9965379352

1. Zasady prawidłowego żywienia, ocena sposobu żywienia

wany na grupie 150-200 osób. Z listy usuwa się produkty, które występowały rzadko lub bardzo rzadko w jadłospisach badanej populacji. W wyniku tego lista produktów zmniejsza się do około 150. Następnie wywiad częstotliwościowy przed użyciem powinien być poddany walidacji. Najczęściej walidację przeprowadza się za pomocą wywiadu z ostatnich 24 godzin. Walidacja zazwyczaj trwa około roku i przeprowadza się ją w grupie 150—200 osób. W chwili startu walidacji zbiera się od badanych osób wywiad częstotliwościowy (FFQ) oraz wywiad z 24 godzin, po 3 miesiącach wywiad z 24 godzin, po 6 miesiącach kolejny wywiad z 24 godzin i na koniec po 12 miesiącach zbiera się wywiad częstodiwościowy (FFQ) i wywiad z 24 godzin. Zebrane dane zostają poddane analizie i powstaje końcowa wersja kwestionariusza zawierająca zwykle około 100-130 produktów spożywczych. Przeprowadzenie walidacji kwestionariusza (FFQ) dla danej populacji nie upoważnia do stosowania tego kwestionariusza w badaniu innej populacji, ponieważ ich zwyczaje żywieniowe mogą się znacznie różnic.

Metoda zapisu spożycia - szacunkowy zapis spożycia lub metoda bieżącego notowania jadłospisów (Diet Records) polega na notowaniu z użyciem miar domowych spożycia wszystkich produktów, potraw i napojów przez uczestniczącą w badaniu osobę w określonym czasie. Powinny być również odnotowywane wszystkie dodatki i składniki potraw, ich pochodzenie oraz nazwy producentów gotowych produktów. Najczęściej w takich badaniach jest stosowany trzydniowy zapis spożycia. Wydłużenie czasu badań, np. do 7 dni, jest korzystniejsze, gdyż uzyskuje się wówczas wyniki bliższe rzeczywistemu średniemu spożyciu w ciągu dnia. Po zakończeniu badań ankieterzy sprawdzają „notatki” badanej osoby i wspólnie za pomocą albumu zawierającego fotografie produktów i potraw uściślają ich spożyte ilości. Najlepiej byłoby, żeby badany ważył produkty spożywcze przed spożyciem, jednak jest to niemożliwe podczas spożywania posiłków poza domem. Alternatywnie do oceny wielkości spożytych porcji mogą być stosowane miary domowe (łyżka, szklanka, talerz itp.). Wywiady prowadzone przez jeden lub kilka dni mają ograniczone zastosowanie w niektórych badaniach epidemiologicznych, ponieważ dostarczają danych dotyczących aktualnego spożycia, zmiany chorobowe natomiast mogły być spowodowane wcześniejszym sposobem żywienia.

Historia żywienia - historia diety (Dietary History) jest metodą stosowaną do oceny sposobu żywienia pojedynczych osób oraz całych populacji. Metoda dostarcza informacji dotyczących jakości, ilości i częstotliwości spożywanych produktów i potraw przez badane osoby, w określonym przedziale czasu. Wywiad jest prowadzony za pomocą wcześniej opracowanego kwestionariusza składającego się z kilku części. W pierwszej części znajdują się pytania dotyczące danych personalnych, przebytych chorób, występowania chorób cywilizacyjnych w rodzinie badanego, aktywności fizycznej oraz nałogów. W drugiej części są oceniane zwyczaje żywieniowe badanej osoby. Trzecia część kwestionariusza zawiera pytania na temat częstotliwości spożycia produktów i potraw w okresie ostatnich miesięcy lub dłuższym. Często w skład tej metody wchodzi także wywiad żywieniowy z ostatnich 24 godzin poprzedzających badanie.