5 (826)

| y U    Unia celna jako podstawowy etap integracji europejskiej

SKUTKI UTWORZENIA UNII CELNE]

W WARUNKACH KONKURENCJI DOSKONAŁE] DLA WYMIANY NA RYNKU MIĘDZYNARODOWYM WIĘCEJ NIŻ JEDNEGO TOWARU

Zaprezentowana wcześniej analiza skutków utworzenia unii celnej w warunkach konkurencji doskonałej dla jednego towaru jest także odpowiednia wówczas, gdy na rynku międzynarodowym występuje wymiana więcej niż jednego towaru. Załóżmy, tak jak poprzednio, że mamy do czynienia z trzema krajami: A, B, C o różnych kosztach wytwarzania towarów. Produkcja w krajach A i B jest droższa niż w kraju C. Z założenia kraje A i B tworzą unię celną. Analizując skutki utworzenia unii celnej między państwami o najwyższych kosztach wytwarzania, rozpatrzymy jej rezultaty w przypadku wymiany dóbr substytucyjnych i dóbr

a — e — Pn + t\i — Pb — IMP„₀ — IMP_B| — Pc ~

Pc + tc -

IMP_C| -IMPc₂ —

*B. *C —

DD — D,D, — Źródło:

pole obrazujące wzrost konsumpcji (dobrobytu),

pole obrazujące spadek dochodów budżetu z tytułu zmniejszenia wartości cla,

oraz cla r_B,

■ fj,

cena towaru importowanego przez kraj A z kraju B, składająca się z ceny w kraju B (P_B)

cena towaru w kraju B po utworzeniu unii celnej,

wielkość importu towaru z kraju B przed utworzeniem unii celnej,

wielkość importu towaru z kraju B po utworzeniu unii celnej,

cena towaru importowanego z kraju C przed utworzeniem unii celnej,

cena towaru importowanego z kraju C po utworzeniu unii celnej,

wielkość importu towaru z kraju C przed utworzeniem unii celnej,

wielkość importu towaru z kraju C po utworzeniu unii celnej,

krzywe podaży towarów o doskonalej elastyczności,

krzywa popytu rynkowego na towary,

krzywa popytu rynkowego na towary po utworzeniu unii celnej.

Jak rysunku 7.

komplementarnych. Efekty utworzenia unii celnej dla dóbr substytucyjnych zaprezentowano na rysunku 8, dla dóbr komplementarnych — na rysunku 9.

W przypadku dóbr substytucyjnych po utworzeniu unii celnej między krajami A i B kraj A importuje towary z kraju B (zakładamy doskonałą elastyczność cenową popytu) po cenie równej P_B, czyli cenie obniżonej o wysokość cła. W efekcie wzrasta popyt na import towarów z kraju B i następuje wzrost konsumpcji (dobrobytu) w kraju A, a tym samym wzrost konsumpcji w unii celnej (pole a). Następuje również spadek popytu na dobra importowane z kraju C i tym samym utrata przez państwo całości lub części cła nałożonego na te towary (pole e).

|łi W przypadku dóbr komplementarnych mamy do czynienia z sytuacją odwrotną. Utworzenie unii celnej przez kraje A i B powoduje spadek ceny towarów do wysokości P_B i w rezultacie wzrost popytu na towar 1 z IMP_B] do IMP_B2, czyli wzrost dobrobytu o pole a. Wraz ze wzrostem popytu na dobro 1 rośnie także popyt na dobro komplementarne 2 produkowane w kraju C. W efekcie zwiększa się

- RYSUNEK 9 -

SKUTKI UTWORZENIA UNII CELNE] (DOBRA KOMPLEMENTARNE) a) Dobro komplementarne 1    b) Dobro komplementarne 2

a

e

^P*⁺'b

Pb

IMP_Bi

imp„

p ²

—    pole obrazujące wzrost konsumpcji, czyli korzyści dla konsumentów,

oraz cla r_D,

—    pole obrazujące wzrost dochodów budżetu z tytułu wzrostu wartości cla,

—    cena towaru importowanego przez kraj A z kraju B, składająca się z ceny w kraju B (P_B)

—    cena towaru w kraju B po utworzeniu unii celnej,

—    wielkość    importu    towaru    z kraju    B przed utworzeniem    unii celnej,

—    wielkość    importu    towaru    z kraju    B po utworzeniu unii    celnej,

— cena towaru importowanego z kraju C przed utworzeniem unii celnej,

— cena towaru importowanego z kraju C po utworzeniu unii celnej,

^C1

'Mp

^c2

*8. *_c Oo

°iO, ^r 6 d

—    wielkość    importu    towaru    z kraju    C przed utworzeniem    unii celnej,

—    wielkość    importu    towaru    z kraju    C po utworzeniu unii    celnej,

—    krzywe podaży towarów o doskonalej elastyczności,

—    krzywa popytu rynkowego na towary,

—    krzywa popytu rynkowego na towary po utworzeniu unii celnej.

1 o: Jak rysunku 7.