PESTYCYDY

Głównym zagrożeniem dla życia i zdrowia ludzkiego oraz dla fauny i flory są związki organiczne pochodzenia antropogennego. W przybliżeniu 1/3 całkowitej produkcji związków organicznych trafia do środowiska, w tym także do wody. Szczególnie znaczenie wśród tych związków mają pestycydy ze względu na powszechność stosowania, trwałość w środowisku oraz toksyczne właściwości.

Zamierzonym celem stosowania pestycydów jest niszczenie (zabijanie) form życia niekorzystnych lub szkodliwych dla człowieka. Założeniem idealnym jest pełna wybiórczość działania, tj. niszczące - toksyczne dla niepożądanych form, natomiast nieszkodliwe dla człowieka i pożytecznych zwierząt, owadów i roślin. W praktyce okazało się to nieosiągalne. Badania doświadczalne wykazały szkodliwy wpływ pestycydów na większość organizmów żywych, w tym także ludzi. Wzrastające możliwości analityczne wykazały, że człowiek i wszystkie organizmy są narażone na wpływ różnych dawek pestycydów. Od dużych w warunkach awaryjnych do małych, często na poziomie dopuszczalnym, ale szeroko rozpowszechnionych o nieprzewidzianych skutkach odległych. Daje to tej grupie związków specjalną pozycję, także w klasyfikacji toksykologicznej. Dlatego też konieczne stało się ciągłe monitorowanie tych związków w środowisku.

KLASYFIKACJA PESTYCYDÓW

Istnieje kilka klasyfikacji pestycydów, które oparte są na zróżnicowanych kryteriach podziału. Najczęściej spotykanymi są: podział w zależności od kierunku zastosowania i sposobu działania oraz ze względu na strukturę chemiczną.

Podział pestycydów w zależności od kierunku zastosowania

1. Zoocydy - środki do zwalczania szkodników zwierzęcych:

1. Insektycydy - środki owadobójcze,

2. Rodentycydy - środki gryzoniobójcze,

3. Moluskocydy - środki mięczakobójcze,

4. Nematocydy - środki nicieniobójcze,

5. Larwicydy - środki larwobójcze,

6. Aficydy - środki mszycobójcze,

7. Akarycydy - środki roztoczobójcze,

8. Owicydy - środki do niszczenia jaj owadów i roztoczy.

2. Fungicydy - środki grzybobójcze.

3. Herbicydy - środki chwastobójcze.

4. Regulatory wzrostu - środki stymulujące lub hamujące procesy życiowe roślin:

1. Defolianty - środki do odlistniania roślin,

2. Desykanty - środki do wysuszania roślin,

3. Defloranty - środki do usuwania nadmiernej ilości kwiatów.

5. Atraktanty - środki zwabiające.

6. Repelenty - środki odstraszające.

Podział pestycydów pod względem chemicznym

1. Pestycydy nieorganiczne

1. Insektycydy arsenowe: zieleń paryska Cu(CH₃COO)₂ .Cu₃(AsO₂)₂, arsenian ołowiu PbHAsO₄,

2. Insektycydy fluorkowe: kryolit Na₃AlF₆ , fluorek sodu NaF, fluorokrzemian sodu Na₂SiF₆,

3. Herbicydy nieorganiczne: amidosulfonian amonu H₂NS(O₂)ONH₄, boraks Na₂B₄O₇, chloran sodu NaClO₃ ,

4. Fungicydy nieorganiczne: zasadowy chlorek miedzi(II) 3Cu(OH)₂ .CuCl₂ .H₂O, ciecz bordoska 3Cu(OH)₂ .CuSO₄ .CaSO₄ , siarka.

2. Pestycydy organiczne

1. Pestycydy chlororganiczne, np. HCH, DDT, metoksychlor,

2. Pestycydy fosforoorganiczne, np. monokrotofos, chlorfenwinfos, fenitrotion,

3. Karbaminiany, np. aminokarb, propoksur, karbaryl,

4. Pochodne kwasu fenoksyoctowego, np. 2,4-D; 2,4-DB; 2,4,5-T,

5. Pochodne triazynowe, np. symazyna, atrazyna, propazyna.

PARAKWAT

(nazwa systematyczna: dichlorek 1,1'-dimetylo-4,4'-bipirydyniowy) - organiczny związek chemiczny, stosowany na masową skalę jako herbicyd.

Jest to czwartorzędowa sól amoniowa, najprostszy wiologen (N,N'-dialkilowa pochodna bipirydyny). Łatwo ulega redukcji do rodnikojonu, będącego prekursorem rodników nadtlenkowych, reagujących następnie z nienasyconymi lipidami błon komórkowych.

Parakwat jest stosowany od roku 1961 i należy obecnie do najpowszechniej stosowanych herbicydów. Ze względu na dużą toksyczność i brak selektywności, od 11 lipca 2007 został zakazany w Unii Europejskiej^[1].

Właściwości

- Nieselektywny, niszczy zarówno rośliny jedno-, jak i dwuliścienne

- Bardzo szybkie działanie

- Wchłaniany przez rośliny w ciągu kilku minut (odporność na deszcz)

- Ulega dezaktywacji w kontakcie z glebą

DIKWAT

www.pestycydy.republika.pl

---