Przykładowe wyliczenia niektórych wskaźników wykorzystywanych przy ocenie sytuacji finansowej

Przykład

I. Założenia:

Fragment bilansu przedsiębiorstwa "IKS":

w tys. zł
AKTYWA		Stan na		PASYWA		Stan na
						31.12.2008	31.12.2009			31.12.2008	31.12.2009
A.	Aktywa trwałe	879	1.088	A.	Kapitał własny	1.030	1.137
I.	Wartości niematerialne i prawne	67	73	I.	Kapitał podstawowy	980	980
II.	Rzeczowe aktywa trwałe	812	1.015	VII.	Zysk (strata) z lat ubiegłych	(-) 4	-
B.	Aktywa obrotowe	586	897	VIII.	Zysk (strata) netto	54	157
I.	Zapasy	110	163	B.	Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania	435	848
II.	Należności krótkoterminowe	347	463	I.	Rezerwy na zobowiązania	7	36
III.	Inwestycje krótkoterminowe - środki pieniężne	123	265	II.	Zobowiązania długoterminowe	55	195
IV.	Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe	6	6	III.	Zobowiązania krótkoterminowe	371	609
								IV.	Rozliczenia międzyokresowe	2	8
Aktywa razem		1.465	1.985	Pasywa razem		1.465	1.985

Fragment rachunku zysków i strat przedsiębiorstwa "IKS":
 

w tys. zł
Lp.	Wyszczególnienie	Rok
				2008	2009
A.	Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi	910	1.555
I.	Przychody netto ze sprzedaży produktów	907	1.535
IV.	Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów	3	20
B.	Koszty działalności operacyjnej	818	1.295
I-VII.	Koszty działalności operacyjnej	816	1.284
VIII.	Wartość sprzedanych towarów i materiałów	2	11
C.	Zysk (strata) ze sprzedaży (A - B)	92	260
D.	Pozostałe przychody operacyjne	12	45
E.	Pozostałe koszty operacyjne	37	94
F.	Zysk (strata) z działalności operacyjnej (C + D - E)	67	211
G.	Przychody finansowe	6	20
H.	Koszty finansowe	15	59
I.	Zysk (strata) z działalności gospodarczej (F + G - H)	58	172
J.	Wynik zdarzeń nadzwyczajnych	-	-
K.	Zysk (strata) brutto (I +/- J)	58	172
L.	Podatek dochodowy	4	15
N.	Zysk (strata) netto (K - L)	54	157

Informacje dodatkowe:
 

w tys. zł
Lp.	Informacje dodatkowe	Rok
				2007	2008	2009
1.	Suma aktywów	1.310	1.465	1.985
2.	Kapitał własny	995	1.030	1.137
3.	Stan zapasów	82	110	163
4.	Stan należności z tytułu dostaw i usług	150	238	341
5.	Stan zobowiązań z tytułu dostaw i usług	84	96	178

II. Wyliczenie wskaźników:
 
 

	aktywa obrotowe
Wartość płynności bieżącej =
	zobowiązania krótkoterminowe

 

	586				897
2008 r. =		= 1,58		2009 r. =		= 1,47
	371				609

W sytuacji jednostki wskaźnik wykazuje tendencję spadkową. Uzyskane wyniki stanowią, iż w przypadku spieniężenia całości majątku obrotowego jednostka pokryłaby uzyskanymi środkami w 2008 r. 158%, a w 2009 r. 147% zobowiązań krótkoterminowych. W 2009 r. obniżył się poniżej wielkości 1,5. Można zatem stwierdzić, iż istnieje ryzyko utraty przez jednostkę zdolności do terminowego regulowania zobowiązań.
 
 

	aktywa obrotowe  -  zapasy  -  krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe
Wskaźnik płynności szybkiej =
	zobowiązania krótkoterminowe

 

	586 - 110 - 6				897 - 163 - 6
2008 r. =		= 1,27		2009 r. =		= 1,20
	371				609

Powyższe wyniki stanowią, że w sytuacji przeznaczenia na spłatę zobowiązań całości aktywów szybkiej płynności jednostki, tzn. środków pieniężnych, należności oraz papierów wartościowych, pokryłaby ona swoje zobowiązania krótkoterminowe w 127% w 2008 r. i w 120% w 2009 r.
 

	środki pieniężne
Wartość płynności gotówkowej =
	zobowiązania krótkoterminowe

 

	123				265
2008 r. =		= 0,33		2009 r. =		= 0,44
	371				609

W badanym przypadku jednostka ma zdolność do pokrycia 33% w 2008 r. i 44% w 2009 r. zobowiązań krótkoterminowych z bieżących środków pieniężnych.
 

	wynik finansowy netto × 100
Rentowność netto sprzedaży =
	przychody ze sprzedaży

 

	54 × 100				157 × 100
2008 r. =		= 5,93%		2009 r. =		= 10,10%
	910				1.555

Na przestrzeni dwóch badanych lat obserwujemy prawidłową tendencję tego wskaźnika (wzrost o blisko 5%). Oznacza to, iż w 2009 r. działalność przedsiębiorstwa mierzona wskaźnikiem rentowności sprzedaży netto poprawiła się w stosunku do 2008 r.
 

	wynik brutto ze sprzedaży × 100
Rentowność brutto sprzedaży =
	przychody ze sprzedaży

