1

Ostatnia część pamiętnika Bilba Bagginsa

Ja Bilbo Baggins spisuj ę w tej księdze przygody swoje, które mnie w drodze do

dworu zacnego Elronda w Rivendell przywiod ły. Jest to już być może przygód moich
księga ostatnia, wiek bowiem ciąży na mnie, i czuję, że dni przygód moich już się
dopełniły. Te zaś, które w tej księdze spisuj ę, nie mogą być przyrównane, do przygód
siostrzeńca mojego, Froda, które w innej księdze i w innym czasie spisane zostały.

Jeślibyś jednak, drogi czytelniku skuszony nazwiskiem Bagins, które mój

siostrzeniec z taka dumą w świecie rozsławił, zechciał zapoznać się z tą opowieścią,
wiedz, że wielką przyjemność mi sprawisz. Czytaj, mo że chociaż ty zrozumiesz moją
opowieść.

Po opuszczeniu zacnego Shire’u i pozostawieniu na barkach mego siostrzeńca całego

rozgardiaszu (Och, gdybym wtedy wiedział jaki to rozgardiasz mu pozostawiam, pewnie
nigdy bym w tą podró ż nie wyruszył), nie bardzo wiedzia łem co b ędę dalej robi ł. Łatwo
jest bowiem opowiada ć wszystkim, nawet kochanemu Gandalfowi, jak to bardzo pragnie
się przygód, o wiele trudniej jest jednak te przygody przeżywać. Na szczęście kompania
była wesoła, a moi, tak rzadko widywani przyjaciele mieli mi tyle do opowiedzenia. Poza
tym droga była prosta, więc liczyłem, że tak jak dawniej przygoda sama mnie odnajdzie.

Nie od razu skierowa łem się też w stronę Rivendell. Jakie ś przedziwne przeczucie

mówiło mi, że przyjdzie mi już na zawsze pożegnać się z tą ukochaną krainą, w której
przeżyłem całe moje dzieciństwo, i gdzie za wyj ątkiem mojej pierwszej wyprawy
spędziłem całe swoje dorosłe życie. Wędrowaliśmy więc z moimi towarzyszami po
okolicznych wzgórzach i lasach, sypiając pod gołym niebem lub w ukrytych elfich
dworach. Były to piękne dni, słońce świeciło jasno, nie na tyle jednak, żeby dawało się
odczuć jakiekolwiek zmęczenie.

Kiedy teraz o tym pomy ślę, zastanawia mnie, że nie dostrzegłem wtedy tych

wszystkich oznak nadchodzących kłopotów. Nigdzie po drodze nie widzieli śmy obcych,
ani też żadnych dziwnych stworów. Kiedy teraz przyrównuj ę tamte dni do moich
poprzednich przygód, widzę wyraźnie, że było wtedy wręcz nudno. Myślę, że gdy nie mój
podeszły wiek i nawyki osiadłego i wygodnego życia, to zaraz zaproponowałbym inną
wyprawę.

W każdym bądź razie mijały dni i tygodnie, a ja wciąż nie oddaliłem się zanadto od

Hobbitonu. Kiedy już zacząłem przemyśliwać gdzie by się udać przybył posłaniec z
wiadomością, że moi towarzysze wyczekiwani są w niedalekim Rivendell. Chodziło zdaję
się o jakieś sprawy majątkowe, co Krasnali zawsze przyprawia o szybsze bicie serca,
postanowiłem więc nie stawać się dla nich przeszkodą i zaproponowałem, że razem
udamy się do Rivedell. Wierzyłem, że przyjaciele, po załatwieniu swoich spraw z
pewnością zgodzą się kontynuować podróż. Poza tym wiedziony byłem chęcią obejrzenia
dworu Półelfa, który to dom nie raz pojawiał się w rozmowach z Elfami.

Po zapoznaniu się z relacją posła i pożegnaniu z pewną niedawną napotkaną elfią

rodziną (Muszę przyznać, że liczna była to rodzinka. Kiedy opowiada łem później o nich
moim innym elfim przyjaciołom, ci uśmiechają się tylko tajemniczo, i nie chcą wyjaśnić mi
tej niezwykłej jak na elfy liczebności.), wyruszyliśmy raźno w drogę. Trzeba przyznać, że
od tego dnia podróż nabrała tempa. Spotykaliśmy co prawda jeszcze różnych
znajomych, także elfów, nigdy jednak nie zatrzymywaliśmy się na dłużej, żeby nacieszyć
się ze spotkania.

