Marek Biesiada 13. 09. 2003

Konspekt lekcji historii

w klasie III B

Temat: Rewolucja lutowa i październikowa 1917 r. w Rosji

1. Cele dydaktyczno-wychowawcze.

Po lekcji uczniowie powinni:

• znać działalność: cara Mikołaja II, Włodzimierza Lenina, Feliksa Dzierżyńskiego

• rozumieć pojęcia: rewolucja, abdykacja, dwuwładza, amnestia, bolszewicy, biali, komunizm, Czeka (CzK), Armia Czerwona

• rozumieć znaczenie dat:

• rewolucji lutowej i październikowej

• podpisania traktatu pokojowego przez Rosję w Brześciu Litewskim

• opisać sytuację w Rosji w latach I wojny światowej

• wiedzieć, jak nazywały się dwa ośrodki władzy w Rosji po rewolucji lutowej

• znać warunki pokoju brzeskiego

• wyjaśnić, dlaczego doszło do wybuchu rewolucji lutowej

• rozumieć istotę przemian zaistniałych w Rosji w wyniku rewolucji lutowej

• rozumieć, dlaczego jesienią 1917 r. bolszewicy dokonali zbrojnego przewrotu i że wojna domowa była jego konsekwencją

• znać skutki rewolucji dla mieszkańców Rosji

• scharakteryzować działania bolszewików zmierzające do uzyskania jak najszerszego poparcia społecznego

• uzasadnić, że wojna ujawniła słabość rządów carskich

• wyjaśnić różnicę w zapisie dat wydarzeń, np. rewolucji lutowej 3 marca (18 lutego)

• uzasadnić, że hasła głoszone przez bolszewików nie znalazły odzwierciedlenia w budowanym przez nich pierwszym komunistycznym państwie na świecie

• wskazać na mapie: Petersburg.

2. Metody:

• Rozmowa nauczająca, elementy opowiadania

3. Środki dydaktyczne:

• Podręcznik: G. Wojciechowski, Historia. Podręcznik do Gimnazjum do klasy III, Poznań 2002, s. 15-19.

