Pytanie 1
Objawy endometriozy.
a) Bolesne miesiączki (dysmenorrhea) występują w 90% przypadków.
b) Niepłodność jest stwierdzana w 30-40% przypadków.
c) Dyspareunia jest zgłaszana w 50% przypadków.
d) Cykliczne krwawienie z odbytnicy występuje w mniej niż 2%
przypadków.
e) Ból w miednicy mniejszej jest głównym objawem w 70% przypadków.
Pytanie 2
Następujące stwierdzenia, dotyczące częstości występowania i
ewolucji choroby, są poprawne:
a) Ciemno-sine zmiany występują częściej u młodszych kobiet.
b) 10% kobiet w wieku reprodukcyjnym cierpi na endome-triozę.
c) Endometrioidalne implanty najczęściej występują w zagłębieniu
jajnikowym lub na jajniku.
d) W mniej niż 10% przypadków zmiany są stwierdzane w zagłębieniu
pęcherzowo-macicznym.
e) Zmiany na błonie surowiczej części zstępującej jelita grubego,
są stwierdzane w 3-4% przypadków.
Pytanie 3
Czynniki istotne w etiologii endometriozy.
a) Stwierdza się zwiększoną częstość występowania choroby w
pierwszym stopniu pokrewieństwa.
b) Palenie tytoniu i ćwiczenia fizyczne zwiększają ryzyko
występowania choroby.
c) Większa częstość występowania choroby jest stwierdzana wśród
kobiet rasy kaukaskiej niż wśród kobiet rasy czarnej.
d) Rozwój endometriozy jest zależny od estrogenów.
e) Większa częstość i przedłużony czas trwania miesiączki zwiększa
ryzyko choroby.
Pytanie 4
Elementy rozwoju patogenezy endometriozy,
a) Zmiany endometrionalne produkują cytokiny i czynniki wzrostu
podobne do tych w prawidłowym endometrium
b) Receptory estrogenowe i progesteronowe stwierdzane są w
porównywalnych ilościach w prawidłowym endometrium w ektopowych
implantach.
c) Tkanka endometnoidalna nie zawiera integryn i cadheryn
d) W płynie jamy otrzewnowej pacjentek z endometriozą stwierdza
się większą liczbę makrofagów.
e) Zwiększoną aktywność wykazują u pacjentek z endometriozą
limfocyty NK i cytotoksyczne limfocyty-T.
Pytanie 5
Rozpoznanie endometriozy.
a) Wywiad może być bardzo charakterystyczny dla choroby.
b) Badanie ginekologiczne ma znaczenie diagnostyczne.
c) Badanie usg jest pomocne w rozpoznaniu torbieli
endometrioidalnej (czekoladowej).
d) Wartości Ca 125 są podwyższone we wszystkich przypadkach.
e) Dla ostatecznego rozpoznania zasadnicze znaczenie ma
laparoskopia.
Pytanie 6
Torbiele endometrioidalne, czekoladowe.
a) Torbiele endometrioidalne występują bardzo rzadko u kobiet
poniżej dwudziestego roku życia.
b) Zaaspirowanie zawartości torbieli w trakcie laparoskopii
potwierdza rozpoznanie.
c) Torbiele endometrioidalne rzadko występują bez towarzyszących
zmian w miednicy mniejszej.
d) Mogą być skutecznie leczone jedynie przez aspirację.
e) Torbiele endometrioidalne indukują supresję owulacji.
Pytanie 7
Endometrioza i niepłodność.
a) Istnieje udowodniony związek między endometriozą i
niepłodnością.
b) Przeciwciała antyendometrialne są stwierdzane częściej u
niepłodnych z endometriozą.
c) Zespół niepękniętego zluteinizowanego pęcherzyka (LUF syndrome)
zdarza się częściej u niepłodnych kobiet z endometriozą.
d) Leczenie zachowawcze minimalnej lub lekkiej endometriozy
poprawia potencjał płodności.
e) Często jest stwierdzane uszkodzenie jajowodu.
Pytanie 8
Klasyfikacja endometriozy.
a) Najczęściej stosowaną metodą klasyfikacji jest poprawiona
klasyfikacja AFS (R-AFS).
b) Istnieje dobra korelacja pomiędzy stopniem w R-AFS i szansą na
spontaniczne zapłodnienie.
c) Klasyfikacja R-AFS pozwala przewidzieć odpowiedź na leczenie
zachowawcze.
d) Klasyfikacja R-AFS koreluje ze stopniem ciężkości objawów.
e) Wyniki leczenia chirurgicznego w 11 IIl/IV stopniu są złe.