Pozwolę sobie tutaj na kilka słów na inny niż moja podróż temat. Nie mogę bowiem

zrozumieć jak to się dzieje, że Hobbici, mieszkaj ąc w takiej bliskości elfów i innych

2

tajemniczych stworzeń, tak rzadko je widują. Sam bowiem wielokro ć wędrowałem po tej
naszej malutkiej krainie, i wielokroć napotykałem się na całkowitą ignorancję ze strony
mieszkańców Shire’u, Bucklandu i wszystkich innych miasteczek i prowincji. Jedynie
małe dzieci przyjmowały ze spokojem, czy też raczej z radością i zaciekawieniem,
wiadomości o Elfach czy Krasnalach. Nie wiem czym to jest powodowane. Przecież rasy
nasze nigdy nie prowadziły ze sobą żadnych wojen (jeszcze do niedawna uwa żano, że
Hobbici w ogóle nie znają się na wojnie). Wydaje mi się, że to strach przed nieznanym i
zmianami każe Hobbitom ignorować to co si ę dzieje w Świecie, i kto mieszka za
pobliskim wzgórzem. Może to właśnie dlatego, tak bardzo cały Hobbiton ucierpiał w

wyniku ostatniej intrygi Sarumana. Po prostu Hobbici nie zwrócili si ę do nikogo o pomoc.
Co gorsza nie znali nikogo kto mógłby im tej pomocy udzielić. Wystarczy przecież
przypomnieć sobie jak traktowali Aragorna, który jako Strażnik patrolował nasze okolice.

Wracając jednak do podróży, to poruszali śmy się szybko, chcąc jak najszybciej

dotrzeć do domu Elronda Półelfa. Po kilku dniach moi towarzysze wiedzeni pośpiechem
postanowili porzucić trakt, i ruszyć na przełaj. Nie bardzo wiedziałem po co to zrobili,
skoro trakt wiódł prosto do Rivendell, nie protestowałem jednak, wkroczyliśmy bowiem
już dawno na tereny, które niezbyt dobrze znałem.

Jak już pisałem, do tej pory nie spotka ły nas żadne warte opisania przygody.

Jednak najdłuższy okres spokoju musi się jednak kiedyś zakończyć. Tak było i tym razem.
Kiedy tylko zeszliśmy z traktu i zagłębiliśmy się w pokryte lasem wzgórza zaczęły się
kłopoty. Najpierw jeden z niosących nasze juki mułów okulał i musieliśmy nieść część
ładunków na plecach, żeby nie przeciążać pozostałych zwierząt. Osiołki nabyliśmy, czy też
raczej nabyłem je za znaczną cześć zabranych z domu oszczędności, od pewnych dosyć
skąpych hobbitów, dlatego uważaliśmy, że lepiej jest pocierpieć odrobinkę z ciężarem na
plecach niż stracić tak cenny nabytek. Potem jeden z krasnali przeziębił się, i musieliśmy
zmitrężyć wiele godzin na szukaniu jakiego ś ziela. Ziele to musiało być zerwane przy
świetle księżyca. Chociaż noc była bardzo pogodna i ksi ężyc wędrował po niebie w pe łnej
krasie, minęło dużo czasu zanim je znaleźliśmy. Następnego dnia jednak, niepomni na
zmęczenie i zbierające się na horyzoncie chmury postanowiliśmy ruszać dalej. Teraz
wiem, że był to błąd, ale wiadomo, mądry hobbit po szkodzie.

Właśnie tego dnia, ju ż parę godzin po wej ściu w las, musieli śmy się rozdzielić. Kiedy

w poszukiwaniu jakiejś ścieżki przedzieraliśmy się bowiem przez krzaki nad naszymi
głowami otworzyło się podniebne jezioro. Deszcz był tak gęsty, że ledwo widziałem
sznurek którym dla bezpieczeństwa się powiązaliśmy.

