Badanie wÅ‚asnoÅ›ci reologicznych metali - próba peÅ‚zania, Wyÿsza Szkoÿa Inÿynierska_Numer grupy ÿwiczeniowej


Sprawozdanie z wicze
w laboratorium wytrzymaoci materiaów

Temat : Badanie wasnoci reologicznych metali - próba pezania.

wstp teoretyczny

a) cel wiczenia

-zapoznanie si z aparatur do bada materiau na pezanie,

-wyznaczenie czasowej granicy pezania 0x01 graphic
stali dla e = 1 %,

-okrelenie czasowej wytrzymaoci na pezanie0x01 graphic
,

b) pezanie

Jest to zjawisko wzrostu wyduenia z upywem czasu przy staej temperaturze i staym obcieniu.

c) granica pezania

- jest to warto staego obcienia podzielonego przez pocztkowe pole przekroju próbki, które po upywie okrelonego czasu dziaania w danej staej temperaturze spowoduje trwae wyduenie próbki o pewn okrelon warto,

- (szybko) jest to warto staego obcienia podzielonego przez pocztkowe pole przekroju próbki, które w okrelonym odstpie czasu spowoduje pezanie o okrelonej szybkoci redniej,

d) wytrzymao na pezanie

Jest to warto staego obcienia podzielonego przez pocztkowe pole przekroju, które po upywie okrelonego czasu w danej temperaturze spowoduje rozerwanie próbki.

f) pomiar wyduenia

Odbywa si przez zoon przekadni dwigniow poczon z badana próbk. odwzorowanie wyduenia odbywa si na bardzo czuym czujniku zegarowym umocowanym na zewntrz pieca oporowego, poczonym z badan próbk za pomoc przekadni dwigniowej. Innym sposobem odwzorowania próbki jest zastosowanie tensometrów lusterkowych typu Martensa.

g) próbki

Uywamy próbek cylindrycznych o rónych rozmiarach z gwintowanymi gowami.
Aby pomiar by dokadny uywamy próbek dugich, lecz w nich jest bardzo trudno utrzyma sta temperatur na caej dugoci. Zaleca si stosowa próbk o rednicy 0x01 graphic
(na dugoci pomiarowej) wikszej lub równej 4mm. Pierwotna dugo pomiarowa próbki 0x01 graphic
przy próbie bez pomiaru wydue , w czasie trwania próby , powinna wynosi co najmniej 30x01 graphic
lub w przypadku próbek o przekroju prostoktnym 3,390x01 graphic
, za z pomiarem wydue co najmniej 50x01 graphic
lub w przypadku próbek o przekroju prostoktnym 5,650x01 graphic
(0x01 graphic
- przekrój pocztkowy próbki)

-gadko powierzchni próbki obrobionej mechanicznie na dugoci pomiarowej powinna odpowiada PN-87/M-04251.Powieszchnie nie obrobione mechanicznie na dugoci pomiarowej powinny by dokadnie oczyszczone

Typowe wymiary próbek to: rednica do = 10 mm i dugo pomiarowa l0 = 100 mm.

e) maszyny do badania pezania

Maszyny do badania pezania nazywamy pezarkami. Powinny one zapewnia stao obcienia przez zawieszenie odpowiednich ciarków dziaajcych wprost na próbk lub za porednictwem przekadni dwigniowej. Aby regulacja obcienia bya pynna maszyna posiada ruchomy ciarek przesuwany po ramieniu dwigni. Maszyna powinna take zapewnia sta temperatur na caej dugoci próbki podczas caego badania, dlatego posiada ona piec oporowy, który ogrzewa próbk w otoczeniu powietrza. Temperatura kontrolowana jest przez trzy termopary wsunite w osonie pieca. Rónica temperatury próbki i jej otoczenia podczas próby nie powinna przekracza 30oC. Pezarka jest zaopatrzona w automatyczny regulator temperatury oraz rejestrator temperaturowy. .Próbka do bada na pezanie w czoach gówek posiada otwory , których dna okrelaj dugo pomiarowa próbki .W otwory te wkada si rurki kwarcowe o znikomej rozszerzalnoci cieplnej , które przekazuj wyduenie poprzez ukad dwigni do czujników indukcyjnych oraz do czujników zegarowych.Wczasie trwania próby obcienie nie zmienia si .

