6668

Im bardziej oczywista okazywała ta prawda, tym wyraźniej dokonywała się ewolucja w rozumieniu pojęcia "kapitał" oraz w postrzeganiu roli człowieka w procesach ekonomicznych. Przez cale tysiąclecia za podstawowy kapitał oraz kryterium zamożności uznawane było posiadanie ziemi. Nowożytna rewolucja przemysłowa spowodowała zasadniczą zmianę w tej kwestii. Odtąd podstawowym kapitałem stały sie fabryki i maszyny. Od kilku dziesięcioleci pracodawcy zaczęli sobie uświadamiać, iż podstawowym kapitałem i źródłem rozwoju - w tym także rozwoju ekonomicznego - nie jest ani ziemia, ani fabryka, lecz człowiek.

To głównie od człowieka, od jego umiejętności i zdolności zawodowych zależy czy i w jakim stopniu zostanie wykorzystany potencjał ekonomiczny związany z określonym kapitałem materialnym (ziemia, zakład pracy, pieniądze). W związku z tym pracodawcy są skłonni obecnie płacić nawet bardzo wysokie uposażenie dobrym i skutecznym fachowcom, gdyż wiedza, iż jest to trafna inwestycja, a profesjonalna i odpowiedzialna praca danego człowieka stanowi rodzaj cennego towaru, za który po prostu warto dobrze zapłacić.

Ewolucja spojrzenia na kapitał oraz na człowieka jako pracownika nie zakończyła sie jednak na tym etapie. Obecnie coraz więcej pracodawców - zwłaszcza w krajach wysoko rozwiniętych, w których wymaga sie dużej solidności i wydajności - odkrywa, ze istotne jest nie tylko, ani nawet nie przede wszystkim wykształcenie danego pracownika. Jeszcze ważniejszą jest jego osobowość, jego postawa wobec ludzi i pracy, jego filozofia życia. Z tego względu, przyjmując nowego pracownika, pracodawca stara sie weryfikować nie tylko przygotowanie zawodowe kandydata, ale także jego dojrzałość, uczciwość i odpowiedzialność.

Ciągle jeszcze funkcjonuje u nas politycznie „poprawne”, ale merytorycznie naiwne i groźne przekonanie, ze można odłączyć prace zawodowa danego człowieka od stopnia jego osobistej dojrzałości oraz od sposobu postępowania poza miejscem pracy. Im bardziej dojrzały jest dany człowiek oraz im bardziej harmonijne jest jego życie rodzinne, tym większa ma on szanse na odniesienie sukcesów w pracy zawodowej.

Praca kształtuje poglądy i postawy jednostki wobec tego, co robi, wobec współpracowników, podwładnych i przełożonych oraz wobec zadań, które realizuje zakład pracy. Nie zawsze muszą to być pozytywne postawy. W zakładach (najczęściej produkcyjnych), w których