3818438826

XI. POLITYKA FISKALNA

Inwestycionizm państwowy wywiera wpływ na trzy sfery gospodarcze:

•    alokacyjna - dotyczy podziału zasobów gospodarczych między sektor prywatny i publiczny, są to działania skierowane na:

■    gospodarowania dobrami publicznymi

■    ochronę społeczeństwa i środowiska przed ujemnymi efektami produkcji

•    redystrybucyjna - dotyczy podziału dochodów społeczeństwa ukształtowanych pierwotnie przez rynek, przeznaczając część z nich na wynagrodzenia dla sfery budżetowej oraz finansowanie działań ochronnych

•    stabilizacyjna - dotyczy wzrostu gospodarczego osiąganego przy optymalnym wykorzystaniu zasobów

POLITYKA FISKALNA - polega na gospodarowaniu przez rząd dochodami i wydatkami dla osiągnięcia określonych celów, a zwłaszcza stabilizacji gospodarczej przez przeciwdziałania wahaniom cyklicznym oraz ograniczenie bezrobocia i inflacji. Polityka fiskalna realizowana jest przez budżet państwa. Jest to podstawowy plan finansowy państwa opracowywany na jeden rok, obejmujący z jednej strony dochody, a z drugiej wydatki.

Na dochody budżetu państwa składają się:

o podatki bezpośrednie i pośrednie (dochody podatkowe)

o dochody niepodatkowe: dywidendy, cło, wpływy z prywatyzacji i dochody zagraniczne

PODA TKI - przymusowe, bezzwrotne świadczenia pieniężne pobierane przez państwo od podmiotów gospodarczych.

Podstawowymi podatkami bezpośrednimi są:

•    podatek od dochodów osób fizycznych i prawnych; w Polsce podatek dochodowy od osób fizycznych jest progresywny (19%, 30%, 40%), a podatek od osób prawnych jest liniowy (stały)

•    podatek od majątku

Do podatków pośrednich zaliczamy:

•    podatek od wartości dodanej

•    VAT

•    akcyza

Rząd ustalając wysokość podatków w sposób pośredni wpływa na globalny popyt.

Wydatki budżetu państwa dzielą się na:

o realne - zakup produktów i usług przez administrację państwową o transfery - płatności rządy na rzecz różnych podmiotów gospodarczych bez wzajemnego świadczenia usług z ich strony

Ostatecznym efektem wszystkich wydatków budżetowych jest wzrost globalnego popytu (zagregowanego popytu).

W danym roku budżet może wykazywać nadwyżki lub deficyty.

Nadwyżka występuje, gdy podatki i inne wpływy łącznie są wyższe od rządowych wydatków. Deficyt ma miejsce, gdy wydatki są wyższe od podatków.

Gdy wydatki i podatki są równe - budżet rządu (państwa) jest zrównoważony.