10 X 2008 r.

Ekspresjonizm:

• w PL po I wojnie światowej

• początki: Poznań - Przybyszewski → Przybyszewski przyjeżdża do Krakowa, niezbyt głośnego miasta; zbiera tu młodych, zdolnych ludzi i tak powstaje Młoda Polska. Chciał to samo zrobić w Poznaniu, ale tu się to nie przyjęło. Znalazł garstkę chętnych , ale nie było tu kulturalnego wybuchu. „Ekspresjonizm” zaistniał tu jako fakt historyczny

• moje „ja”, przeżywanie doświadczeń twardych, głośnych, niedelikatnych (gniew, pasja, złość), mocno subiektywne

• zamiast pisać o konkretach, używali „wielkich słów”: duch, ojciec, męka

• ci, którzy się przyłączyli, szybko się wycofali: Witkiewicz, Tuwim, Wittlin

• Wierzyński:

• przed wojną kariera

• w wojnie stracił rodzinę, na emigracji wpadł w depresję - odrodził się i pisał dalej

• zdobył złoty medal za tomik na olimpiadzie z Amsterdamie

• Zegadłowicz, Sól ziemi - za którą w 1939 był kandydatem do Nobla

Futuryzm:

• futurus - przyszły

• narodził się we Włoszech

• I wojna światowa zdziesiątkowała ludzi, kulturę europejską

• złamanie potęgi niemieckiej, francuskiej, austriackiej

• Włochy i Hiszpania zostały oszczędzone, bo bić się nie lubili; tu narodziły się nowe kierunki

• sztuka ma nie być elitarna, ma wyjść na ulice, wszyscy mogą być artystami

• Kraków: Stanisław Młodożeniec, Bruno Jasieński, Tytus Czyżewski

• W-wa: Aleksander Watt, Anatol Stern

• ekscesy, szaleństwo, dziwactwo (nagi Murzyn recytujący Pana Tadeusza, na koniec publika obrzucona jajkami) - policja nieraz interweniowała

---