E Mounier, Wprowadzenie do egzystencjalizmów22

47

46

zawarty w nowoczesnej idei równości. Formuły. kt<i^,a^^{1< r}.^a j!^§Il^isi--tyUw--f>o|»cxcŁ^9soby i w tym zakresie,

rymi idea ta często się posługuje, wprowadzają nas niera^ -[^{a v,m} gntącma struktury świata osób^W przeciwnym

w błąd co do jej charakteru: nie jest to idea zasadnicz*^azH'’ ^za,,,iaśt uwolnić człowieka, daje ona początek no-

indywidualistyczna i rozdzielająca, zasadniczą jej cechj*|^^{lou sta,1}°wi natury, w którym osoba jest zabawką.

jest poczucie więzi ludzkiej. Uformowała się ona przecier * ° °P^lsaniu menu, wiodącego do unifikacji świata oso-

wspólnotom przeżartym sklerozą jedynie po to, aby odnJ^owe8°i przychodzi kolej na zaakcentowanie elementów

leźć cały głęboki sens wszelkiej wspólnoty. Podobni*®^{0 zr}óżnicow^rania i wewnętrznego napięcia.

współczesna idea sprawiedliwości przyjęła z p<

czątku aspekt indywidualnej rewindykacji, ponieważ spr<J

wiedliwość jest zawsze skierowana przeciw naturze, któr

stale na nowo stwarza nierówność. Sprawiedliwość jednaj

to panowanie i więź (Proudhon). Te idee sięgają znaczni!

głębiej, niż przyjmuje to krytyka tradycjonalistycznJ

Równość — pisze G. Madinier — jest zewnętrznym ic i

razem dążeń jednostek, kiedy zmierzają one do stworzenią

wspólnoty moralnej. To szczęśliwe sformułowanie wskJ

żuje zarazem na bogactwo i na granice tych pojęć. Prz<j4

ceniają one potęgę racji formalnej i pozytywnego prawJ

natomiast zapoznają z jednej strony siłę instynktu, z drut

giej oryginalność miłości; miłości, którą ludzie, tacy ja|>.

Renouyier i Proudhon, usiłowali umieścić poza rozumenl po stronie natury witalnej, a nie ponad nim. Tak wiej pojęcia te w^r swojej nieufności do mistyfikacji namiętność i totalitaryzmu doprowadziły do zakrzepnięcia w pluralizi I indywiduów'. Musimy im dzisiaj przywrócić właściwe mie I sce i uwolnić od pasożytujących na nich lęków. Ale trzeb też iść dalej. Powiedziano gdzieś, że sprawiedliwość sięg wyżej, niż może dosięgnąć.

Sięga wyżej: czy stać się ma ostatecznym celem hub kości? Tak, jeśli ideę celu. oddzieli się od jej skojarzę biologicznych, jak trzeba było oddzielić ideę równość od jej odbicia arytmetycznego. W świecie istot żywyc celowość oznacza ścisłe podporządkowanie się poszczegóf nych części całości,/ a także wzajemną zależność częś< dokonującą się poprzez grę dopełniających się funkcj Taka struktura nie może rządzić społeczeństwem jedn stek duchowych, z których każda ma swój cel w sobi samej, a zarazem w całości: wprowadziłaby ona do teg społeczeństwa totalitaryzm organizacyjny, taki jaki pan wał w niektórych społeczeństwach w stadium pierwotneg komunizmu (w starym sensie słowna), a który doprow dziłby do czystej technokracji. Tymczasem organizacj