Ziemia pod naszymi nogami z każdą chwilą stawała się bardziej grząska, wpadłem nawet

na pomysł, że zamiast wzrokiem lepiej kierować się słuchem, lepiej bowiem słyszałem
swych towarzyszy niż ich widziałem. Dziwne jakie pomysły przychodzą podstarzałemu
hobbitowi w takich chwilach do g łowy. W pewnej chwili poczu łem, że sznurek, którym si ę
powiązaliśmy napina się niebezpiecznie. Zd ążyłem chwycić go, kiedy usłyszałem głośny
pluskot, to znaczy że gdyby nie g łośny plusk, to pewnie usłyszałbym głośny huk, a
trzymany sznurek zrobił się całkiem luźny. Zacząłem krzykiem przyzywa ć moich
towarzyszy, prosząc ich, żeby przynajmniej wskazali mi głosem gdzie są. Burza jednak
stawała się coraz głośniejsza, a ja potykaj ąc się i ślizgając musiałem oddali ć się od
miejsca wypadku, bowiem nikt mi nie odpowiedział.

Wołałem jednak nieustannie, a ż głos całkiem mi zachryp ł, i nie mog łem wymówić

głośno ani jednej litery. Kiedy już straciłem nadzieję, że pomogę towarzyszom
przystanąłem pod rozłożystą sosną, której gałęzie chroni ły przed deszczem równie dobrze
jak każdy inny dach, i zacząłem rozmyśliwać o swojej sytuacji. Po dłuższym okresie
zastanowienia, przerywanym poważnymi myślami o głodzie, ostatni posiłek spożyłem
bowiem na tyle dano, że każdego szacownego hobbita napawa ć to musiało oburzeniem,
doszedłem do wniosku, że przeczekam ulewę w mej przytulnej kryjówce.

Czas dłużył mi się wtedy niezmiernie. W dodatku mój żołądek doszedł do wniosku,

3

że przypomniał sobie, dlaczego kiedyś z takim pośpiechem wracałem do Bag End, i
muszę przyznać, że żadnemu z nas się te wspomnienia nie podobały. W końcu jednak, po
czasie tak długim, że zacząłem się martwić o moje kolejne urodziny, deszcz zaczął
słabnąć, a ja postanowiłem udać się na poszukiwanie przyjaciół.

Kiedy tylko wygramoliłem się spod drzewa, zorientowałem się, że będzie to zadanie

trudniejsze niż przypuszczałem. Wszędzie pełno było wody, a każdy, nawet najmniejszy
rowek zmienił się w rwący potok. Na domiar złego nigdzie nie mog łem dojrzeć żadnych
znajomych znaków rozpoznawczych. Mówiąc krótko, zgubiłem się.

Zacząłem krzyczeć, jednak dźwięk, który wydobywał się z moich ust w niczym nie

przypominał znajomego mi g łosu, więcej, prawie w ogóle nie przypomina ł głosu hobbita.
Przestałem więc krzyczeć, bojąc się, ze moi przyjaciele słysząc tan dźwięk pomyślą, że to
odgłosy jakiejś bestii. Postanowi łem wdrapać się na jakieś drzewo, i stamtąd rozejrze ć się
za krasnoludami.

Kiedy już byłem w połowie pnia zorientowa łem się, że nic mi to nie da. Ga łęzie

drzew były zbyt gęste, a w dodatku wszędzie rosło niezliczone mnóstwo zasłaniających
wszystko krzaków. Kiedy zacząłem schodzić z drzewa, jakimś przedziwnym zbiegiem
okoliczności ujrzałem, że woda płynącego w pobliżu strumyka niebezpiecznie si ę
podnosi. Pewnie został bym na drzewie, tak nawet chcia łem przez moment zrobić, bałem
się jednak, że już i tak podmyta ziemia, jeżeli zostanie dodatkowo zalana przez strumień,
nie utrzyma drzewa, a co dopiero drzewa i mnie. Zeskoczy łem więc nie bacząc na
wysokość i ignorując ból w nogach i ramionach.

