91

91

II - Diagnostyka i symptomatyka zaburzeń rozwojowych

stąpienie objawów - jak najbardziej zbliżonej do holistycznego ujęcia funkcjonowania osoby z autyzmem. Przykładem może być jakościowe podejście w diagnozowaniu autyzmu¹. Innym aspektem tych zmian jest odchodzenie od stosowania w terminologii nazw autyzm dziecięcy czy wczesnodziecięcy (autismus infanilis) ze względów:

►    diagnostycznych (do tej pory nie ma jednoznacznie określonego czynnika etiologicznego),

►    rozwojowych (obecnie podejmuje się próby rozszerzenia okresu diagnostycznego np. w zakresie czasu wystąpienia - porównaj ICD-iO - F84.10),

►    funkcjonalnych (nieadekwatnym jest określanie zaburzenia u osób dorosłych przydomkiem wskazującym na okres wystąpienia pierwszych objawów).

Analiza rozwoju dziecka z autyzmem pozwala wyróżnić specyficzne zachowania, których nasilenie i występowanie jest zindywidualizowane (zdeterminowane przykładowo przez rozwój intelektualny, czas wystąpienia pierwszych objawów oraz ich nasilenie itd.). W tabeli opracowanej przez Towarzystwo Autyzmu w Stanach Zjednoczonych oraz Kanadzie ujęto aspekt rozwojowy autyzmu, co pozwala na dynamiczną analizę obrazu samego zaburzenia, przewidywanie występujących po sobie faz w poszczególnych przedziałach wiekowych i funkcjonalnych. Ujęcie dynamiczne ułatwia w diagnostyce określenie poziomu rozwoju ogólnego dziecka z autyzmem oraz odniesienie tegoż rozwoju do rozwoju innych dzieci.

Mankamentem tego zestawienia jest wcześniej wspomniany niejednorodny przebieg autyzmu (tak odnośnie czasu, jak również występowania i nasilenia zaburzeń autystycznych). Przy dynamicznym charakterze zaburzenia należy brać pod uwagę wpływ środowiska, a przede wszystkim oddziaływań powziętych we wstępnym etapie, jakim jest obserwacja.

1

Szerzej przedstawiono ten problem (za: L. Wing) w książce autora artykułu.