MODUA
5.
Trener czytelnictwa
Czytanie jako pasja  jak twórczo zachęcać uczniów
do czytania (dla klas I VI szkoły podstawowej)
Małgorzata Rożyńska
Kurs: Animator edukacji
Jak twórczo zachęcać uczniów do CZYTANIA KSI
ŻEK?
Materiał uzupełniający do modułu 5. Trener czytelnictwa.
Czytanie jako umiejętność  jak twórczo doskonalić technikę i rozumienie
Ja nie błądzę  Ja czytam!
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Przełamujmy schematy!
STAWIAJMY DROGOWSKAZY!
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Z pewnością podczas zajęć znajdziesz okazję, by porozmawiać z uczniami na temat aktualnej pory roku.
W nawiązaniu do tego zagadnienia zadaj uczniom pytanie:
Gdzie jest wiatr, kiedy nie wieje?
Za pomocą burzy mózgów sporządz
listę sposobów, dzięki którym można dotrzeć do odpowiedzi na to
pytanie.
A potem wspólnie ustalcie:
" które z tych sposobów wykorzystacie podczas zajęć w szkole, a które uczniowie podejmują się
zrealizować samodzielnie lub w małych grupach po zajęciach,
" formę prezentacji zdobytej wiedzy (np. przygotowanie plakatu, piękne czytanie tekstu z książki& ).
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Ważne!
Uświadom uczniom, że istotną rolę w ustaleniu odpowiedzi na to intrygujące pytanie
odgrywają książki!
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
A potem&
Zaplanuj zajęcia, podczas których przeczytasz uczniom wiersz.
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Co robi wiatr, kiedy nie wieje?
autor: Emilia Baranowska
Co robi wiatr, kiedy nie wieje? A może się zmęczył i odpoczywa?
Może zwiedza różne knieje? Tak przecież też bywa.
Może ma przerwę na kawę? A wy wiecie, przyjaciele.
Albo leży i ugniata trawę? Co robi wiatr, gdy nie wieje?
Może dmucha gdzieś ukradkiem?
Może rozmawia z jakimś kwiatkiem?
Albo siedzi gdzieś pod palmami?
Lub ma ważne spotkanie z wichrami?
http://gdansk.naszemiasto.pl/serwisy/pomorze_pisze_dzieciom/co-robi-wiatr-kiedy-nie-wieje-autor-emilia-baranowska,172989,t,id.html
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Przełamujmy schematy!
WYJAŚNIAJMY CELOWOŚĆ CZYTANIA
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Uczniowie są bardziej zmotywowani do przeczytania książki lub tekstu informacyjnego, jeśli:
" są odpowiednio przygotowani do tego, co mają czytać,
" znają cel  wiedzą, po co mają czytać dane książkę lub tekst,
" wykazują zainteresowanie problematyką (tematyką) poruszaną w danych książce czy tekście,
" zaciekawimy ich tym, co mają czytać (książką lub tekstem).
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Chęć do czytania książek wzrasta u uczniów, gdy:
" czytanie książki jest pomocne w osiągnięciu własnych celów,
" czytanie książki zaspakaja ich potrzeby,
" tematyka odpowiada ich zainteresowaniom,
" książka porusza problematykę ważną dla danego wieku (jest odpowiednia do wieku),
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
c.d. Chęć do czytania książek wzrasta u uczniów, gdy:
" mają okazję dzielić się z innymi swoimi wrażeniami po przeczytaniu książki,
" czują atmosferę bezpieczeństwa, czyli np. książka jest dla ucznia dostępna (osiągalna), jeśli uczeń ma
odpowiedni czas na przeczytanie, jeśli uczeń rozumie, co czyta,
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
c.d. Chęć do czytania książek wzrasta u uczniów, gdy:
" są mobilizowani do aktywności, np. przez sukcesywne ocenianie i nagradzanie (zgodnie
z przyjętymi ustaleniami  np. dyplom, żetony, ale nie przez rywalizację),
" są pobudzani do wysiłku umysłowego w taki sposób, by jego rezultatem było poczucie
sprawczości oraz  odkrycie rzeczy subiektywnie nowych,
" dokonują pozytywnej samooceny rezultatów własnej pracy,
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
c.d. Chęć do czytania książek wzrasta u uczniów, gdy:
" mają świadomość, że są kompetentni i zdolni do wykonania zadania, a więc czytanie nie
nastręcza problemów i jest możliwe do wykonania.