SCHEMAT PEZARKI

rysunek próbki

Wykresy pezania
Poniszy rysunek przedstawia wykresy pezania dla rónych wartoci napre. W pewnym krótkim okresie czasu wyduenia narastaj do gwatownie, jednak szybko pezania zmniejsza si i bd to pezanie ustaje bd nastpuje okres ustalonej szybkoci pezania. Przy maych napreniach po niedugim okresie pezania ze sta szybkoci moe nastpi dalsze zmniejszenie si szybkoci pezania a do jego cakowitego ustania lub przy wikszych napreniach nastpi trzecie stadium pezania, polegajce na wzrocie szybkoci pezania a do powstania zomu .

Przy duych napreniach trudno jest wyróni okres staej szybkoci pezania, gdy cay proces przechodzi od razu a gwatownego wzrostu czasu wyduania w zom.

wielkoci wiczeniowe i tabele pomiarowe

Wielkoci wiczeniowe

Wedug PN-76/H-04330

* PRÓBKA

Materia : stal 1H18N9T

rednica nominalna : d0 = 10 mm

Dugo pomiarowa : l0 = 100 mm

Granica plastycznoci : ReT = 190MPa Re = 287 MPa Rm = 600 MPa

* PEZARKA

ZSE 2/6 -1200

* TEMP. BADANIA

T = 873 K (600oC)

Tabela pomiarów próby pezania stali 1H18N9T

Nr
próbki

Obcienie
P [N]

Naprenie
s [MPa]

Czas
tR1 [h]

Odksztacenie
trwae etR1*

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13

11000

11250

11550

11750

12000

12500

13000

13500

13700

14000

15000

15500

16000

140,48
143,68
146,87
150,06
153,26
169,64
166,03
172,41
174,97
178,80
191,57
197,96

204,34

1000
901
245
258
155
90
86
81
29
18
5,2
2
1

0.01
0.01
0.01
0.01
0.01
0.01
0.01
0.01
0.01
0.01
0.01
0.01
0.01

S 113750

S 1448,98

S 29684

S 0.13

* Odksztacenie odpowiadajce granicy pezania 0x01 graphic

Granica plastycznoci Re=190 [MPa]

Zestawienie oblicze statystycznych

Nr próbki

Yi=0x01 graphic

Yi2

Xi=0x01 graphic

Xi2

XiYi

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13

140,48
143,68
146,87
150,06
153,26
159,64
166,03
172,41
174,97
178,80
191,57
197,96
204,34

19734,63
20643,94
21570,79
22518,01
23488,62
25484,93
27565,96
29725,21
30614,50
31969,44
36699,06
39188,16
41754,83

3
2,9547
2,3891
2,4116
2,1903
1,9345
1,9545
1,9085
1,4624
1,2553
0,7160
0,3010

0

9
8,7302
5,7078
5,8158
4,7974
3,7423
3,8189
3,6424
2,1386
1,5758
0,5126
0,0906

0

421,44
424,53
350,89
361,88
335,68
308,82
324,50
329,04
255,88
224,45
137,16
59,58
0

S 2180,07

S 370958,1

S 22,4776

S 49,5725

S 3533,82

obliczenia

Otrzymane wyniki aproksymuj przy zaoeniu :

0x01 graphic
wtedy otrzymuj równanie ogólne: 0x01 graphic

0x01 graphic
; 0x01 graphic

Podstawiajc dane dla n=13 otrzymujemy :

a= 205,74 [Mpa] ;

b= -22,004 [Mpa] ;

Otrzymane punkty aproksymuj prost o równaniu:

0x01 graphic

Celem stwierdzenia czy prost regresji dla omówionego przypadku mona stosowa oblicza si wspóczynnik korelacji 0x01 graphic
. 0x01 graphic

Podstawiajc dane liczbowe z powyszej tablicy wspóczynnik korelacji wynosi :

0x01 graphic

Poniewa 0x01 graphic
mona wiec stwierdzi , ze istnieje idealna korelacja . Minus oznacza , ze wzrost jednej zmiennej pociga za sob spadek drugiej .