Pytanie 9
Farmakoterapia.
a) Kluczem do powodzenia w leczeniu pacjentek z objawami
endometriozy jest zablokowanie miesiączki.
b) Analogi GnRH obniżają stężenie krążących estrogenów do
poziomu obserwowanego w menopauzie. c) Stężenie HDL2 wzrasta w
czasie leczenia Danazolem.
d) Wydalanie wapnia z moczem maleje w czasie leczenia agonistami
GnRH.
e) Stosując analogi GnRH uzyskuje się większe obniżenie
punktacji w klasyfikacji R-AFS, niż przy użyciu Danazolu.
Pytanie 10
Chirurgia w endometriozie.
a) W przypadku torbieli endometrioidalnych o średnicy poniżej 3
cm, leczenie zachowawcze jest tak samo skuteczne jak leczenie
chirurgiczne.
b) Leczenie wstępne analogami GnRH jest korzystne w przypadku
dużych torbieli (powyżej 4 cm średnicy).
c) Usuwanie zmian laserem jest wysoce skuteczne w znoszeniu
dolegliwości bólowych.
d) Głęboko infiltrujące zmiany w endometriozie są częściej
spotykane u pacjentek z ciężkimi objawami bólowymi.
e) Najskuteczniejszym sposobem leczenia endometriozy przegrody
odbytniczo-pochwowej jest leczenie chirurgicz-
Odpowiedź 1
a) fałszywe
b) prawdziwe
c) fałszywe
d) prawdziwe
e) fałszywe
Dysmenorrhoea jest jedynym najczęstszym objawem u pacjentek z
endometriozą, uskarża się na nią około 60-70% kobiet, ból w
miednicy mniejszej spotyka się w 30-50%, a dyspareunia jest
zgłaszana w 25-40% (jednak nie wszystkie pacjentki są seksualnie
aktywne). Cykliczna hematuria i cykliczne krwawienie z odbytnicy
wskazują na obecność choroby, ale zdarza się to tylko u 1-2%
kobiet. Wiele kobiet z endometriozą jest niepłodnych; około 30-40%
we wszystkich opracowaniach.
Odpowiedź 2
a) fałszywe
b) fałszywe
c) prawdziwe
d) fałszywe
e) prawdziwe
Najwcześniejsze zmiany to jasne lub czerwone grudki, które
ewentualnie z czasem przechodzą w ciemno-sine/czarne zmiany.
Częstość endometriozy jest szacowana na około 2 do 5% kobiet w
wieku reprodukcyjnym. Jedną z najczęstszych lokalizacji
endometriozy w miednicy mniejszej jest jajnik i zagłębienie
jajnikowe (45-50% przypadków), zagłębienie pęcherzowo-maciczne (30-
35%), rzadko surowicza powierzchnia jelita grubego (3-4%).
Więzadła krzyżowo-maciczne sączęsto zajęte (40-45%).
Odpowiedź 3
a) prawdziwe
b) fałszywe
c) fałszywe
d) prawdziwe
e) prawdziwe
Sądzono kiedyś, że endometriozą występuje częściej w wyższych
grupach socjo-ekonomicznych i wśród kobiet rasy kaukaskiej, ale
wraz z szerszym dostępem do diagnostyki okazało się to
nieprawdziwe, jednakże stwierdza się większą częstość zachorowań
wśród krewnych pierwszego stopnia kobiet już chorujących. Estrogen
ma duże znaczenie w podtrzymaniu stałego wzrostu i rozwoju
endometriozy. Wysiłek fizyczny i palenie tytoniu obniżają poziom
krążącego estradiolu i zmniejszają przez to ryzyko rozwoju
endometriozy, podczas gdy częstsze miesiączki i przedłużenie czasu
ich trwania, zwiększają wskaźnik ryzyka.