Dlatego uczniowie lubią robić to, z czym sobie dobrze radzą.
Na kształtowanie poczucia kompetencji wpływają zadania o poziomie trudności  akurat i  w sam
raz , czyli ani nie za trudne, ani też zbyt łatwe.
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
W innym razie uczniom trzeba pomóc, np.:
" w przeczytaniu obszerniejszych tekstów bądz
pisanych trudniejszym językiem,
" w rozplanowaniu w czasie przeczytania danej książki,
" w ukierunkowaniu podczas czytania na konkretne problemy.
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Przełamujmy schematy!
ROZPOWSZECHNIAJ MOD
NA CZYTANIE KSI
ŻEK W NOWEJ SZACIE!
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Zapewnij uczniom intrygujące warunki do czytania w szkole, np.:
" wyposażenie i estetyka kącików czytelniczych,
" biblioteczka klasowa  dostępność do różnorodnych, interesujących uczniów książek i czasopism,
" dostępność do pomocy dydaktycznych (pomagających czytać, np. wskaz
niki),
" uczenie ćwiczeń pomagających niwelować zmęczenie oczu podczas czytania.
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Przełamujmy schematy!
PRZEKAŻ UCZNIOM SWOJ
PASJ
DO CZYTANIA!
POKAŻ UCZNIOM SWOJE ULUBIONE KSI
ŻKI
I POWIEDZ,  CO KSI
ŻKI MÓWI
 &
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Przełamujmy schematy!
POZNAJ UPODOBANIA UCZNIÓW!
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Jeśli chcesz, aby uczniowie:
" z większym zaangażowaniem i radością sięgali po książki w czasie wolnym,
" chętniej wypożyczali je np. z biblioteki szkolnej lub biblioteczki klasowej,
zapoznaj się z niektórymi danymi z raportu IBE (2014 r.) pochodzącymi z badania Czytelnictwo dzieci
i młodzieży, a następnie przeanalizuj je pod kątem wykorzystania w pracy.
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Dane z raportu IBE (2014 r.) z badania Czytelnictwo dzieci i młodzieży:
Zdaniem większości uczniów lektury szkolne powinny budzić
zaciekawienie, które może wynikać z atrakcyjnej, wartkiej fabuły oraz
z interesującego tematu bliskiego uczniom, najlepiej zbieżnego z ich
zainteresowaniami.
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Dane z raportu IBE (2014 r.) z badania Czytelnictwo dzieci i młodzieży:
Pierwszą barierą albo zachętą do lektury są walory lekturowe książki,
a przede wszystkim przystępność językowa.
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Dane z raportu IBE (2014 r.) z badania Czytelnictwo dzieci i młodzieży:
Typ powieści, w których obecne są wątki obyczajowo-romansowe,
częściej wybierają dziewczęta. Blisko 20% 12-letnich chłopców
czytających w czasie wolnym sięga po komiksy.
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Dane z raportu IBE (2014 r.) z badania Czytelnictwo dzieci i młodzieży:
Dziewczętom może się podobać beletrystyka obyczajowa opisująca
relacje międzyludzkie i codzienne problemy młodzieży.
Chłopców takie tematy mogą zniechęcić do lektury, a nawet
przeszkodzić w czytaniu  to oni są niechętni literaturze obyczajowej
dla młodzieży, szczególnie klasycznej, np. powieściom Lucy Maud
Montgomery.
