DSCN6426 (Kopiowanie)

fl Przegląd świata istot żywych i ich klasyfikacja 133

to hydrochorju (w ten sposób owoce palmy kokosowej wędrują z jednej wyspy na Pacyfiku na drugą). Wreszcie rośliny mogą rozprzestrzeniać się na drodze zoochorii. gdy nasiona przemieszczane są przez zwierzęta. Większość smacznych, mięsistych owoców, zwłaszcza o czerwonej barwie, przeznaczonych jest do spożywania przez zwierzęta; zawarte w tych owocach nasiona otoczone są zwykle grubą łupiną, która sprawia, iż przechodzą nietknięte przez przewód pokarmowy zwierzęcia, zaś wydalone wraz z odchodami znajdują po wykiełkowaniu obfite źródło substancji pokarmowych. Niektóre z tych nasion muszą zetknąć się z sokami trawiennymi, inaczej nie są w stanie się rozwinąć. Taki typ rozprzestrzeniania określamy mianem endozoochorii. Inne rośliny rozsiewają się synzoochorycznie: wiewiórki i sójki gromadzą na zimę zapasy żołędzi i orzechów, zakopując je w różnych miejscach i o wielu z tych miejsc po prostu zapominają, co umożliwia wykiełkowanie zakopanych nasion. Uważa się, że np. przetrwanie limby (Pinus cembra) w Tatrach do dnia dzisiejszego było możliwe dzięki jej synzoochorycznemu rozsiewaniu przez ptaka - orzechówkę. Epizoochorycznie przenoszone są nasiona na powłokach zwierząt; na przykład owoce łopianu IArclium), zwane pospolicie “rzepami” lub “dziadami”, zaopatrzone są w haczyki, umożliwiające zaczepienie w sierści ssaka lub piórach ptaka. Tropikalna Pisonia wytwarza owoce bardzo lepkie, przyklejające się do piór ptaków morskich, które przenoszą je w ten sposób na odległe wyspy. Wiele gatunków roślin jest rozsiewanych przez człowieka, co określamy mianem antropochorii. Zaliczyć tu możemy rośliny uprawne, rozsiewane rozmyślnie, ale także rośliny towarzyszące człowiekowi, które w zmienionych przez cywilizację warunkach ludzkich siedlisk znajdują najlepsze dla siebie warunki rozwoju. Te ostatnie określamy mianem roślin svnantropiinvch.

Literatura dodatkowa:

Radomski J., Jasnowska J.: Botanika - podręcznik do samokształcenia dla studiów zaocznych akademii

rolniczych, PWN Warszawa 1986.