Wersja I

1. Jednym z produktów enzymatycznej hydrolizy triacylogliceroli w przewodzie pokarmowym jest glicerol, który może być:

I. wchłonięty ze światła jelita do żyły wrotnej wątroby

II. zużytkowany do resyntezy TAG w enterocytach

III. wykorzystany do syntezy glukozy na drodze glukoneogenezy w komórkach nabłonka jelita

Prawidłowymi stwierdzeniami są:

A. tylko I

B. tylko II

• C. I i II

D. I i III

E. II i III

2. Odłączenie jednostek dwuwęglowych od acylo - CoA w procesie  - oksydacji kwasów tłuszczowych następuje przy udziale 4 kolejnych reakcji. Jaka jest właściwa kolejność następujących po sobie procesów?

A. redukcja, uwodnienie, utlenianie, tioliza

B. redukcja, odwodnienie, redukcja, tioliza

C. redukcja, uwodnienie, redukcja, tioliza

• D. utlenienie, uwodnienie, utlenienie, tioliza

E. utlenienie, odwodnienie, utlenienie, tioliza

3. Wybierz informacje prawdziwe dotyczące fosfolipidów:

I. są składnikami strukturalnymi błon komórkowych

II. surfaktant płucny należy do fosfolipidów eterowych

III. czynnik aktywujący płytki krwi PAF jest plazmalogenem palmitynianowym

IV. prekursorem w syntezie plazmalogenów jest m. in. dihydroksyacetonofosforan

Prawdziwe są stwierdzenia:

A. II i III

B. I i II

C. II i IV

D. III i IV

• E. I i IV

4. Których z poniższych zmian spodziewałbyś się u pacjenta z obniżeniem aktywności lipazy lipoproteinowej:

A. wzrostu stężenia wyłącznie chylomikronów

• B. wzrostu stężenia zarówno chylomikronów, jak i VLDL

C. wzrostu stężenia wyłącznie HDL

D. wzrostu stężenia wyłącznie LDL

E. wzrostu stężenia zarówno HDL jak i LDL osocza

5. Spośród wymienionych enzymów wybierz te, które występują w tkance tłuszczowej:

I. Fosfofruktokinaza

II. dehydrogenaza glicerolo - 3 - fosforanowa

III. acylotransferaza glicerolo - 3 - fosforanowa

IV. acylotransferaza lecytyna: cholesterol (LCAT)

• A. I, II i III

B. II i III

C. IV

D. I i II

E. II i III

6. Działanie fosfolipazy C na fosfolipidy błonowe prowadzi do powstania:

I. diacyloglicerolu, który aktywuje kinazę białkową C

II. 1, 4, 5 - trifosforanu inozytolu, który obniża stężenie Ca²⁺ w cytoplazmie

III. kwasu nerwonowego - prekursora m. inn. prostaglandyn

Podaj prawidłową odpowiedź:

A. I, II i III

• B. tylko I

C. tylko III

D. I i II

E. II i III

7. Choroba Refsuma cechuje się:

A. niedoborem karnityny

B. niedoborem wątrobowej palmitoilotransferazy karnitynowej I

C. niedoborem dehydrogenazy acylo-CoA

• D. zaburzeniem  - oksydacji kwasów tłuszczowych

E. brakiem peroksysomów

8. Lipidozy związane są z niedoborem jednego z enzymów degradacji sfingolipidów. Dobierz nazwy chorób (I, II, III, IV) do nazw enzymów (1, 2, 3, 4), których niedobór jest ich przyczyną:

I. choroba Tay - Sachsa 1. ceramidaza

II. choroba Krabbe'go 2.  - glukozydaza

III. choroba Gauchera 3.  - galaktozydaza

IV. choroba Farbera 4. heksoaminidaza 

Dobierz:

A. I - 1, II - 4, III - 2, IV - 4

B. I - 1, II - 2, III - 3, IV - 4

C. I - 4, II - 3, III - 2, IV - 1

D. I - 2, II - 3, III - 4, IV - 1

E. I - 3, II - 4, III - 1, IV - 2

9. Obniżony poziom LDL i HDL występuje w hiperlipoproteinemii:

A. typu II

B. hiperalfalipoproteinemii

C. typu III

D. typu III i IV

• E. typu I, IV i V

10. Które z niżej wymienionych związków są gromadzone i w efekcie odpowiedzialne za występowanie objawów neurologicznych w chorobie Niemann - Picka?