Odpowiedź 4
a) fałszywe
b) fałszywe
c) fałszywe
d) prawdziwe
e) fałszywe
Nie wszystkie zmiany w endometriozie są porównywalne pod względem
zawartości receptorów estrogenowych i progestero-nowych lub
zdolności do produkcji cytokin i czynników wzrostu, a ogólnie
wykazują mniejszą ekspresję niż ektopowe endome-trium. Musi
nastąpić ekspresja integryn, aby mogło dojść do związania i
inwazji implantów w lokalnych tkankach. Płyn z jamy otrzewnowej
pacjentek z endometriozą zawiera zwiększoną liczbę makrofagów lecz
aktywność NK i cytotoksycznych limfocy-tów-T w surowicy jest
zmniejszona.
Odpowiedź 5
a) prawdziwe
b) fałszywe
c) prawdziwe
d) fałszywe
e) prawdziwe
Objawy cykliczne i związane z miesiączką stwierdzane w wywiadzie,
są charakterystyczne dla rozpoznania endometriozy. Ginekologiczne
badanie dwuręczne często niewiele wnosi. Ultrasonografia może być
pomocna w ustalaniu obecno-
ści torbieli endometrioidalnej (czekoladowej), ale krwotoczna
torbiel jajnika może mieć podobne cechy. Podwyższone wartości Ca
125 w surowicy stwierdza się tylko u niektórych pacjentek, a
wstępne rozpoznanie wymaga uwidocznienia impłantów w laparoskopii.
Odpowiedź 6
a) prawdziwe
b) prawdziwe
c) prawdziwe
d) fałszywe
e) fałszywe
Częstość występowania torbieli endometrioidalnych wzrasta z
wiekiem. Aspiracja w laparoskopii, gęstego brązowego/czarnego,
smołowatego płynu, jest potwierdzeniem rozpoznania, chociaż sama
aspiracja nie jest definitywnym leczeniem. Poza tym istnieją zwykł
e ogniska endometriozy w miednicy mniejszej, ale nawet całkiem
duże torbiele nie zaburzają owulacji, chociaż zrosty i brak
ruchomości jajnika mogą przyczyniać się do niepłodności.
Odpowiedź 7
a) fałszywe
b) prawdziwe
c) fałszywe
d) fałszywe
e) fałszywe
Wiele pacjentek z endometriozą cierpi z powodu niepłodności, lecz
gdy nie ma zrostów jajowodowo-jajnikowych mechanizm niepłodności
pozostaje niewyjaśniony, a leczenie zachowawcze nie poprawia
wyników płodności. Przeciwciała antyendo-metrialne są spotykane
częściej u kobiet niepłodnych niż u płodnych z endometriozą.
Zespół niepękniętego pęcherzyka zdarza się z równym
prawdopodobieństwem u kobiet bez endometriozy. Uszkodzenie
wewnętrznej warstwy jajowodu zdarza się nieczęsto i dlatego
techniki uwalniania ze zrostów jajnika i jajowodów cechują się
dobrym rokowaniem.
Odpowiedź 8
a) prawdziwe
b) prawdziwe
c) fałszywe
d) fałszywe
e) fałszywe
Klasyfikacja R-AFS jest szeroko stosowana. Została opracowana
celem prognozy płodności w zależności od stopnia zmian. Nie
prognozuje wyników leczenia zachowawczego (farmakologicznego) i
nie koreluje z nasileniem bólu.
Odpowiedź 9
a) prawdziwe
b) prawdziwe
c) fałszywe
d) fałszywe
e) fałszywe
Analogi GnRH obniżają poziom krążącego estradiolu do wartości
pomenopauzalnych, zwiększają wydalanie wapnia z moczem i wpływają
na obniżenie punktacji wg kasyfikacji R-AFS leczonych zmian w
stopniu co najmniej równym jak po leczeniu da-nazolem. Danazol
powoduje obniżenie poziomu HDL2, w stopniu zależnym od dawki.
Odpowiedź 10
a) fałszywe
b) prawdziwe
c) prawdziwe
d) prawdziwe
e) prawdziwe
Torbiele endometrioidalne nie znikają po leczeniu farmakologicznym
i wymagają leczenia chirurgicznego. Wstępne leczenie analogami
GnRH może być pomocne w przypadku dużych torbieli (większych niż 4
cm). Usunięcie zmian przy pomocy lasera może znieść ból, ale
głęboka inwazyjna zmiana w przegrodzie odbytniczo-pochwowej wymaga
leczenia chirurgicznego.