Sprawdzian b

Imię i nazwisko	Klasa
Liczba punktów	Ocena

Test podsumowujący dział X

Ruch

Masz przed sobą test składający się z 15 zadań.

Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwych do uzyskania.

Na rozwiązanie testu masz 40 minut.

1. Zaznacz w poniższych zdaniach określenia charakteryzujące układ ruchu. (0-1)

Mięśnie stanowią część czynną/bierną układu ruchu. Szkielet jest częścią czynną/bierną układu ruchu.

2. Zaznacz funkcje szkieletu. (0-2)

dostarczanie tlenu do komórek uczestniczenie w poruszaniu się wydalanie mocznika

rusztowanie ciała odbieranie bodźców ze środowiska wytwarzanie komórek krwi

wytwarzanie hormonów ochrona narządów wewnętrznych przed urazami trawienie tłuszczów

3. Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania. (0-1)

Przykładem kości krótkiej jest

1. żebro. ÿ

2. kość nadgarstka. ÿ

3. mostek. ÿ

4. kręg. ÿ

4. Podpisz wskazane na rysunku elementy kości długiej i podaj rodzaj tkanki kostnej, z której są zbudowane. (0-2)

A jest to zbudowana z tkanki kostnej .............................................. .

B jest to zbudowany z tkanki kostnej .............................................. .

1b

5. Na podstawie poniższego opisu doświadczenia wykonaj polecenia. (0-2)

Problem badawczy: Czy w kościach występują substancje organiczne?

Hipoteza: W kościach występują substancje organiczne.

Przebieg doświadczenia:

Próba I Próba II

Czas trwania: 12 godzin.

Wniosek: Hipoteza jest prawdziwa/nieprawdziwa.

a) Zaznacz zdania, które stanowią najlepsze sformułowanie obserwacji doświadczenia.

• W próbie I kość stała się giętka i elastyczna. ð

• W próbie I kość nie uległa zmianie. ð

• W próbie II kość stała się giętka i elastyczna. ð

• W próbie II kość nie uległa zmianie. ð

b) Zaznacz w powyższym wniosku prawidłowe sformułowanie.

6. Zaznacz punkt, w którym zawarto prawidłowy opis rysunku przedstawiającego szkielet człowieka. (0-1)

1. 1 - łopatka, 2 - kość ramienna, 3 - kość stępu,
   4 - kość miedniczna

2. 1 - obojczyk, 2 - rzepka, 3 - łopatka,
   4 - kość strzałkowa

3. 1 - kość krzyżowa, 2 - kość promieniowa,

3 - obojczyk, 4 - kość piszczelowa

D) 1 - łopatka, 2 - kość udowa, 3 - kość stępu,

4 - kość miedniczna

2b

7. Zaznacz nazwy kości, które budują kończynę górną. (0-3)

nadgarstka udowa promieniowa rzepka

piszczelowa miedniczna śródstopia

łokciowa śródręcza łopatka ramienna palców

8. Połącz rodzaje stawów z odpowiednimi przykładami. (0-2)

1. staw zawiasowy

2. staw kulisty

3. staw siodełkowaty

1. staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka

2. staw biodrowy

3. staw kolanowy

A) , B) ............................, C) ...................................

9. Oceń prawdziwość zdań dotyczących szkieletu, wpisując w kwadraty literę „P”, gdy zdanie jest (0-3)

prawdziwe, lub literę „F”, gdy jest ono fałszywe.

• W szkielecie można wyróżnić: szkielet osiowy, szkielet obręczy i szkielet kończyn. ð

• Jedną z części czaszki jest mózgoczaszka, która chroni narządy zmysłów, jamę ustną i nosową. ð

• Obręcz miedniczną tworzą obojczyki i łopatki. ð

• Kręgosłup zbudowany jest z kości zwanych kręgami. ð

• Klatka piersiowa zawiera 12 par kości krzyżowych, które dzieli się na: prawdziwe, ð
  rzekome i wolne.

• W obrębie kręgosłupa wyróżnia się pięć odcinków. ð

10. Zaznacz rysunek przedstawiający rodzaj tkanki mięśniowej, z której zbudowane są mięśnie (0-1)

szkieletowe.

11. Uzupełnij schemat, wpisując we właściwe miejsca rodzaje skurczów mięśni. (0-2)

3b

12. Na podstawie analizy tekstu dotyczącego kręgosłupa wpisz nazwy odpowiadające literom. (0-2)

Wyróżnia się dwa rodzaje naturalnych krzywizn kręgosłupa. C to wygięcia kręgosłupa do przodu, które występują w odcinku szyjnym oraz lędźwiowym. Z kolei B są wygięciami kręgosłupa ku tyłowi i charakteryzują odcinek piersiowy i krzyżowy. Krzywizny te umożliwiają prawidłowe przenoszenie obciążenia ciała, amortyzują wstrząsy oraz zapewniają prawidłową postawę. W wyniku nieodpowiedniego trybu życia i złych przyzwyczajeń naturalne krzywizny mogą się powiększać lub zanikać. Mogą również pojawić się boczne skrzywienia kręgosłupa, czyli A - jedne z najczęstszych wad postawy.

A - , B - , C -

13. Określ sposób działania przy podanych urazach układu ruchu, wpisując litery, którymi oznaczono (0-2)

właściwe działania.

Propozycje działań:

1. Unieruchomienie kości podudzia i kości stepu.

2. Unieruchomienie stawu kolanowego i biodrowego.

3. Unieruchomienie kości ramiennej i kości przedramienia.

4. Unieruchomienie kości udowej i kości podudzia.

E) Przywrócenie prawidłowego położenia kości względem siebie.

Działania, które należy podjąć w przypadku zwichnięcia stawu kolanowego

to .

Działania, które należy podjąć w przypadku skręcenia stawu skokowego

to ................................................................................................................................ .

14. Zaznacz działania, które umożliwiają zachowanie układu ruchu w dobrej kondycji. (0-2)

1. Noszenie obuwia uciskającego palce stóp lub na wysokim obcasie. ð

2. Przeciążanie stawów, zwłaszcza kolanowych i biodrowych. ð

3. Stosowanie urozmaiconej diety z odpowiednią ilością składników mineralnych i witaminy D. ð

4. Systematyczne ćwiczenia fizyczne wzmacniające mięśnie, kości i stawy. ð

15. Zadanie na ocenę celującą (0-3)

Podaj co najmniej trzy cechy układu ruchu człowieka, które pozwalają mu na zachowanie pionowej postawy ciała.

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

4b

---