amat urz kr072

Osobnego omówienia wymagają stopnie sterujące układy symetryczne, przeciwsobne. Są to układy odwracające fazę napięcia (rys. 6-14 i rys. G-15). Wykorzystuje się tak sprzężenie transformatorowe, jak i układy oporowe RC. Sprzężenie i odwrócenie fazy za pomocą transformatora jest z punktu widzenia konstrukcji prostsze i dlatego często spotykane w układach amatorskich. Stosunkowo wąskie pasmo przenoszonych przy fonicznej modulacji częstotliwości usprawiedliwia tego rodzaju sprzężenie. Układy z transformatorami nie pozwalają na stosowanie we wzmacniaczu silnego ujemnego sprzężenia zwrotnego, co zresżtą w modulatorach wąskopasmowych nie musi być regułą.

Bardzo dobre wyniki osiąga się przy stosowaniu odwracających fazę prostych stopni z podwójnymi triodami. Warunkiem poprawnej pracy układu jest dobranie prawidłowej symetrii przesuniętych w fazie o 180° napięć sterujących przeeiwsobnic pracujące lampy mocy.

We wzmacniaczach sterujących przeciwsobne stopnie mocy pracujące w głębokiej klasie AB₂ lub B, prąd siatki sterowanego stopnia ob-

Rys.6-16. Schematy stopni sterujących wzmacniacz mocy pracujący w klasie B2 z prądem siatki: a) stopień sterujący z wtórnikiem katodowym; b) stopień sterujący z transformatorem

ciąża w sposób nierównomierny wyjście wzmacniacza i dlatego najczęściej spotyka się w tym miejscu układy o małej oporności wewnętrznej, dostarczające napięcia mało zależnego od obciążenia. Układem takim jest najczęściej wtórnik katodowy (rys. 6-16a), lub stopień sterujący w układzie wzmacniacza transformatorowego z lampą średniej mocy (rys. 6-16b). W sterującym stopniu transformatorowym stosuje się wtedy obniżającą przekładnię transformatora, np. 1 :0,75, obciążając niekiedy wtórne uzwojenie dodatkowymi opornikami. Wszystko to zmniejsza zniekształcenia wywołane prądami siatki stopnia końcowego. We wzmacniaczu sterującym o układzie klasycznym stosuje się triody o małej oporności wewnętrznej lub pentody albo tctrody w układzie z silnym ujemnym sprzężeniem zwrotnym. W obu tych przypadkach uzyskuje się małą oporność wewnętrzną stopnia sterującego.

6.4. Wzmacniacze mocy małej częstotliwości Wzmacniacze pojedyncze

W niewielkich wzmacniaczach modulacyjnych, przeznaczonych do wszelkiego rodzaju modulacji siatkowych, wykorzystuje się układy wzmacniaczy mocy z pojedynczą lampą pracującą w klasie A (rys. 6-17).

Rys. 6-17. Schemat pojedynczego wzmacniacza mocy klasy A: a) ztriodą; b) zpentodą

Wzmacniacz mocy wyposażony jest w transformator wyjściowy, za pomocą którego osiąga się — poza oddzieleniem składowej stałej prądu anodowego od obwodu wyjściowego — odpowiednią wartość oporności przenoszonej do obwodu anodowego. Wartość tej oporności warunkuje uzyskanie właściwej mocy użytecznej i sprawności oraz wpływa na zawartość zniekształceń nieliniowych. Na ogół wartość optymalnej oporności obciążenia obwodu anodowego lampy R_aOPt dla pewnych określonych parametrów układu (napięcie zasilające) podawana jest w katalogach lampowych i zgodnie z nią dobiera się przekładnię transformatora, ponieważ

—    _Hp mod

^l<a opł ~ p2

gdy przekładnia transformatora p — przy czym:

??! — ilość zwojów uzwojenia pierwotnego, n₂ — ilość zwojów uzwojenia wtórnego.