PW- dokumenty wystawione przez dłużnika stwierdzające zobowiązanie do zapłacenia określonej kwoty posiadaczowi dokumentu bądź osobie wskazanej na tym dokumencie, za zwrotem dokumentu.

Określone prawa majątkowe potwierdzone tym dokumentem (p.w.) mogą stanowić możliwość przenoszenia na inną osobę. Czy p.w. może być dokumentem potwierdzającym prawa majątkowe.

Podmiot wystawiający ten dokument nazywany jest emitentem, jest on dłużnikiem wobec posiadacza tego dokumentu. Stąd p.w. dla posiadacza stanowi należność od wystawcy, kwota ta występuje więc w bilansie po stronie aktywów

Papiery wartościowe dzielimy ze względu na:

• Rodzaj praw

Udziałowe - prawo do majątku podmiotu emitenta

Dłużne - tworzące zobowiązanie emitenta wobec posiadacza (obligacje, bony,

certyfikaty)

• Rodzaj emitenta

- państwo, gminy i podmioty finansowe

- podmioty niefinansowe

• Typ obrotu (rynku)

- dopuszczone

- niedopuszczone do publicznego obrotu

• Określenie posiadacza

- imienne (ale prawo cesji może być przez emitenta ograniczone)

- na okaziciela

• Funkcję ekonomiczną

- służące do obrotu kapitałowego (akcje, obligacje, bony)

- rozliczeniowe, służące do regulowania wzajemnych należności i zobowiązań (weksle, czeki, akredytywy)

- gwarancyjne, przekazywane pomiędzy podmiotami na zabezpieczenie wierzytelności powstających pomiędzy podmiotami

EWIDENCJA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH (OBCYCH) KONTA ZESPOŁU 4

• 41 Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu

• 42 Papiery wartościowe dostępne do sprzedaży

• 43 Papiery wartościowe utrzymywane do terminu zapadalności (papiery dłużne)

Papiery wartościowe (obce)

Na stronie Wn (Dt) Na stronie Ma (Ct)

zapisuje się przychód zapisuje się rozchód

zwiększenie stanu zmniejszenie stanu

Saldo wyłącznie debetowe.

Operacje zakupu:

Środki pieniężne Pośrednik Papiery wartościowe

Pośrednicy Konta aktywu

520 Bank właściwe dla nabytego

Środki pieniężne 521 Biuro maklerskie papieru wartościowego

X zapłata zakup

Operacje sprzedaży:

Papiery wartościowe Pośrednik Środki pieniężne

Konta aktywu Pośrednicy

właściwe dla nabytego 520 Bank

papieru wartościowego 521 Biuro maklerskie Środki pieniężne

X sprzedaż otrzymanie zapłaty

Cena nabycia i cena nominalna

Cena nabycia

Różnica ujemna - zapłacono więcej

(Koszt inwestora)

Cena nominalna

Różnica dodatnia - zapłacono mniej

(Korzyść inwestora)

Cena nabycia

Papiery wartościowe z prawem do kapitału ewidencjonowane są w cenie nabycia.

Papiery wartościowe bez prawa do kapitału ewidencjonowane są w cenie nominalnej.

Występujące dodatnie bądź ujemne różnice w stosunku do ceny (przy papierach dłużnych) księgujemy następująco:

Środki pieniężne Papiery wartościowe

X

103 100

Różnice ujemne pomiędzy

c. nominalna < c. nabycia

3

bądź

Środki pieniężne Papiery wartościowe

X

96 100

Różnice dodatnia pomiędzy

c. nominalna > c. nabycia

4

Papiery dłużne mogą być kupowane z dyskontem. Zobowiązanie emitenta powiększone jest o kwotę odsetek, którą płaci on inwestorowi za udostępnienie mu swoich środków. (patrz kredyt dyskontowy)

Inaczej ewidencjonuje się korzyści z obrotu pw, których cena nominalna równa jest cenie nabycia, a emitent zwróci kwotę powiększoną o odsetki.

EWIDENCJA ODSETEK OD DŁUŻNYCH PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH

4x9 Odsetki

83x Przychody 523 Rozliczenie

Z tytułu odsetek sprzedaży p.w.

Przeniesienie odsetek

Naliczenie odsetek w wyniku sprzedaży p.w

Środki pieniężne

Wykup odsetek przez emitenta

Następuje tu naliczanie odsetek od wartości nominalnej w okresie utrzymywania w bilansie

ZMIANY WARTOŚCI PW Z PRAWEM DO KAPITAŁU wycena okresowa- EWIDENCJA

Papiery wartościowe

z prawem do kapitału

Środki pieniężne Środki pieniężne

X

Zakup sprzedaż

Przychody z operacji p.w. Koszty z operacji p.w.

Zwiększenie wartości Zmniejszenie wartości

z wyceny z wyceny

ZMIANY WARTOŚCI PW BEZ PRAWA DO KAPITAŁU wycena okresowa- EWIDENCJA

Papiery wartościowe bez prawa do kapitału

Stan w cenie nominalnej

Różnice pomiędzy wartością nominalną a ceną nabycia

Stan różnice ujemne WN <CN Stan różnice dodatnie WN >CN

Przychody Wzrost wartości Spadek wartości Koszty

Zespół 8 wynik wyceny wynik wyceny Zespół 7

ROZLICZENIE SPRZEDAŻY P.W.

523 Rozliczenie sprzedaży

Papiery wartościowe papierów wartościowych Pośrednicy

X rozchód w cenie nabycia cena sprzedaży środki pieniężne

Różnica pomiędzy wartością

Nominalna a cena nabycia

cena sprzedaży

Przeniesienie różnicy ujemnej

Przeniesienie różnicy dodatniej

Odsetki

Przeniesienie odsetek

Przychody z operacji p.w. Koszty z operacji p.w.

Zysk Koszty

EWIDENCJA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH (WŁASNEJ EMISJI 46)

KONTA ZESPOŁU 4

Ewidencja p.w. gdy wartość nominalna > ceny sprzedaży

460 PW Dłużne

zobowiązania 1100 Środki pieniężne

100 95

Różnice ujemne pomiędzy

CN > CS

5

Ewidencja p.w. gdy wartość nominalna < ceny sprzedaży

460 PW Dłużne

zobowiązania 1100 Środki pieniężne

100 105

Różnice ujemne pomiędzy

CN < CS

5

Ewidencja odsetek:

734 Koszty z tytułu

Środki pieniężne 469 Odsetki emisji p.w.

X wykup odsetek odsetki do zapłacenia

---