Sprawozdanie z ćwiczenia z biofizyki
Temat: Dozymetria promieniowania jonizującego.
Wykonujący: Joanna Chodkowska Natalia Nowicka Agnieszka Fus Adam Kula Jakub Łodziato			Wydział Lekarsko-Stomatologiczny Rok I Semestr I
Prowadzący: dr Wojciech Podraza
Grupa i podgrupa	Data wykonania ćwiczenia	Data oddania sprawozdania	Ocena	Podpis
L2A	28.10.2008	04.11.2008

Podstawy teoretyczne:

Zastosowanie promieniowania jonizującego w różnych dziedzinach życia, w tym w medycynie stworzyło konieczność określania jego dawkowania. Dla oceny wielkości promieniowania jonizującego w różnych sytuacjach stosuje się następujące dawki:

1. ekspozycyjna

2. pochłonięta

3. równoważnik dawki

Dawkę pochłoniętą definiujemy jako stosunek energii pochłoniętej do masy :

Gy (1)

Podstawowe pytania w ochronie radiologicznej brzmią:

jaką dawkę pochłonął dany człowiek, czy ta dawka jest szkodliwa i w jakim stopniu ?

Pomiar energii pochłoniętej przez tkankę (organizm) jest praktycznie niemożliwy, dlatego stosuje się różne pośrednie metody pomiaru dawki.

Najłatwiej jest zmierzyć dawkę ekspozycyjną w powietrzu. Miarą dawki ekspozycyjnej X jest sumaryczny ładunek jonów jednego znaku wytworzonych przez promieniowanie w jednostce masy powietrza.

(2)

Dawniej stosowaną jednostką jest rentgen (R) : 1R = 2,58 x 10^-4 C/kg

Pomiędzy dawką pochłoniętą a dawką ekspozycyjną zachodzi zależność:

D = f X (3)

gdzie: f współczynnik proporcjonalności zwany równoważnikiem energetycznym dawki ekspozycyjnej

Dla powietrza (= w przybliżeniu dla tkanek miękkich)

f_p = 33,6 J/C (4)

Dopuszczalna dawka skumulowana wynosi 1,29 x 10^-3 C /kg /rok (5)

Cel doświadczenia:

Ocenienie czy człowiek przekroczy dopuszczalną dawkę skumulowaną posługując się danym źródłem promieniowania.

Przebieg ćwiczenia:

Sprzęt i materiały: dozymetr komorowy, papier milimetrowy, źródło promieniowania.

1. Sprawdzić dozymetr komorowy: naładowanie baterii oraz pomiar wewnętrzny

2. Ustawić dozymetr w bezpośredniej bliskości źródła promieniowania i wykonać pomiar mocy dawki ekspozycyjnej X (mR/h)

3. Odsuwać dozymetr co 1 cm ( do 15 cm) za każdym razem wykonując pomiar.

4. Ze wzoru (3) i (4) obliczyć moc dawki pochłoniętej D ( wyniki podać w układzie SI)

5. Narysować wykres D = f (x) ( x odległość od źródła promieniowania )

6. Przyjmując pewne założenia ocenić, czy człowiek przekroczy dopuszczalną dawkę skumulowaną posługując się danym źródłem promieniowania

Wyniki pomiaru:

Lp.	Odległość dozymetru [cm]	Moc dawki ekspozycyjnej [mR/h]
	0	1
	1	0,9
	2	0,8
	3	0,6
	4	0,5
	5	0,4
	6	0,3
	7	0,2
	8	0,15
	9	0,1
	10	0,05

Obliczanie mocy dawki pochłoniętej D :

1 mR/h  - 10^-3R /h
1 mR/h    - 1 x 10^-3R/h

1R - 2,58 x 10^-4 C/kg

1 x 10^-3R - 2,58 x 10^-6 C/kg | x 1/h

1 x 10^-3R /h - 0,258 x 10^-6 C/kg / h

D = f X

D₀ = 33,6 J/C x 0,258 x 10^-6 C/kg / h

D₀= 8,6688 x 10^-6 J/kg / h

Pozostałe dawki obliczyliśmy według proporcji:

Dla D1 :

1 x 10^-3R /h - 8,6688 x 10^-6 J/kg x h

0,9 x 10^-3R /h - X

D1 = 8,6688 x 10^-6 J/kg x h

X = D2 = 7,8 x 10^-6 J/kg x h

D3 = 6,94x 10^-6 J/kg x h

D4 = 5,2 x 10^-6 J/kg x h

D5 = 4,33 x 10^-6 J/kg x h

D6 = 3,46 x 10^-6 J/kg x h

D7 = 2,6 x 10^-6 J/kg x h

D8 = 1,7 x 10^-6 J/kg x h

D9 = 1,3 x 10^-6 J/kg x h

D10 = 0,86 x 10^-6 J/kg x h

D11 = 0,43 x 10^-6 J/kg x h

Wykres funkcji D= f(x)

Wnioski :

Dopuszczalna dawka skumulowana wynosi 1,29 x 10^-3 C /kg /rok

Dla każdej mocy dawki ekspozycyjnej obliczyliśmy moc dawki pochłoniętej w ciągu roku.

Obliczenia wykonaliśmy w następujący sposób:

Dla D1 :

1 mR/h  - 10^-3 R /h
1 mR/h    - 1 x 10^-3 R/h

1R - 2,58 x 10^-4 C/kg

1 x 10^-3R - 0,258 x 10^-6 C/kg | x 1/h

1 x 10^-3R/h - 0,258 x 10^-6 C/kg x h

1rok = 8760h

1h = 1/8760rok

0,258 x 10^-6 x 8760 C/kg x rok = 2,260,08 x 10^-3 C/kg x rok

D2= 2,041 x 10^-3 C/kg x rok

D3= 1,814 x 10^-3 C/kg x rok

D4= 1,360 x 10^-3 C/kg x rok

D5= 1,13 x 10^-3 C/kg x rok

W odległości od źródła promieniowania mniejszej niż 4 cm zostanie przekroczona dopuszczalna dawka skumulowania promieniowania jonizującego.

1

---