Projekt grupy terapeutycznej dla osób uzaleznionych od alkoholu „ Alko”
Wprowadzenie
Proponowana oferta dotyczy realizacji podstawowego programu psychoterapeutycznego dla osób uzależnionych od alkoholu.
Psychoterapia uzależnienia zajmuje się zmianami jakie powstały w psychice osoby uzależnionej oraz stwarza okazję do nauki umiejętności potrzebnych do rozwiązywania problemów życiowych dlatego jest najskuteczniejszą metodą leczenia uzależnień.
Cel programu:
Zasadniczym celem programu terapeutycznego jest umożliwienie uzyskania zmian w funkcjonowaniu pacjentów, takich jak zwiększenie zdolności do utrzymywania abstynencji, nauczenie się i korzystanie w życiu z umiejętności intra- i interpersonalnych potrzebnych do zachowywania trzeźwości, nauczenie się zapobiegania nawrotom choroby oraz rozwiązywanie problemów osobistych.
Sposoby realizacji programu:
Program terapeutyczny realizowany będzie w grupach liczących od 6 do 12 osób. Zajęcia prowadzone będą przez specjalistów terapii uzależnień. Docelowo grupa terapeutyczna powinna być zamknięta, dopuszcza się jednak, że w początkowym etapie pracy (grupa wstępna- edukacyjna) może mieć ona charakter otwarty, czyli w trakcie jej trwania mogą być przyjmowani nowi uczestnicy. Sesje grupowe odbywać będą się dwa razy w tygodniu, czas trwania jednej sesji to trzy godziny.
Czas trwania całego programu to okres około 7 miesięcy. Realizacja całego programu obejmuje 160 godzin zajęć.
Praca terapeutyczna opierać będzie się głównie na metodach i technikach poznawczo – behawioralnych w tym m.in.:
grupa zadaniowa;
spotkania indywidualne;
metody edukacyjne: mikroedukacja, filmy, lektury;
trening umiejętności;
dyskusja;
informacje zwrotne;
analiza osobistych doświadczeń.
Każdy uczestnik grupy terapeutycznej zobowiązany jest do podpisania i przestrzegania zasad kontraktu terapeutycznego:
a. zachowanie całkowitej abstynencji od środków psychoaktywnych;
b. punktualnego i aktywnego uczestnictwa w spotkaniach;
c. terminowej realizacji zadań terapeutycznych.
Dobór uczestników:
Do programu kwalifikowani będą pełnoletni pacjenci – kobiety i mężczyźni, u których rozpoznano zespół uzależnienia od alkoholu. Osoby wytypowane do udziału w programie muszą być zdrowie psychicznie oraz zachowywać abstynencję od alkoholu i innych środków odurzających. Dodatkowym warunkiem przyjęcia osoby do programu powinna być świadomość destrukcji alkoholowej oraz chęć do zmiany w tym obszarze. Docelowo jest to grupa przewidziana dla osób z rozpoznanym uzależnieniom od alkoholu, dopuszcza się jednak udziału w leczeniu osób z uzależnieniem mieszanym tzn. pacjentów uzależnionych od więcej niż jednej substancji psychoaktywnej.
W trakcie trwania programu możliwe są konsultacje ze specjalistami, z których skorzystać mogą członkowie rodzin osób uzależnionych biorących udział w leczeniu – osoby współuzleżnione, dzieci z rodzin alkoholowych.
Opis projektu:
Naczelnym celem terapii jest umożliwienie pacjentowi uzyskania zmian w dotychczasowym funkcjonowaniu, przede wszystkim utrzymywanie abstynencji, umiejętność czerpania korzyści z „trzeźwego” życia, wykorzystywanie nabytych umiejętności intra- i interpersonalnych oraz rozwiązywania problemów osobistych. Podstawą przyjęcia pacjenta do grupy terapeutycznej jest wcześniejsze rozpoznanie problemu uzależnienia, a także motywacja pacjenta do utrzymywania abstynencji i uczestnictwa w terapii.