 

	92 × 100				260 × 100
2008 r. =		= 10,11%		2009 r. =		= 16,72%
	910				1.555

Wskaźnik rentowności brutto sprzedaży uległ polepszeniu (zwiększył się w 2009 r. o ponad 6% w stosunku do 2008 r.), co oznacza zwiększenie opłacalności sprzedaży. Wynika to z większej zwyżki przychodów ze sprzedaży niż kosztów działalności operacyjnej.
 

	wynik finansowy netto × 100
Rentowność majątku (ROA) =
	średnioroczny stan aktywów

 

	54 × 100				157 × 100
2008 r. =		= 3,89%		2009 r. =		= 9,10%
	(1.310 + 1.465) : 2				(1.465 + 1.985) : 2

Z powyższych wyliczeń wynika, że w 2008 r. każda złotówka będąca częścią majątku jednostki dała: 3,89 zł zysku, natomiast w 2009 r. rentowność znacznie wzrosła i z każdej złotówki majątku uzyskano: 9,10 zł zysku.
 

	wynik finansowy netto × 100
Rentowność kapitału (funduszu) własnego (ROE) =
	średnioroczny stan kapitału (funduszu) własnego

 

	54 × 100				157 × 100
2008 r. =		= 5,33%		2009 r. =		= 14,49%
	(995 + 1.030) : 2				(1.030 + 1.137) : 2

W 2008 r. każda zainwestowania złotówka wygenerowała: 5,33 zł, a w 2009 r. było to już 14,49 zł. Wzrost wskaźnika rentowności kapitału (funduszu) własnego jest zjawiskiem pozytywnym i należy dążyć do utrzymania tego trendu.
 

	przeciętny stan zapasów
Wskaźnik obrotu zapasami w dniach =		× 365
	przychody ze sprzedaży

 

	(82 + 110) : 2				(110 + 163) : 2
2008 r. =		× 365 = 39 dni		2009 r. =		× 365 = 32 dni
	910				1.555

Wskaźnik obrotu zapasami w 2009 r. uległ polepszeniu w stosunku do 2008 r. Stanowi to o wyższej efektywności wykorzystania zapasów, a zatem o krótszym zamrożeniu środków w zapasach o 7 dni.
 

	przeciętny stan należności z tytułu dostaw i usług
Wskaźnik obrotu należnościami w dniach =		× 365
	przychody ze sprzedaży

 

	(150 + 238) : 2				(238 + 341) : 2
2008 r. =		× 365 = 78 dni		2009 r. =		× 365 = 68 dni
	910				1.555

Cykl obrotu należnościami w 2009 r. wynosił przeciętnie 68 dni, co oznacza, że jednostka po tym okresie uzyskiwała spłatę swoich należności od kontrahentów. Na przestrzeni dwóch badanych lat czas rozliczenia należności uległ skróceniu o 10 dni, co jest tendencją prawidłową. Należy dążyć do dalszego skrócenia tego okresu poprzez ustalenie np. krótszych terminów płatności czy monity u dłużników.
 

	przeciętny stan zobowiązań z tytułu dostaw i usług
Wskaźnik obrotu zobowiązaniami w dniach =		× 365
	przychody ze sprzedaży

 

	(84 + 96) : 2				(96 + 178) : 2
2008 r. =		× 365 = 36 dni		2009 r. =		× 365 = 32 dni
	910				1.555

Powyższe wyniki informują, iż czas spłaty zobowiązań uległ skróceniu z 36 dni w 2008 r. do 32 dni w 2009 r.

Porównując poziom tego wskaźnika z cyklem obrotu należnościami (który jest wyższy) stwierdzić należy, iż jednostka wolniej uzyskuje spłatę należności niż reguluje swoje zobowiązania.
 

	zobowiązania (zadłużenie) ogółem
Wskaźnik zadłużenia ogółem =
	aktywa ogółem

 

	435				848
2008 r. =		= 0,30		2009 r. =		= 0,43
	1.465				1.985

Wskaźnik zadłużenia ogółem uległ zwiększeniu, jednak nadal kształtuje się na poziomie nieprzekraczającym 0,7. Oznacza to bardzo niewielkie ryzyko niewypłacalności - wartość aktywów wystarczy bowiem na spłatę zobowiązań jednostki.
 

Pokrycie aktywów trwałych kapitałem własnym i rezerwami długoterminowymi		kapitał (fundusz) własny +  rezerwy długoterminowe
		=
			aktywa trwałe

 

	1.030 + 7				1.137 + 36
2008 r. =		= 1,18		2009 r. =		= 1,08
	879				1.088

Wyliczony wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałem własnym i rezerwami długoterminowymi wykazuje prawidłową wartość (oscyluje bowiem wokół wartości równej 1).
 

Wskaźnik trwałości struktury finansowania		kapitał własny  + zobowiązania długoterminowe  + rezerwy długoterminowe
		=
			aktywa ogółem

 

	1.030 + 55 + 7				1.137 + 195 + 36
2008 r. =		= 0,75		2009 r. =		= 0,69
	1.465				1.985

Wskaźnik trwałości struktury finansowania uległ obniżeniu i w 2009 r. wyniósł 69%. Jego wartość dla poprzedniego roku obrotowego wynosiła 75%.

---