenia jako całości ale także jego poszczególne elementy. Kompleksowa ocena pozwala na uniknięcie różnych niebezpieczeństw, które grożą ratownikom. Nadrzędnym celem jest bezpieczeństwo i zdrowie ratującego. Zaniedbanie oceny miejsca zdarzenia i natychmiastowe wejście w strefę zagrożenia wiąże się z ryzykiem utraty zdrowia i życia.

Celem działań ratunkowych jest udzielenie pomocy poszkodowanym. Uznawszy obszar akcji ratowniczej za niebezpieczny, nie powinno się do niego wkraczać, dopóki nie stanie się on bezpieczny lub nie zostaną przedsięwzięte szczególne środki bezpieczeństwa.

Do zagrożeń jakie mogą występować na miejscu zdarzenia, należą urazy mechaniczne spowodowane rozbitym szkłem, fragmenty konstrukcji metalowych lub betonowych, oblodzeniem lub rozlanym olejem. Oprócz tego ryzyko stanowią substancje toksyczne tworzące się np. w czasie pożaru (dymy, pary, gazy)

• Teren miejsca eksplozji

• Niebezpieczne zwierzęta (np. psy obronne pilnujące rannych lub martwych właścicieli)

Ratownikowi nie wolno w takiej sytuacji wkraczać na miejsce zdarzenia dopóty, dopóki policja lub inne służby porządkowe nie zapewnią bezpieczeństwa.

Należy pamiętać, że ocena bezpieczeństwa miejsca zdarzenia nie odbywa się jednorazowo, lecz jest procesem ciągłym. Na niebezpieczeństwo wpływają bowiem czynniki zmieniające się pod wpływem działań ratowniczych. Niezbędne jest zatem ciągłe monitorowanie miejsca zdarzenia, aby w razie pojawienia się nowych okoliczności wypływających na bezpieczeństwo móc podjąć odpowiednie kroki mające na celu ochronę ratujących i ratowanych.

IV Bezpieczeństwo ratującego

• Środki bezpieczeństwa osobistego

Przed rozpoczęciem działań ratunkowych należy rozważyć zastosowanie odpowiednich środków bezpieczeństwa. Należą do nich okulary ochronne, maska, rękawice i odzież ochronna. Zabezpieczają one ratującego przed kontaktem z materiałem biologicznym takim jak krew, tkanki, płyny fizjologiczne i wydaliny ofiary. Ochrona taka jest konieczna, bowiem kontakt z materiałem biologicznym grozi przeniesieniem chorób zakaźnych od zakażonej ofiary do ratownika lub innych ofiar, którym ten ratownik będzie udzielał pomocy. Najbardziej niebezpieczny materiał to krew oraz tkanki ludzkie, które mogą zawierać wirus HIV, wirusy zapalenia wątroby typu B i C oraz inne ustroje chorobotwórcze.

Zabezpieczenie stanowią rękawiczki lateksowe używane przy bezpośrednim udzielaniu pomocy oraz rękawice robocze stosowane przy wykonywaniu działań grożących zranieniem (odginanie blachy, usuwanie szkła). Okulary ochronne i maska stanowią barierę dla drobnych kropelek krwi ofiary czy innych jej płynów fizjologicznych, które mogą dostać się do śluzówki ratownika, oraz elementów mogących wywołać uraz (rozbite szkło)

Ponieważ nie wiadomo na jakie choroby zakaźne cierpią ratowani, każdego z nich należy traktować jako potencjalnie chorego i stanowiącego zagrożenie dla innych.

Art.162

• Szybko, spokojnie ustalić co się stało

• Zlokalizować zagrożenie dla siebie i dla poszkodowanego

• Zabezpieczyć miejsce wypadku, rozpoznać liczbę poszkodowanych i ich stan

• Nie narażać się na niebezpieczeństwo - samoochrona ratownika (np. założenie rękawiczek).

WYPADEK DROGOWY

• Ustawienie samochodu w odpowiednim miejscu

• Zatrzymać pojazd tak, aby nie powodował zagrożenia

• Zatrzymać pojazd tak, aby mógł oświetlać miejsce wypadku

• Włączyć światło awaryjne

• Zasygnalizowanie innym uczestnikom ruchu o zaistnieniu wypadku, zaistniałej sytuacji

• Ustawienie trójkątów ostrzegawczych po obu stronach miejsca wypadku

• Na autostradzie lub drodze szybkiego ruchu ustawiamy trójkąt w linii 300m w linie najbardziej wysuniętej części pojazdu

• Na terenie zabudowanym 150m. W obszarze zabudowanym ustawiamy za pojazdem, na przejeździe lub z lewej strony pojazdu.

