GRUPA C
1. Przyczyny rozbicia dzielnicowego
• Tzw. partykularyzmy możnych [tendencje odśrodkowe panujące w państwach o rozwiniętym systemie feudalnym
• Brak jednolitego systemu gospodarczego
• Państwo Polskie było zlepkiem różnych dzielnic
• Rywalizacja pomiędzy Piastami o władzę
• W połowie XII wieku zabrakło silnych jednostek które były w stanie utrzymać jedność państwa
2. Daty
Utworzenie biskupstwa w Gnieźnie 1000
Wojna stuletnia 1337-1453
b/p Warną 1444 (Polska, Węgry - Władysław Warneńczyk przeciw Turcji - sułtan Murad II; zwycięstwo imperium osmańskiego)
I wyprawa krzyżowa 1096-1099 (zdobycie Jerozolimy)
koronacja Bolesława Śmiałego 25.12.1076
3. Pojęcia:
regalia - dziedziny gospodarki zastrzeżone wyłącznie dla panującego
immunitet sądowy - uwalniał ludność osiadłą w dobrach od uprawnień urzędników książęcych i pan przejmował władzę sądowniczą
immunitet gospodarczy - uwalniał ludność od obciążeń skarbowych na rzecz księcia
hansa -
senior - możny przyjmujący obowiązek opieki nad wasalem w zamian za jego podporządkowanie się. Wielu seniorów było wasalami innych seniorów. Taki senior, który nie miał nad sobą żadnego zwierzchnika, nazywał się suwerenem
4. Data i znaczenie pokoju w Toruniu z 1466
Toruński pokój 1466, układ pomiędzy Polską i Litwą a Krzyżakami zawarty 19 października 1466 w Toruniu po zakończeniu wojny trzynastoletniej. Potwierdzał akt inkorporacji Prus Królewskich do Polski wydany w marcu 1454 przez króla Kazimierza IV Jagiellończyka.
Do Polski wróciło Pomorze Gdańskie, ziemia chełmińska z Toruniem, Elbląg i Malbork. Pozostała (wschodnia) część państwa krzyżackiego z Królewcem (późniejsze Prusy Książęce) stała się lennem Polski. Układ zawierał także szereg postanowień ograniczających swobodę polityki Zakonu.
5. Kim był i czego dokonał Chodkiewicz
Chodkiewicz Jan Karol (1560-1621), hetman wielki litewski, znakomity strateg, zaliczany do najwybitniejszych praktyków sztuki wojskowej swoich czasów.
Dowódca wojsk Rzeczypospolitej w czasie wojny polsko-szwedzkiej o Inflanty (1600-1611). Odniósł zwycięstwo nad liczebniejszą armią króla Szwecji Karola IX pod Kircholmem, gdzie w znakomity sposób wykorzystał siłę uderzeniową ciężkiej jazdy konnej (husarii).
Zdobył Parnawę, rozbił flotę szwedzką pod Salis. Brał udział w wyprawach na Smoleńsk (1611) i Moskwę (1617-1618), które doprowadziły do przyłączenia do Rzeczpospolitej ziem: smoleńskiej, czernichowskiej i siewierskiej. Zmarł w trakcie obrony Chocimia przed Turkami.
6. Rola i znaczenie Gdańska dla gospodarki RP
W gruncie rzeczy temat ogranicza się do wątków spławu Wisłą zboża i jego rolą dla gospodarki Rzeczpospolitej oraz możliwościach prawnego oddziaływania miasta Gdańska na gospodarkę państwa.
7. Pojęcia:
ruch egzekucyjny - to stronnictwo szlachty głównie średnio zamożnej, dążącej do osłabienia wpływów magnaterii i kleru, a także występująca przeciwko łamaniu prawa przez króla.
refeudalizacja - pogłębienie, nawrót stosunków feudalnych. Gospodarka polegała na zobowiązaniu chłopów do prac polowych kilka dni w tygodniu, za co nie musieli płacić czynszu.
artykuły henrykowskie - najważniejsze zasady ustrojowe Rzeczypospolitej, spisane w formie 21 artykułów przez szlachtę zebraną, podczas bezkrólewia 1573, w Kamieniu pod Warszawą. W odróżnieniu od pacta conventa, zawierających osobiste zobowiązania elekta, artykuły henrykowskie stanowiły rodzaj stałej ustawy zasadniczej zaprzysięganej przez wszystkich nowo wstępujących na tron polski monarchów, począwszy od Henryka III Walezego. Zawierały m.in. zasadę powoływania królów wyłącznie w drodze wolnej elekcji oraz zobowiązania króla do: zwoływania sejmu co dwa lata na 6 tygodni, nienakładania nowych ceł i podatków ani niezwoływania pospolitego ruszenia bez zgody sejmu, niepodejmowania decyzji dotyczących wojny i pokoju bez zgody senatu.
wolna elekcja - wybór monarchy nie przestrzegający zasad sukcesji dynastycznej.
11. Żelazna kurtyna
Żelazna kurtyna, potocznie podział Europy po II wojnie światowej na: niekomunistyczne państwa zachodnioeuropejskie i wschodnioeuropejskie pozostające w sferze wpływów Związku Radzieckiego, określenie narzuconej izolacji obszarów pozostających pod dominacją ZSRR od niekomunistycznego świata. Żelazna kurtyna uległa likwidacji po przemianach jesieni narodów 1989.
Po raz pierwszy określenie to pojawiło się w artykule J. Goebbelsa w “Das Reich” (1945), by następnie zostać przejęte przez prasę i polityków brytyjskich. Weszło powszechnie do użytku po przemówieniu W. Churchilla na Uniwersytecie w Fulton (1946): “Od Szczecina nad Bałtykiem po Triest nad Adriatykiem kontynent został rozcięty żelazną kurtyną”. Wystąpienie to jest traktowane jako początek zimnej wojny.