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Dane z raportu IBE (2014 r.) z badania Czytelnictwo dzieci i młodzieży:
Wśród szóstoklasistów najpopularniejszym typem książek czytanym
poza szkolnymi obowiązkami jest literatura fantastyczna dla młodzieży.
Uczniowie klas VI chętnie wybierają też książki o tematyce przygodowej.
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Dane z raportu IBE (2014 r.) z badania Czytelnictwo dzieci i młodzieży:
Uczniowie rzadziej sięgają po klasykę, określoną w badaniu jako
 literatura artystyczna dla dorosłych  deklarowało to tylko 8%
badanych.
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Dane z raportu IBE (2014 r.) z badania Czytelnictwo dzieci i młodzieży:
Typy książek czytanych w czasie
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
wolnym dwunastolatków (w proc.)
fantastyka dla młodzieży
literatura dla dzieci do 13 roku
literatura obyczajowa dla młodzieży
komiksy
encyklopedie, encyklopedie dla dzieci
fantastyka dla dorosłych
literatura przygodowa dla młodzieży
baśnie, bajki dla dzieci
książki hobbistyczne, ciekawostki
literatura artystyczna dla dorosłych
literatura faktu, dzienniki, autobiografie
ogółem  1282
literatura sensacyjna, kryminalna
chłopcy  607
dziewczęta  675
książki religijne
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Dane z raportu IBE (2014 r.) z badania Czytelnictwo dzieci i młodzieży:
Autorzy i ich książki najczęściej czytani
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
przez dwunastolatków (w proc.), N=1282
Joanne K. Rowling (cykl  Harry Potter )
Clive Staples Lewis (cykl  Opowieści z Narni )
Stephenie Meyer ( Zmierzch i in.)
J.R.R. Tolkien ( Hobbit )
John Flanagan (seria  Zwiadowcy )
Andrzej Maleszka (cykl  Magiczne drzewo )
Suzanne Collins ( Igrzyska śmierci ,  Kosogłos , cykl)
ogółem
Rick Riordan (seria  Bogowie olimpijscy )
chłopcy
dziewczęta
Jeff Kinney (seria  Dziennik cwaniaczka )
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Przełamujmy schematy!
PRZEPROWADy
ŚLEDZTWO!
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Dowiedz się:
" czym interesują się twoi uczniowie,
" jakie typy książek czytają (lub chcieliby przeczytać) w czasie wolnym,
" jakie książki (tytuły) uważają za interesujące (co przeczytali, a co chcieliby jeszcze przeczytać).
Można zrobić to za pomocą ankiety lub przez zabawę w reportera przeprowadzającego wywiady
z uczniami.
Uwaga: Ty również możesz odpowiedzieć na te pytania.
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Zadania do wykonania
Zadanie 5.
Opracuj lub wspólnie opracujcie pytania do ankiety lub wywiadu dla reportera. Zabawę
w reportera możesz nagrać i zaprezentować na forum Ja czytam!
Zadanie 6.
Zamieść w wątku Moduł 5. zadanie 6.  Książki (tytuły), które uczniowie uważają
za interesujące. Co przeczytali, a co chcieliby jeszcze przeczytać w czasie
wolnym? .
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Przełamujmy schematy!
WYPRACUJ STRATEGIE ZACH
CAJ
CE UCZNIÓW
DO CZYTANIA W CZASIE WOLNYM!
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Jakie strategie zachęcą moich uczniów do czytania książek w czasie wolnym?
Porozmawiaj na ten temat wspólnie np. ze swoimi koleżankami i kolegami z pracy (i/lub rodzicami
uczniów) oraz uczniami.
A następnie wybierz jedną lub dwie, które będą najbardziej odpowiadały tobie i twoim uczniom.
Co robić, aby uczniowie chcieli czytać?
Na koniec tego niezwykle wyczerpującego modułu zachęcam cię do chwili wytchnienia&
Przeczytaj teraz coś dla własnej przyjemności& w towarzystwie filiżanki aromatycznej herbaty
lub kawy. :&