Rozdział 3. Wędrówki religijne jako forma turystyki aktywnej.
3.1. Wędrówki pątnicze a turystyka religioznawcza - ujęcie teoretyczne.
pielgrzymki, wędrówki pątnicze i religijne, których celem są przeżycia religijne
- migracja pielgrzymkowa, religijna - związana z prześladowaniem religijnym, osiedlenie na „ziemi obiecanej” - jak w judaizmie
turystyka religioznawcza eksponuje doświadczenia poznawcze
- o charakterze świeckim i religijnym, pątniczym
3.2. Aktywne i pasywne formy turystyki.
pasywna - docierają do miejsc przeznaczenia środkami lokomocji
aktywna - ukierunkowane na poznanie, pogłębienie wiedzy
- różne typy wędrówek, dzięki czemu podnosi się wydolność fizyczna, kształtują nawyki turystyki plenerowej, polepsza zdrowie, sprzyjają kontaktom z naturą
3.3. Pielgrzymki jako przejaw kultu religijnego - ujęcie historyczne.
obrzędy wielu religii
wiążą się z uznaniem pewnych miejsc za święte, które uchodzą za środek do pozyskiwania szczególnej łaski bóstw (uzdrowienia), skuteczność modlitw i praktyk religijnych:
rzeki i wody (Ganges, Lourdes)
góry (Góra Oliwna)
groby ludzi ważnych dla danej religii (np. Jezusa)
przedmioty (obraz na Jasnej Górze)
miejscowości (Rzym - centralne władze religijne)
okresowe uroczystości
wpływ pielgrzymek na rozwój gospodarczy, kulturowy, sztuki, relacji międzynarodowej
rozwijały się już w starożytnym :
Egipcie (np. Ozyrysa w Abydos)
Grecji (wędrówki do miejsc igrzysk)
Izraelu (np. z okazji święta Paschy)
w średniowieczu - największy rozwój wędrówek
w czasach nowożytnych - wielkie, międzynarodowe pielgrzymki
w oświeceniu - powstanie lokalnych miejsc kultów, ograniczenie pielgrzymek do Rzymu
od lat 70-tych - ponowne ożywienie wędrówek, głównie do Watykanu, Częstochowy, Lourdes
pielgrzymki wyznawców Islamu do Mekki, Medyny, Jerozolimy oraz Bagdadu, Damaszku
lokalne pielgrzymki w krajach afrykańskich i azjatyckich
pielgrzymki muzułmanów
większa lub pełna - „Hadżdż” - dotarcie do Mekki
mniejsza „umra” - też do Mekki, może być indywidualna, powinna się rozpocząć podczas ramadanu
odwiedzanie i wizytacje grobów świętych muzułmańskich „ziara”
wędrówki zmarłych - spełnienie życzenia prawowitego wyznawcy do pochówku jak najbliżej miejsc świętych
pielgrzymki wyznawców hinduizmu co 4 lata do Illahabadu, Hardwaru, Nasiku i Udżdżajnu w wielkie święto Kumbha Mela. Pielgrzymki wzdłuż brzegów rzek trwające nawet 6 lat
pielgrzymki buddystów, np. lamowie tybetańscy spędzają w drodze od zakonu do zakonu nawet 80% życia zakonnego (wydłużały się ze względu na złożone śluby, mierzenie drogi ciałem, wędrówki na kolanach)
3.4.Kulturowe, poznawcze i rekreacyjne właściwości turystyki religioznawczej.
wymiana dóbr cywilizacyjnych, kulturalnych, poglądów, wznoszenie świątyń wzdłuż tras, meczetów, kontakt z dziełami kultury
jest to forma komunikacji społecznej, wy maga zaangażowania poznawczo-intelektualnego, emocjonalnego, cielesno-sprawnościowego, finansowego, przeżycia i doświadczenia związanego z podróżą i miejscami kultu, funkcje poznawcze - zbieranie informacji, wyznaczanie szlaków. Różne formy aktywności - o charakterze rekreacyjnym, rozrywkowym, eskapitycznym, eksperymentalnym, wpływające twórczo na osobowość, na kształt dotychczasowej egzystencji.