Załącznik 4.
Metoda „gorące krzesło”
Istotnym elementem tej metody jest dyskusja przedstawicieli grup reprezentujących różne rozwiązania postawionego problemu. Dzięki „gorącemu” krzesłu istnieje możliwość włączenia się do tej rozmowy także innych osób. Metoda wymaga takich tematów, w których istnieje duże prawdopodobieństwo zróżnicowania poglądów wśród członków grupy.
Potrzebne materiały to: kartki z różnymi (minimum trzy) propozycjami odpowiedzi na problem postawiony do dyskusji, krzesła, kartki A-4, flamastry. Liczba osób jest dowolna, a czas trwania ok. 40 minut.
Przebieg metody jest następujący:
1. Organizacja pracy. Po postawieniu problemu prowadzący proponuje co najmniej trzy różne odpowiedzi (napisane na kartkach A-4). Najpierw je czyta, a potem rozkłada w różnych miejscach sali. Do tego dodaje pustą kartkę dla osób, które mają inne propozycje. Zaprasza uczestników do spaceru i wyboru kartki z wypowiedzią, która jest w jak największym stopniu zgodna z osobistym poglądem danej osoby. Uczestnicy siadają wokół wybranych kartek i w ten sposób powstaje kilka mniejszych grup. Jeśli grupy są zbyt duże (powyżej 10 osób), należy je podzielić na mniejsze tak, aby każdy mógł zabrać głos. Osoby, które wybrały pustą kartkę, muszą sprecyzować swój pogląd.
2. Praca w małych grupach. W utworzonych grupach w ciągu 10 minut uczestnicy zbierają argumenty.
3. Organizacja pracy na forum ogólnym. Po ok. 10 minutach prowadzący informuje o konieczności wyboru przez grupy swoich przedstawicieli. Przedstawiciele wychodzą z krzesłami na środek, siadają w kręgu, a grupy za nimi. Prowadzący dostawia do kręgu jeszcze jedno „gorące” krzesło i informuje, że teraz głos mają tylko osoby w kręgu - liderzy grup oraz osoba, która usiądzie na „goracym” krześle. Siedząc na tym krześle (max. 2 minuty) można wesprzeć swojego przedstawiciela w dyskusji.
4. Praca na forum ogólnym. Na początek przedstawiciele grup krótko (max. 2 minuty) prezentują istotę swojego poglądu oraz główne argumenty. Następnie rozpoczyna się dyskusja w kręgu. Z grup siedzących z tyłu za swoim przedstawicielem i obserwujących dyskusję w każdej chwili może wyjść jedna osoba, usiąść na „gorącym” krześle i przestawić własny pogląd, wesprzeć argumentami reprezentanta grupy lub wskazać na nieścisłości dyskutantów. Po zabraniu głosu wraca do grupy - nie wolno jej brać udziału w dyskusji. Może tylko obserwować, jak pod wpływem jej argumentów dyskusja dalej się rozwija. Na „gorącym” krześle mogą pojawiać się kolejne osoby, a rolą prowadzącego jest pilnowanie, by mogły one zabrać głos oraz aby poszczególni dyskutanci mieli możliwość przedstawienia kolejnych argumentów.
5. Zakończenie pracy. Dyskusja kończy się w określonym czasie, chociaż temat nie będzie wyczerpany. Gdy poglądy grup są już jasno zarysowane i przedstawione zostały wszystkie argumenty grup, prowadzący przerywa dyskusję. Daje przedstawicielom możliwość „ostatniego słowa”. Następnie pyta, czy osoby siedzące wokół zmieniły zdanie - jeżeli tak, mogą wraz z krzesłem przesiąść się do innej grupy.
Na koniec prowadzący podsumowuje przebieg dyskusji (puenta) i może wyrazić własny pogląd. Ostatnie słowo prowadzącego jest najistotniejsze i powinno wyrażać cel, jaki chciał osiągnąć w dyskusji.
Źródło: Metody aktywizujące w katechezie, cz.I, red. Z. Barciński, J. Wójcik, Lublin 1998, s. 17-18.