PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA IM. WITELONA W LEGNICY

Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych

Kierunek: Pedagogika rok II

Specjalność: Edukacja wczesnoszkolna i wychowanie przedszkolne

grupa I

JOANNA GRUSZCZYŃSKA

Temat: „Nauczanie i uczenie się w koncepcji Celestyna Freineta”.

Praca napisana pod kierunkiem

dr Jana Adamkiewicza

Legnica 2012

Spis treści:

1. Zarys biograficzny Celestyna Freineta.

2. Założenia pedagogiki Celestyna Freineta.

Technika swobodnego tekstu

Fiszki autokorektywne
Korespondencja międzyszkolna
Gazetka
Swobodna ekspresja plastyczna, muzyczna i teatralna.
Doświadczenia poszukujące

3. Rola nauczyciela i szkoła w myśl koncepcji Celestyna Freineta.

1.Zarys biograficzny Celestyna Freineta.

Celestyn Freinet urodził się 15 października 1896 roku we francuskiej wiosce Gars,
w ubogiej rodzinie chłopskiej. Po ukończeniu szkoły średniej rozpoczął studia w Nicei, ale powołanie na front uniemożliwiło mu dalszą naukę. Jako inwalida wojenny, 20-letni Celestyn dostał posadę niewykwalifikowanego nauczyciela w wiejskiej szkole eksperymentalnej. Opracował własną metodę nauczania początkowego, eliminującą podręczniki szkolne
i tradycyjne sposoby prowadzenia zajęć lekcyjnych. Metoda ta wykorzystywała swobodną ekspresję, aktywność i twórcze działanie dziecka. Metodę swą oparł na pracy - zabawie, która najbardziej odpowiada potrzebom dzieci. Uważał, że metodyka, którą się w szkole stosuje, „tłumi i ogranicza potrzeby komunikowania się z innymi, wyrażania siebie, ujawniania własnych zainteresowań i poglądów narzucając uczniom treści i formy niezgodne z ich życiem, zainteresowaniami, z ich pragnieniem dokonywania samodzielnych poszukiwań
i samodzielnego działania".
W swojej koncepcji uwzględnił indywidualny rozwój dziecka, jego potrzeby
i autentyczny, naturalny sposób bycia. Obserwacja i poznanie dziecka na tle jego warunków środowiskowych to niezbędne przesłanki do określenia potrzeb dziecka.
Koncepcja Celestyna Freineta znalazła szybko zwolenników nie tylko we Francji. Zainicjowany przez Freineta ruch na rzecz nowoczesnej metody skupił nauczycieli z przeszło 40 krajów. W Polsce twórcą ruchu Freineta jest dr Halina Semenowicz, tłumaczka jego dzieł, niestrudzona propagatorka idei szkoły i technik Freineta. Założenia pedagogiki Freineta można wykorzystać z powodzeniem w pracy z zuchami.
Pedagogika ta jest podobna do poglądów Janusza Korczaka i Aleksandra Kamińskiego. Okazywanie dzieciom głębokiego szacunku i zrozumienia wobec ich potrzeb, dążeń i zainteresowań.
Zmarł w 1966 roku, przeżywszy 70 lat.

• 2. Założenia pedagogiki Celestyna Freineta:

• Celestyn Freinet zrezygnował z tradycyjnych metod nauczania. W swojej koncepcji odrzucił ocenianie, konwencję podręcznika, uwzględniając natomiast indywidualne tempo pracy dziecka. Zwracał przede wszystkim uwagę na rozwój samorządności, czyli pracę w małych grupkach. Samorządność u dzieci stanowiła fundament wychowania. Zajęcia odbywają się w specjalnie dostosowanych pracowniach, które są wyposażone w materiały
  i pomoce dydaktyczne, dostępne w każdej chwili.

• Uczniowie sami określają zdania do wykonania na najbliższy tydzień. Pod koniec tygodnia następuje samoocena i ocena ich pracy. Dzieci nie otrzymują ocen, a uzyskują dyplomy i sprawności. Dzięki takiemu systemowi oceniania znika niezdrowa rywalizacja.

• Do głównych założeń należą:

• brak podziału na dydaktykę i wychowanie;

• brak selekcji dzieci na lepsze i gorsze - praca z dziećmi o różnych możliwościach intelektualnych;

• najważniejszy jest rozwój osobowości każdego dziecka;

• pedagogika oparta na: prawach dziecka, szacunku dla jego osoby, potrzeb i dążeń;

• w rozwoju zawodowym nauczyciela ważna jest wymiana doświadczeń,

• założenia pedagogiczne realizowane są za pomocą TECHNIK ułatwiających pracę nauczyciela.