Pierwszym etapem programu będą spotkania indywidualne, w czasie których nastąpi rozpoznanie problemów życiowych i osobistych pacjenta oraz powiązanie ich z piciem alkoholu. Przeprowadzany będzie wywiad kliniczny i diagnoza problemowa. W trakcie sesji indywidualnych wzbudzana będzie a także wzmacniana, motywacja do zaprzestania picia oraz aktywnego uczestnictwa w proponowanym programie terapeutycznym. Uczestnikom uświadamiane będą korzyści z zaprzestania picia i podjęcia proponowanego leczenia.
Pacjent przystępując do terapii zobligowany jest do zapoznania się oraz podpisania kontraktu terapeutycznego, który nakłada na uczestnika podstawowe zobowiązania. Kolejnym etapem pracy terapeutycznej z pacjentem będzie edukacja w zakresie problematyki uzależnienia od alkoholu. Uczestnicy dowiadują się czym jest uzależnienie, jak rozwija się choroba alkoholowa, w jaki sposób można się uzależnić oraz czym jest psychoterapia uzależnienia i kiedy może być skuteczna. Ponadto uczestnicy otrzymają szereg zaleceń niezbędnych do dalszego trzeźwienia. W trakcie trwania programu edukacyjnego wiedza w postaci mikro-wykładu, prezentowana przez terapeutę, poparta będzie emisjami filmów oraz nagrań wykładów specjalistów z zakresu uzależnień.
W kolejnych etapach terapii uczestnicy pracować będą na zagadnieniach w zakresie bezsilności wobec alkoholu, tożsamości alkoholowej, głodem alkoholowym oraz nawrotami w uzależnieniu. Do każdego z powyższych zagadnień przygotowane będą materiały edukacyjne w postaci mikro-wykładów oraz karty pracy własnej, na których pacjent może odnieść się do własnej historii picia. Pacjenci zapoznają się z własną chorobą, szukając u siebie jej objawów oraz określając fazę rozwoju uzależnienia, dowiedzą się jaki wpływ miała ona na zdrowie psychiczne i fizyczne oraz jak wygląda dzisiaj bilans ich zysków i strat, wynikających z picia. Istotnym elementem programu będą treningi umiejętności, m. innymi trening asertywnego odmawiania picia oraz trening konstruktywnych zachowań – radzenie sobie z uczuciami m. in. złością, wstydem, poczuciem winy. Pacjent poprzez uczestnictwo w procesie terapeutycznym będzie miał możliwość zaobserwować, co dzieje się z nim od momentu, kiedy przestał pić. Rozpozna własne emocje, uczucia, nauczy się je nazywać i na nowo przeżywać radząc sobie z nimi w nienałogowy sposób. Uczestnik będzie pracował nad rozpoznawaniem u siebie stanu, który nazywany jest głodem alkoholowym oraz czynników, które doprowadziły do jego powstania, tzw. wyzwalaczy. Odnajdzie własne skuteczne sposoby radzenia sobie z poszczególnymi objawami głodu uzależnienia. Ostatnim etapem pracy jest warsztat dotyczący nawrotów choroby. Pacjenci dowiedzą się czym jest nawrót choroby i jakie są jego pierwsze zwiastuny widoczne w samopoczuciu psychofizycznym, procesach poznawczych czy zachowaniu.
W trakcie trwania programu terapeutycznego nastąpi ocena postępów uczestników, która będzie zawierała następujące elementy: zachowanie w terapii, regularne uczęszczanie na zajęcia, spóźnianie się, wywiązywanie się z obowiązków, umiejętność słuchania, umiejętność udzielania informacji zwrotnej, otwartość i szczerość, zwracanie się o pomoc, pomaganie innym, liczenie się z potrzebami innych, nazywanie i rozpoznawanie uczuć, stosunek do siebie, rozpoznawanie swoich potrzeb, realna ocena swoich problemów i możliwości, gotowość do zmiany, kontakt z AA, unikanie sytuacji alkoholowych, realizacja celów, dbanie o swoje potrzeby, dbanie o swoje zachowanie, zachowania prozdrowotne, wiedza, zachowania świadczące o akceptacji uzależnienia, poprawa stosunków rodzinnych, regulowanie spraw prawnych, kontakty towarzyskie na trzeźwo i rozwój osobisty. Oceny postępów dokonają terapeuci prowadzący terapię w okresie po trzecim miesiącu pracy, następnie po sześciu miesiącach udziały w leczeniu i na koniec terapii.