• Na zakręcie ustawiamy w niewielkiej odległości od zakrętu

• Za lub przed wzgórzem - dopasować odległość do sytuacji,

• Położyć na drodze np. kurtkę, szmatę, kosz na śmieci, gdy nie ma trójkąta, żeby coś zwróciło uwagę kierowców.

• Od zewnątrz uszkodzonego pojazdu:

• nie ściągać klamr z zacisków akumulatora, gdyż może to spowodować powstanie iskry i w konsekwencji wybuch, ale i tak często do odłączenia akumulatora potrzebny jest specjalny klucz do odkręcania śrub, który nie zawsze jest dostępny.

• Ustawić samochód w stabilnym położeniu, zablokować koła, zaciągnąć ręczny, zabezpieczyć pojazd przed przewróceniem się (np. pod tylne koła położyć kamień)

• Wyciągnąć kluczyki ze stacyjki

• Ogień i ewentualnie płomienie pod maską gasić uchylając klapę, tylko tyle aby prowadzić strumień gaśnicy. Nie otwierać w pełni maski samochodu, ale tylko uchylić i należy wprysnąć całą zawartość gaśnicy

• Obowiązuje absolutny zakaz palenia w pobliżu pojazdu

• Poproś kierowców innych pojazdów aby wyłączyli silniki i zgasili papierosy

• Otwarcie pojazdu ( w sytuacji zablokowanych drzwi):

1. dzięki wyjęciu uszczelki z tylnej szyby i wyjęcie tej szyby

2. poprzez wybicie szyby - ciężkim, spiczastym przedmiotem

• W środku:

• wyłączyć zapłon i wyciągnąć kluczyki (nawet jeśli silnik nie pracuje)

• zgasić w popielniczce wewnątrz pojazdu wszelkie niedopałki papierosów. Absolutnie nie wolno wyrzucać ich lub gasić w pobliżu pojazdu - tam mógłby spowodować wybuch

• zaciągnąć hamulec ręczny na biegu

• włączyć światła awaryjne

• należy wykonać szybko pobieżne badanie i założyć poszkodowanemu kołnierz

• Ewakuacja

• Jeśli sytuacja nie zagraża życiu, to nie ruszać poszkodowanego, a w pierwszej kolejności należy ewakuować osoby w ciężkim stanie (np. nieprzytomnych, którzy sami nie opuszcza pojazdu i tych, którzy są najbliżej)

• W przypadku utrudnionego dostępu do pasażerów na tylnym siedzeniu, należy wyłamać przedni fotelik silnym kopnięciem i górną część oparcia (wykorzystanie zasady dzwigni jednostronnej)

• Przecięcie pasów

WEZWANIE POMOCY:

• tel. kom., nr tel. alarmowego 112

• CB Radio - kanał 29 to kanał alarmowy

• Telefony przy autostradzie automatyczne z numerem alarmowym

• Najbliższe zabudowania oraz mieszkańcy

• Sprawdzenie bagażników i terenu wokół miejsca wypadku - możliwe oddalenie ofiary od miejsca wypadku

SZCZEGÓLNE WYPADKI DROGOWE

Wypadki Drogowe, których uczestnikami są samochody transportowe lub ciężarowe. Wypadkom może towarzyszyć rozlanie niebezpiecznej substancji lub utlenianie się toksycznych oparów. Nie przystąpienie do akcji ratunkowej przed upewnieniem się o nieszkodliwości substancji. Nie dopuszczać przygodnych świadków do miejsca zdarzenia.

Samochody transportowane posiadają z przodu i z tyłu prostokątna, pomarańczową, odblaskową tabliczkę. Niektóre symbole:

1.- niebezpieczeństwo wybuchu

2. -niebezpieczeństwo ulatniania się gazu

3.-łatwopalna ciecz lub gaz

4.-łatwopalna substancja stała

5.-substancja ułatwiająca palenie się

6.-subst. Trujące

7. -subst. Radioaktywne

8.- subst. Żrące

Podwojone cyfry oznaczają większe niebezpieczeństwo (np. 33 - niezwykle łatwopalna ciecz, gaz)

Znak X w kodzie oznacza substancje, której nie można mieszać z wodą

- liczba pod linią jest numerem identyfikującym produkt

4

---