4. Tok lekcji:

Czynności nauczyciela	Czynności uczniów	Uwagi
1	2	3
I. Czynności organizacyjno - porządkowe. sprawdzenie listy obecności zapisanie tematu lekcji do dziennika
Rekapitulacja wtórna: Jakie wydarzenie doprowadziło do wybuchu I wojny światowej? Kiedy Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii? Kiedy państwa europejskie przystępują do wojny? Jak rozgrywają się działania wojenne na froncie zachodnim? Co to była „wojna błyskawiczna” Kiedy miała miejsce bitwa nad Marną? Co to była wojna pozycyjna? Kiedy miała miejsce bitwa pod Verdun? Jaki przebieg miała wojna na morzach i oceanach?	Odpowiadają wyznaczeni uczniowie
Realizacja nowych treści: Temat: Rewolucja lutowa i październikowa w Rosji 1. Działania wojenne na froncie wschodnim 1914-1917. Rosyjska porażka w Prusach Wschodnich - wrzesień 1914 r. Tannenberg Rosyjska Ofensywa w Galicji Wschodniej w 1914 r. Powstrzymanie Rosyjskiej ofensywy w 1915 r. Niemcy zajmują Królestwo Polskie. Linia frontu zatrzymuje się w sierpniu 1915 r. na linii od Zatoki Ryskiej po Tarnopol. W sierpniu 1916 r. następuje ostatnia ofensywa wojsk rosyjskich, która dociera do Bukowiny. 2. Przyczyny wybuchu rewolucji lutowej Jaka była sytuacja w Rosji przed wybuchem rewolucji lutowej? Jakie były przyczyny rewolucji lutowej w Rosji? 3. Rewolucja lutowa 18 luty (3 marca) 1917 r. Kiedy wybucha rewolucja w Rosji? Jaki był przebieg rewolucji lutowej? 4. Okres dwuwładzy w Rosji. Jakie powstały ośrodki władzy po rewolucji lutowej? 5. Działalność Rządu Tymczasowego Jakie decyzje podjął Rząd Tymczasowy po przejęciu władzy? 6. Przyczyny wybuchu rewolucji październikowej Jaki program polityczny głosił przywódca bolszewików Lenin w celu obalenia Rządu Tymczasowego? Jakie były przyczyny wybuchu rewolucji październikowej? 7. Rewolucja październikowa Kiedy wybuchła rewolucja październikowej? 8. Decyzje Rady Komisarzów Ludowych Jakie decyzje podjęli bolszewicy po objęciu władzy? 9. Działania Rządu bolszewickiego Jakie działania podjęli bolszewicy w celu wzmocnienia władzy? 10. pokój brzeski 3 marca 1918 r. Kiedy doszło do zawarcia pokoju brzeskiego? Jakie były postanowienia pokoju brzeskiego? Jakie znaczenie miał pokój brzeski? 11. wojna domowa pomiędzy czerwonymi i białymi w latach 1920-1922 Kiedy miała miejsce wojna domowa w Rosji? Jak zakończyła się wojna domowa w Rosji?	Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. 15. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 1. Przyczyny wybuchu rewolucji lutowej porażki rosyjskie na froncie utwierdziły polityków rosyjskich, że car jest władcą nieudolnym; niezadowolenie społeczeństwa z pogorszenia się sytuacji gospodarczej, a podwyżki cen żywności korupcja urzędników carskich wpływy mnicha Rasputina na rodzinę carską. Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. 15. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 2. Rewolucja lutowa 18 luty (3 marca) 1917 r. wybuch strajku w Piotrogrodzie 18 luty (3 marca) 1917 r. abdykacja cara Mikołaja II 15 marca (2 marca) Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. 15. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 3. Okres dwuwładzy w Rosji. Rząd Tymczasowy - złożony z przedstawicieli burżuazji i ziemiaństwa Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. 16. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 4. Rządu Tymczasowego a. decyzje Rządu Tymczasowego zapewniono swobody polityczne dokonano równouprawnienia narodów Rosji ogłoszenie amnestii dla więźniów politycznych zlikwidowano Departament Policji i Korpus Żandarmerii b. plany Rządu Tymczasowego przeprowadzenie wyborów demokratycznych do Konstytuanty przeprowadzenie reformy rolnej c. stosunek Rządu Tymczasowego do dalszego prowadzenia wojny opowiedzenie się za dalszym prowadzeniem wojny bez względu na koszty i ofiary. Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. 16. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 5. Przyczyny wybuchu rewolucji październikowej dalsze prowadzenie wojny załamanie się gospodarki groźba głodu dążenie bolszewików do obalenia Rządu Tymczasowego i ustanowienie dyktatury komunistycznej zainteresowanie Niemców rewolucją i szybkim zakończeniem działań wojennych na froncie wschodnim Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. 17. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 6. Rewolucja październikowa 24-25 października (6-7 listopada) zdobycie przez bolszewików Pałacu Zimowego i aresztowanie członków Rządu Tymczasowy; 24-25 października (6-7 listopada) zdobycie przez bolszewików Pałacu Zimowego i aresztowanie członków Rządu Tymczasowy Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. 17. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 7. Decyzje Rady Komisarzów Ludowych Dekret o pokoju Dekret o ziemi Deklarację praw narodów Rosji Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. 17-18. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 8. Działania Rządu bolszewickiego utworzenie w grudniu 1917 r. Nadzwyczajnej Komisji do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem (Czeka) Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. 18. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 9. pokój brzeski 3 marca 1918 r. a) postanowienia oddanie Niemcom ziem polskich, Litwy, Łotwy, Estonii, Białorusi i Ukrainy. b. znaczenie pokoju brzeskiego umożliwił bolszewikom rozpoczęcie walki z przeciwnikami nowej władzy (zwolennikami carskiej władzy i demokratami) Niemcom dała możliwość przerzucenia wojska z frontu wschodniego na Zachód. Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. 18. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 10. wojna domowa pomiędzy czerwonymi i białymi w latach 1920-1922 - zakończona zwycięstwem bolszewików, którzy rozpoczęli budowę państwa komunistycznego	Co oznacza słowo rewolucja? Nauczyciel zwraca uwagę na podwójne daty. Co oznacza słowo abdykacja? Co oznacza słowo dwuwładza (anarchia)? Co oznacza słowo amnestia? Co oznacza słowo komunizm? Co oznacza słowo CZEKA? Co oznacza słowo amnestia? Zwrócić uwagę na słowa biali i Armia Czerwona
Rekapitulacja pierwotna Jaka była sytuacja w Rosji przed wybuchem rewolucji lutowej? Jakie były przyczyny rewolucji lutowej w Rosji? Kiedy wybucha rewolucja w Rosji? Jaki był przebieg rewolucji lutowej? Jakie powstały ośrodki władzy po rewolucji lutowej? Co Polacy osiągnęli po rewolucji lutowej? Jakie decyzje podjął Rząd Tymczasowy po przejęciu władzy? Jaki program polityczny głosił przywódca bolszewików Lenin w celu obalenia Rządu Tymczasowego? Jakie były przyczyny wybuchu rewolucji październikowej? Kiedy wybuchła rewolucja październikowej? Jakie decyzje podjęli bolszewicy po objęciu władzy? Jakie działania podjęli bolszewicy w celu wzmocnienia władzy? Kiedy doszło do zawarcia pokoju brzeskiego? Jakie były postanowienia pokoju brzeskiego? Jakie znaczenie miał pokój brzeski? Kiedy miała miejsce wojna domowa w Rosji? Jak zakończyła się wojna domowa w Rosji? Jakie znaczenie miały rewolucje rosyjskie?
V. Zadanie pracy domowej	W zeszycie ćwiczeń (G. Wojciechowski, Historia 3, Skoroszyt gimnazjalisty, Poznań 2002, s. 7-10.) uczniowie mają wykonać Zadania 1,2,3,4/s. 15-16. Z Podręcznika (G. Wojciechowski, Historia..., Poznań 2002) wykonaj Zadanie 4/s. 19.
VI. Ocena pracy uczniów na lekcji.	Odpowiadają wyznaczeni przez nauczyciela uczniowie, którzy mogą posługiwać się podręcznikiem i zapisem w zeszytach.	Uczniowie aktywni otrzymują oceny.

1

---