A. estry cholesterolu

B. gangliozydy

C. cerebrozydy

• D. sfingomieliny

E. fosfatydyloseryny

11. Prawdziwe jest zdanie:

A. LDL wytwarzane są w jelicie z lipidów pokarmowych i z przestrzenie Dissego przechodzą do światła zatoki żylnej

B. tworzone w wątrobie HDL pod wpływem LCAT przekształcają się w HDL₃ o kształcie kulistym

C. receptory apo B - 100 umożliwiają lipoproteinie HDL wiązanie się z komórkami tkanek obwodowych i przekazywanie do nich cholesterolu

D. chylomikrony po działaniu LCAT przekształcają się w IDL i następnie, tracąc apoE w LDL

E. chylomikrony syntetyzowane w jelicie zawierają apo B - 100, apoC-II i apoE

12. Niewydolność wydzielania lipoprotein i ich gromadzenie się w aparacie Golgiego w wyniku hamowania glikozylacji wywołują:

• A. kwas orotowy i tetrachlorek węgla

B. fosfolipidy

C. puromycyna

D. chloroform

E. niedobór choliny

13. Typ III rodzinnej hipercholesterolemii charakteryzujący się szerokim pasmem  w elektroforezie spowodowany jest:

A. nadmiernym wytwarzaniem apoB - 100

B. niedoborem acylotransferazy lecytyna: cholesterol

C. niedoborem apo C - II

D. wadliwymi receptorami dla LDL

E. występowaniem wyłącznie izoformy E₂ apoproteiny

14. Która z niżej wymienionych funkcji nie jest spełniana przez lipoproteiny o wysokiej gęstości?

A. HDL zawiera apoproteinę A-I, która aktywuje acylotransferazę lecytyna: cholesterol

B. HDL zawiera białko transportujące estry cholesterolu z HDL do innych krążących lipoprotein

C. HDL przenosi cholesterol z tkanek obwodowych do wątroby

• D. HDL jest ważnym źródłem estrów cholesterolu dla tkanek obwodowych

E. HDL dostarcza apolipoproteiny E dla chylomikronów, dzięki czemu chylomikrony resztkowe są rozpoznawane przez receptor hepatocytów.

15. Spośród zdań opisujących metabolizm kwasów żółciowych wybierz nieprawdziwe:

I. powrót kwasów żółciowych do wątroby przez krążenie jelitowo - wątrobowe stanowi czynnik kontroli szybkości ich syntezy

II. wtórne kwasy żółciowe - deoksycholowy i litocholowy powstają przez dekoniugację i odszczepienie grupy 7 - OH

III. kwasy żółciowe wywierają zwrotny wpływ hamujący na aktywność 7 - hydroksylazy

IV. aktywacja 7-hydroksylazy przez kwasy żółciowe ma mechanizm allosteryczny

Nieprawdziwe jest:

A. I

B. II

C. III

• D. IV

E. III i IV

17. Związki ketonowe są:

A. produktami degradacji o małym znaczeniu dla metabolizmu ustroju i obejmują takie związki jak: aceton, acetoostan,  - hydroksymaślan