Techniki zostały napisane przez Celestyna Freineta i są podstawą jego pedagogiki. Stosowane są przede wszystkim w środowisku społeczno - przyrodniczym. Techniki te pomagają w samodzielnym zgłębianiu matematyki, przyrody, historii czy geografii. Wyróżniamy:

Technika swobodnego tekstu.

Cel: kształcenie umiejętności poprawnego wypowiadania swoich myśli, wrażeń i przeżyć.
Kolejność pracy:

1. Najpierw nauczyciel z uczniami ustala temat wypracowania.
2. Następnie dzieci piszą indywidualnie tekst na kartkach.
3. W małych grupach dzieci prezentują swoje teksty i wybierają ich zdaniem najlepszy.
4. Autor wybranego tekstu czyta głośno swój tekst na forum klasy.
Jeżeli klas jest mała liczebnie wszystkie dzieci prezentują swoje prace.
5. Uczniowie głosują, który tekst najbardziej im się podobał i uzasadniają swój wybór.
6. Wybrany tekst jest przepisany na tablicy.
7. Tekst jest poprawiany językowo, usuwane są błędy ortograficzne, gramatyczne, interpunkcyjne. Dzięki temu uczniowie powtarzają zasady pisowni.
8. Tekst jest wzbogacany. Dodawane są określenia, wyrazy bliskoznaczne, metafory. Zdania są skracane lub rozwijane.
Autor tekstu musi wyrazić zgodę na dokonanie zmian.
9. Pozostałe teksty nauczyciel poprawia i omawia z uczniami.

Praktyczne zastosowanie: wykorzystywane w korespondencji międzyszkolnej oraz
w gazetkach szkolnych.

Dzięki tej technice dziecko ćwiczy: mówienie, pisanie, pisanie z pamięci, czytanie głośne
i ciche ze zrozumieniem, ponadto ćwiczy gramatykę, ortografię, zdobywa wiedzę o języku
i literaturze.

Fiszki autokorektywne.

Cel: nauka samokontroli.

Fiszki są to kartoniki z zadaniami dla uczniów, a także kartoniki z prawidłowymi odpowiedziami. Zadania znajdujące się na fiszkach mogą dotyczyć wiadomości gramatycznych jak również tematyki lekcji.

Praktyczne zastosowanie: każdy uczeń pracuje samodzielnie, bierze jedno zadanie
i wykonuje je w specjalnym zeszycie. Po wykonaniu zadania uczeń odnosi zadanie i bierze kartonik z prawidłową odpowiedzią.

Dzięki tej technice: uczeń sam sprawdza poprawność wykonywanych zadań, a także sam poprawia swoje błędy. Nauczyciel nie ocenia i nie kontroluje uczniów.

Korespondencja międzyszkolna.

Cel: poznanie zasad dotyczących pisania listów.

Praktyczne zastosowanie: uczniowie korespondują z rówieśnikami z innej szkoły. Tym samym uczą się używania wielkiej litery w zwrotach grzecznościowych, a także zwroty
i wyrażenia grzecznościowe.

Dzięki tej technice: dziecko uczy się samodzielnego przelewania na papier wszystkiego tego co chciałoby przekazać koledze z innej szkoły.

Gazetka szkolna.

Cel: umożliwianie dzieciom swobodnego wyrażania myśli oraz wzbogacanie języka o nowe środki ekspresji.
Zbiór swobodnych tekstów, tematycznie zbierane materiały pisane przez dzieci.
Praktyczne zastosowanie: służy do wystroju pomieszczeń, przekazu aktualnych i ważnych informacji, wiadomości z życia placówki. Może zawierać również swobodną twórczość plastyczną.

Swobodna ekspresja plastyczna, muzyczna i teatralna.
Cel: pozwala nauczycielowi lepiej poznać ucznia, zrozumieć i w razie potrzeby pomóc.

Praktyczne zastosowanie: wykorzystanie różnych form ekspresji artystycznej m.in. teatralnej, muzycznej, plastycznej, ruchowej celem kształcenia rozwoju intelektualnego, społecznego i emocjonalnego dzieci.

Doświadczenia poszukujące.
Cel: uczenie się przez szukanie, odkrywanie, rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem różnych narzędzi i urządzeń: materiałów źródłowych, pomiarów, wywiadów, przeprowadzonych doświadczeń.

Rola nauczyciela w myśl koncepcji Celestyna Freineta.

Nauczyciel wchodzi między uczniów i razem z nimi pracuje i szuka rozwiązań. Głównym zadaniem wychowawcy jest inspirowanie, regulowanie i pomoc.

..

---