Nr próbki i

xi

yi=a+bxi , a=205,74 , b=-22,004

(yi -yi)

1

3

139,728

0,565

2

2,9547

140,725

8,732

3

2,3891

153,170

39,69

4

2,4116

152,675

6,838

5

2,1903

157,545

18,361

6

1,9345

163,173

12,482

7

1,9542

162,740

10,824

8

1,9085

163,745

75,082

9

1,4624

173,561

1,929

10

1,2553

178,118

0,465

11

0,7160

189,985

2,512

12

0,3010

199,117

1,339

13

0

205,74

1,96

0x01 graphic

Wyliczam teraz rzeczywista wariancje 0x01 graphic
rzdnej y ze zwizku :

0x01 graphic

Podstawiajc dane otrzymujemy :

0x01 graphic

Znajc 0x01 graphic
obliczam 0x01 graphic
oraz 0x01 graphic
:

0x01 graphic

0x01 graphic

Wartoci estymatorow 0x01 graphic
oraz 0x01 graphic
wynosz

0x01 graphic

Podstawiajc wyliczone wartoci estymatorow 0x01 graphic
i 0x01 graphic
oraz wartoci wspóczynników a i b krzywa regresji mona wyrazi zwizkiem

0x01 graphic

0x01 graphic

Wyznaczam granice pezania dla zadanych parametrów :

t=10 h , t=100 h , t=1000 h , t=10000 h

0x01 graphic

0x01 graphic

ANALIZA WYNIKÓW I WNIOSKI

Na podstawie obliczonej prostej regresji i mao odbiegajcych od tej prostej krzywych ufnoci mog stwierdzi, e pomiar zosta wykonany poprawnie.

Na dokadno pomiaru wpywaj takie czynniki, jak: rodzaj zastosowanych pezarek, ich przyrzdów do obciania próbki, do kontroli jednolitej temperatury, do przyrostu wyduenia.
Procesy te powinny by przeprowadzane automatycznie ze wzgldu na konieczno ich dokadnoci a take dugiego trwania. Bardzo wane jest te zamocowanie próbki
w uchwytach oraz wyskalowanie przyrzdów pomiarowych. .Przede wszystkim pelzarka powinna umozliwiac utrzymanie stalej temperatury przez caly czas trwania pomiaru . Odczyt wydluzenia nie moze byc obarczony bledem wynikajacym z rozszerzalnosci cieplnej ciegien przekazujacych odksztalcenie do ukladu pomiarowego.

Granica plastycznoci dla stali 1H18N9T w temperaturze T = 873 [K] wynosi: Re = 287 [MPa]. Porównujc j z granic pezania mona stwierdzi, e ze wzrostem czasu pracy badanego materiau w podwyszonej temperaturze (873 K) zaczyna mocno spada granica pezania. Mona take zauway, e granice te róni si midzy sob, chocia niewiele, ju po 100 godzinach pracy badanego materiau w podwyszonej temperaturze.

Z wygldu prostej regresji w stosunku do dodatniego kierunku osi czasu mona stwierdzi, e stal ta nadaje si do pracy w podwyszonych temperaturach.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
badanie wlasnosci reologicznych proba na pelzanie id 78297 (2)
Badanie własności mechanicznych metali, Wy?sza Szko?a In?ynierska_Numer grupy ?wiczeniowej
Badanie własności mechanicznych metali - próby twardości, badanie twardo?ci metali
materialoznawstwo - Badanie własności mechanicznych metali, Materialoznawstwo
Sprawozdanie Badanie własności mechanicznych metali
badanie wlasnosci mechanicznych metali proby twardosci
Próba udarności Charp'ego, UCZELNIA ARCHIWUM, UCZELNIA ARCHIWUM WIMiIP, Własnośći mech. metali i sto
Wyklad 7 Wlasnosci elektryczne metali
Badania makro i mikrostruktury metali i stopów, WIP zarządzanie i inżynieria produkcji, sesja 1, Mat
Badanie własności diod półprzewodnikowych1
Badanie własności prostowniczych diod półprzewodnikowych Wstęp
Badanie własności fizycznych i technologicznych proszków 1
Badanie wlasnoÿci?lowych mikroczÑsteczek 7
ćw 19 - Badanie własności cząstek alfa za pomocą detektora półprzewodnikowego
Sprawko w11 Mis, MIBM WIP PW, fizyka 2, laborki fiza(2), 51-Badanie własności promieniowania gamma
cwiczenie 1 badanie wlasnosci mechanicznych 1, Semestr 3 moje, wytrzymałość 4sem, LABORKI, LABORKI
badanie własności prostowniczych diody i prostownika selenowego, Matematyka - Fizyka, Pracownia fiz

więcej podobnych podstron