B. substratem energetycznym dla komórek wątrobowych

C. wytwarane w różnych tkankach, ale tylko w warunkach patologicznych

D. wytwarzane wyłącznie w wątrobie, również w waarunkach fizjologicznych

E. syntetyzowane w różnych tkankach ustroju wyłącznie w warunkach fizjologicznych

18. Glikozylotransferazy uczestniczące w biosyntezie ganglizydów znajdują się w:

A. cytoplazmie

B. mitochondrium

C. aparacie Golgiego

D. ER

E. lizosomach

19. Cechą charakterystyczną plazmalogenów jest obecność w cząsteczce:

A. zasady azotowej

B. galaktozo - 3 - siarczanu

C. wiązania peptydowego

• D. reszty nienasyconego alkoholu

E. niezestryfikowanej grupy -OH przy długim węglu glicerolu

20. Liczba kwasowa badanego tłuszczu:

A. wyraża liczbę wiązań podwójnych w kwasach tłuszczowych

B. to stopień kwasowości tłuszczu wyrażony współczynnikiem pH

C. to ilość wolnych kwasów tłuszczowych w probówce 100g badanego tłuszczu

D. to ilość kwasów tłuszczowych połączonych estrowo z glicerolem

E. to odczyn zmydlonego triacyloglicerydu

21. Z poniższych zdań opisujących rolę żółci wybierz fałszywe:

I. fosfatydylocholina tworzy micele z solami kwasów żółciowych

II. rozpuszczalność cholesterolu w zółci zależy od stosunku stężenia soli kwasów żółciowych do stężenia fosfatydylocholiny i stężenia cholesterolu

III. wzmożona synteza cholesterolu przez hepatocyty nie ma związku z przesyceniem żółci cholesterolem

IV. obecność żółci w świetle jelit wspomaga wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach

Nieprawdziwe są:

A. I

B. II

C. III

D. II i III

E. tylko IV

22. Biosynteza kwasów tłuszczowych przebiega:

A. w cytoplazmie, z wykorzystaniem NADH + H⁺

B. w mitochondriach, z wykorzystaniem NADPH + H⁺

C. w cytoplazmie z wykorzystaniem NADPH + H⁺ i reduktazy 3 - ketoacylowej

D. w cytoplazmie z wykorzystaniem NADPH + H⁺ i dehydrogenazy 3 - hydroksyacylo - CoA

E. w mitochondriach z wykorzystaniem NADPH + H⁺ i syntazy acylo-CoA

24. Który z poniższych enzymów nie uczestniczy w powstawaniu zredukowanego NADPH + H⁺

A. dehydrogenaza glukozo - 6 - fosforanowa

B. dehydrogenaza izocytrynianowa cytozolowa

C. „enzym jabłczanowy”

D. dehydrogenaza 6 - fosfoglukonianowa

• E. reduktaza 3 - ketoacylowa

25. Komórki układu siateczkowo - śródbłonkowego łączą się ze zmodyfikowanymi LDL, czyli:

A. posiadającymi apoproteinę apo B - 48

• B. zawierającymi apo B - 100

C. przekształcanymi przez lipazę lipoproteinową w resztkowe LDL

D. wzbogaconymi przez LCAT w triacyloglicerole

E. pozbawionymi apo C - I i apo C - II

26. Brunatną tkankę tłuszczową charakteryzuje:

I. duża zawartość mitochondriów i chylomikronów

II. duża aktywność syntezy ATP

III wysoka wydajność fosforylacji oksydacyjnej

Podaj poprawną odpowiedź:

• A. tylko I

B. tylko II

C. I i II

D. I i III

E. I, II i III

27. Spośród zdań opisujących mikrosomalną elongację łańcuchów kwasów tłuszczowych, wybierz nieprawdziwe:

I. enzymy układu elongacyjnego wykorzystują malonylo-CoA jako dawcy grupy acetylowej

II. enzymy układu elongacyjnego wykorzystują acetylo - CoA jako bezpośredni substrat

III. cząsteczką inicjującą dla elongacyjnego układu enzymów może być butyrylo-CoA

IV. elongacja łańcuchów kwasów tłuszczowych zachodzi w siateczce śródplazmatycznej i obejmuje łańcuchy nasyconych jak i nienasyconych kwasów tłuszczowych

Nieprawdziwe jest zdanie:

• A. II i III

B. tylko II

C. tylko III

D. I i IV

E. tylko IV

28. Wszystkie wymienione niżej stwierdzenia dotyczące apolipoprotein osocza są prawidłowe oprócz:

A. apo A - I aktywuje LCAT w cząsteczce HDL

B. apo B - 100 jest rozpoznawane przez receptor LDL

C. apo E występuje w remnantach chylomikronów

• D. apo C - II aktywuje lipazę hormonozależną

E. apo B - 48 może być rozpoznawane przez receptor LDL

29. W wyniku oksydacji kwasów tłuszczowych o nieparzystej liczbie atomów węgla powstaje propionylo - CoA. Które z poniższych zdań najlepiej opisuje dalszą przemianę aktywnego propionianu:

I. propionylo - CoA metabolizowany jest w szeregu reakcjach wymagających uczestnictwa biotyny oraz witaminy B₁₂

II. propionylo - CoA ulega dekarboksylacji do acetylo - CoA

III. propionylo - CoA kondensuje z acetylo - CoA do 5 - cio węglowego związku włączanego do cyklu kwasu cytrynowego

IV. propionylo - CoA ulega metylacji z udziałem S - adenozynometioniny

Prawdziwe jest:

A. tylko I

B. tylko III

C. tylko IV

• D. tylko II

E. I i III

30. Z informacji dotyczących lipoprotein osocza wybierz nieprawdziwą:

A. główną frakcją lipoproteinową uczestniczącą w przenoszeniu cholesterolu zestryfikowanego we krwi jest fakcja LDL

B. przedwczesne występowanie miażdżycy towarzyszące przewlekłej hipercholesterolemii wiąże się z zaburzeniami w katabolizmie LDL

C. chylomikrony są lipoproteinami o największej gęstości i najmniejszej średnicy a ich powstawanie zależy od ilości lipidów pokarmowych

D. większość frakcji VLDL osocza pochodzi z wątroby i jest przenośnikiem triacylogliceroli endogennych do tkanek pozawątrobowych

E. VLDL są prekursorem lipoprotein o niskiej gęstości, odpowiedzialnych za transport cholesterolu do tkanek obwodowych.

31. Następujące zdanie jest prawdziwe:

A. apolipoproteina C - I jest aktywatorem pozawątrobowej lipazy lipoproteinowej

B. niedobór acylotransferazy lecytyna: cholesterol jest przyczyną występowania dyskoidalnych HDL, tworzących rulony

C. rodzinna hipobetalipoproteinemia zwiększa ryzyko moażdżycy

D. niedobór choliny hamuje syntezę apolipoprotein w szorstkiej siateczce śródplazmatycznej

E. frakcja HDL₃ nie zawiera estrów cholesterolu

32. Wskaż nieprawdziwe stwierdzenie dotyczące LDL:

A. zaopatrują tkanki obwodowe w cholesterol

B. przenoszą cholesterol z tkanek obwodowych do wątroby

C. receptory dla tych lipoprotein są glikoproteinami

D. receptory dla tych lipoprotein są rozmieszczone w zagłębieniach na powierzchni błon komórkowych.

E. niedobór receptorów LDL prowadzi do wzrostu poziomu cholesterolu w osoczu

33. W III typie pierwotnej hiperlipoproteinemii obserwyjemy zmiany:

A. zwiększenie cholesterolu całkowitego i zwiększenie frakcji HDL₂

B. zmniejszenie cholesterolu całkowitego i zwiększenie frakcji HDL₂

C. zwiększenie cholesterolu całkowitego i zwiększenie frakcji LDL i VLDL

D. zwiększenie cholesterolu całkowitego i zwiększenie tylko frakcji VLDL

E. zmniejszenie cholesterolu całkowitgo i zwiększenie frakcji HDL₃

34. Chylomikrony są lipoproteinami o:

A. najmniejszej gęstości i najmniejszej średnicy

• B. najmniejszej gęstości i największej średnicy

C. największej gęstości i największej średnicy

D. największej gęstości i najmniejszej średnicy

E. żadna odpowiedź nie jest prawdziwa

35. Lipoproteiny o największej zawartości cholesterolu to:

A. HDL

B. chylomikrony

• C. LDL

D. VLDL

E. lipidy związane z albuminami surowicy

36. Cholesterol związany z HDL jest uważany za „dobry” cholesterol, ponieważ:

A. zmniejsza stężenie kwasów żółciowych

B. rozprowadza cholesterol w odpowiednich proporcjach do tkanek obwodowych

C. obniża syntezę endogennego cholesterolu w wątrobie

D. usuwa cholesterol z tkanek obwodowych, transportując go do wątroby

E. zwiększa absorbcję cholesterolu z jelit

37. Acylotransferaza lecytyna: cholesterol (LCAT):

A. hydrolizuje estry cholesterolu w obecności aktywatora Apo A - I

B. jej aktywność zależy od obecności heparyny

C. katalizuje tworzenie estrów cholesterolu z wolnego cholesterolu w aparacie Golgiego podczas syntezy VLDL

D. katalizuje reakcje estryfikacji wolnego cholesterolu przez acylo - CoA

E. katalizuje tworzenie estrów cholesterolu z wolnego cholesterolu i fosfatydylocholiny w cząsteczce HDL

38. W chorobie Niemann - Picka w tkankach gromadzą się:

A. prostaglandyny

B. gangliozydy

C. cerebrozydy

• D. sfingomieliny

E. triacyloglicerole

39. Synteza triacylogliceroli u ssaków

A. wymaga białkowego nośnika grup acylowych

B. wykorzystuje glicerolo - 3 - fosforan jako prekursor

C. może wykorzystywać CDP - diacyloglicerol jako prekursor

D. jest podwyższona w obecności wysokiego poziomu cAMP

E. wykorzystuje tylko 18 - węglowe kwasy tłuszczowe

40. Który z niżej wymienionych metabolitów nie jest prekursorem lub związkiem pośrednim w syntezie sfingomieliny?

A. palmitoilo-CoA

• B. lizofosfatyd

C. CDP - cholina

D. seryna

E. fosfocholina

41. Brunatna tkanka tłuszczowa może wytwarzać ciepło, gdyż:

I. w błonie mitochondrialnej zawiera termogeninę odpowiedzialną za przepływ protonów

II. posiada niewielką ilość mitochondriów w komórkach

III. wykazuje małą aktywność mitochondrialnej syntazy ATP

Prawdziwe są stwierdzenia:

A. tylko I

B. I i II

C. I, II i III

• D. I i III

E. II i III

42. Lipazę triacyloglicerolową wrażliwą na hormony aktywują:

A. blokery  - adrenergiczne

B. adenozyna

C. prostaglandyna E₁

D. fosfataza lipazy

• E. cAMP - zależna kinaza białek

43. Wybierz zdanie fałszywe:

A. na szybkość syntezy fosfolipidu wpływa aktywność cytydylotransferazy

B. na szybkość syntezy triacylogliceroli wpływa aktywność fosfohydrolazy fasfatydanowej

C. 1, 2 - diacyloglicerol uczestniczy w syntezie kardiolipiny i fosfatydyloinozytoli

D. CDP - diacyloglicerol uczestniczy w syntezie kardiolipiny i fosfatydyloinozytoli

E. 1, 2 - diacyloglicerol uczestniczy w syntezie lecytyny

44. Wybierz zdanie prawdziwe:

A. surfaktant płucny jest fosfolipidm eterowym

B. czynnik aktywujący płytki krwi jest dipalmitoilocecytyną

C. prekursorem w syntezie plazmalogenów jest dihydroksyacetonofosforan

D. prekursorem w syntezie plazmalogenów jest glicerolo - 3 fosforan

E. zdania A i C są prawdziwe

45. Dehydrogenaza 3 - hydroksymaślanowa katalizuje:

A. przemianę acetonu do 3 - hydroksymaślanu

B. przemianę acetooctanu do acetonu

C. utlenianie kwasu masłowego

• D. przemianę acetooctanu do 3 - hydroksymaślanu

E. powstawanie 3 - hydroksymaślanu z HMG - CoA

46. Który z poniższych związków ketonowych jest substratem reakcji katalizowanej przez syntetazę acetoacetylo - CoA:

A. kwas acetooctowy

B. sukcynylo - CoA

C. kwas szczawiooctowy

• D. acetylo - CoA

E. HMG - CoA

47. Karboksylaza acetylo - CoA ufosforylowana jest:

A. formą aktywną enzymu

B. formą nieaktywną enzymu

C. monomerem białkowym

D. hamowana cytrynianem

E. aktywowana fosfopantetoniną

48. Liaza cytrynianowa działająca z udziałem ATP dostarcza:

A. HCO₃

B. malonylo - CoA

C. szczawiooctanu

D. pirogronianu

E. NADPH

49. Acylo - CoA mogą oddziaływać jako:

A. ujemny efektor allosteryczny karboksylazy acetylo - CoA

B. ujemny efektor allosteryczny palmitoilotransferazy karnitynowej II

C. dodatni efektor allosteryczny palmitoilotransferazy karnitynowej II

D. ujemny efektor allosteryczny palmitoilotransgerazy karnitynowej I

E. aktywatory błonowego transportera trikarboksylanów

50. Fosfolipaza C:

A. uczestniczy w defosforylacji inozytolo - 1, 4, 5 - trifosforanu

B. aktywuje kinazę białkową C

C. uczestniczy w przemianie fosfatydyloinozytolo-4, 5 bisfosforanu do inozytolotrifosforanu i diacyloglicerolu

D. aktywuje transport jonów sodowych przez błonę komórkową

E. uwalnia kwasy tłuszczowe z fosfolipidów

51. Syntaza kwasów tłuszczowych:

A. zawiera syntazę 3 - ketoacylu wykorzystującą energię bezpośrednio z ATP

B. zawiera aktywność dehydratazy zależnej od NADPH

C. katalizuje syntezę łańcucha palmitynianu i jego wydłużanie

D. należy do enzyów adaptacyjnych, których syteza jest indukowana insuliną

E. jest zlokalizowana w siateczce śródplazmatycznej

52. Wybierz zdanie (-a) prawdziwe:

I. tworzenie malonylo-CoA katalizuje karboksylaza pirogronianowa

II. o szybkości syntezy kwasów tłuszczowych decyduje reakcja katalizowana przez karboksylazę acetylo-CoA

III. podczas reakcji katalizowanej przez syntazę 3 - ketoacylowa zachodzi dekarboksylacja

IV. niektóre atomy węgla palmitynianu pochodzą z jonu HCO₃^-

Prawdziwe są:

A. tylko III

B. I i III

C. II i III

D. II i IV

E. wszystkie

53. Z poniższych zdań opisujących syntezę kwasów tłuszczowych wskaż fałszywe:

A. dołączenie każdego fragmentu dwuwęglowego do łańcucha kwasu tłuszczowego wymaga co najmniej 1 cząsteczki ATP

B. NADPH niezbędny do syntezy kwasów tłuszczowych jest wytwarzany m. in. przy udziale enzymu jabłczanowego

C. enzymy syntezy kwasów tłuszczowych są zlokalizowane w cytozolu

D. reakcje syntezy kwasów tłuszczowych są odwróceniem -oksydacji, wymagają tylko innych enzymów

E. kompleks syntazy kwasów tłuszczowych syntetyzuje równocześnie dwa łańcuchy palmitynianu

54. Przechodzenie reszt acetylowych z mitochondrium do cytozolu wymaga obecności:

A. ATP

B. karnityny

C. transportera trikarboksylanów

D. biotyny

E. acetylotransferazy CoA

55. Insulina wpływa na zwiększenie aktywności:

I. dehydrogenazy pirogronianowej

II. karboksylazy pirogronianowej

III. karboksylazy acetylo-CoA

IV. acetylotransferazy glicerolo-3-fosforanowej

Prawdziwe są stwierdzenia:

A. I i II

B. I, II, III, IV

C. I i IV

D. I, III i IV

E. I i IV

56. Przyporządkuj odpowiednie frakcje lipoprotein uzyskanych podczas elektroforezy:

1. LDL a. -lipoproteiny

2. HDL b. pre - 

3. VLDL c.  - lipoproteiny

4. LP(a) d. pre - ₁

Prawidłowa odpowiedź:

A. 1-a, 2-c, 3-b, 4-d

B. 1-c, 2-a, 3-b, 4-d

C. 1-d, 2-c, 3-b, 4-a

D. 1-a, 2-d, 3-b, 4-c

57. W cząsteczce sfingomieliny występują następujące wiązania:

I. estrowe

II. amidowe

III. eterowe

IV. N - glikozydowe

Wybierz prawidłową odpowiedź:

A. I, II, III

B. I, II

C. I, III
D. I, IV

E. III, IV

58. Które z poniższych lipidów jest prekursorem w tworzeniu drugich przekaźników w działaniu hormonu:

A. fosfatydylocholina

B. kardiolipina

C. 2 - monoacyloglicerol

D. fosfatydyloinozytolo - 4, 5 - bisfosforan

E. lizolecytyna

---