Będąc już na ziemi wyszukałem najbliższe wzniesienie. Jak się okazało, był to dość

pokaźny pagórek, porośnięty całym gąszczem leśnych malin. Dla wygłodniałego hobbita
to prawdziwy skarb, nie bacząc więc na nic skorzystałem z tego daru natury. W czasie
kiedy się posilałem, słońce na dobre wyjrzało zza chmur, świetliste promienie zalały cały
pagórek, przynosząc ze sobą wystarczająco dużo ciepła, żeby wysuszyć moją odzież i
rozgrzać zziębnięte ciało. Pełny żołądek i przytulne ciepło pokonały wszelki moje
sprzeciwy, i znajdując sobie wygodne łoże z paproci uciąłem sobie drzemkę.

Kiedy się obudziłem było mi zimno, a dooko ła unosiła się mgła. Rozejrzałem się

dookoła, doszedłem do wniosku że jest ranek, i że gęsta mgła i tak uniemo żliw mi
poszukiwania moich towarzyszy, po czym wygrzebawszy z pozostałym mi bagaży
wszystkie ubrania i jakiś koc, który równie dobrze móg łby być obrusem, przygotowałem
sobie nieco wygodniejsze, ale za to dużo cieplejsze posłanie i pozwoliłem sobie na
jeszcze odrobinę snu.

Ponownie obudziłem się kiedy słońce było już wysoko na niebie, a ptaki prowadziły

nad moją głową ożywione dyskusje. Rozłożyłem wszystkie posiadane rzeczy na trawie,
mając nadzieję, że jeżeli nawet nie zdążą przed wyruszeniem w drogę przeschnąć, to
przynajmniej może coś da się uratować. Posiliłem się jeszcze raz malinami i ruszyłem w
stronę, z której jak mi się wydawało przyszedłem. Mój poobiedni spacer nie trwał jednak
zbyt długo. Już kilka kroków od krzewów malin ujrzałem wszech obecną wodę.
Dostrzegłem co prawda, że już od jakiegoś czasu musi ona powoli opada ć, wiedziałem
jednak, że jest to jak dla mnie o wiele za wolno.

Nie wiedząc co w takiej sytuacji zrobić, zacząłem obchodzić pagórek dookoła, tuż

przy wodzie, jak gdybym wypatrywał jakiegoś brodu albo ukrytego mostu. Kiedy jednak
prawie już prawie powróciłem do punktu z którego zacząłem wyspę (czy to nie dziwne, że
zawsze mając do wyboru dłuższą i krótszą drogę, na chybił trafił wybieramy tą dłuższą),
dostrzegłem zaplątany w krzakach du ży kawałek deski. Był to kawał na tyle duży, że
siedząc i trzymając obie nogi mocn o przyciśnięte do siebie mog łem się na niej zmie ścić, a
nawet utrzymać na wodzie.

Wyszukałem w krzakach gałąź wystarczająco szeroką, że mogła służyć jako wiosło,

pozbierałem swoje rzeczy, i usiadłem na brzegu zastanawiając się co robić dalej. Łatwo
jest planować bohaterskie akcje, kiedy siedzi się w domu przed kominkiem, w

4

rzeczywistości trudno zebra ć się na odwagę. Dla ciebie czytelniku, jeśli nie jesteś
hobbbitem może ci się to wydawać jakąś głupotą, ale dla nas niziołków, jak o nas
mawiacie, pływanie po wodzie to prawdziwa brawura. Co prawda są miejsca, gdzie
hobbici uprawiają ten niebezpieczny i nierozważny sport. Są to jednak osobniki uznane
za niespełna rozumu, i to nie tylko przeze mnie, ale tak że przez wszystkich rozsądnych
hobbitów.

Kiedy zebrałem się wreszcie na odwagę, południe już dawno minęło. Wiedziałem, że

malin nie starczy na długo, i był to chyba najważniejszy powód. Postanowiłem, że
popłynę przed siebie. Po kilkudziesięciu godzinach przygód, doszed łem do wniosku, że

nic gorszego nie może mnie już spotkać. Miałem też nadzieję, że podobnie jak w czasie
maojej pierwszej wyprawy, los ponownie się do mnie uśmiechnie.

Po kilku nieudanych próbach, wszystkie zachody z wysuszeniem rzeczy poszły na

marne, udało mi się opanować tę trudną sztukę na tyle dobrze, że mogłem spróbować
przepłynąć to niezwykłe jezioro. Ruszyłem więc przed siebie, nie zastanawiając się
zbytnio nad kierunkiem.

Tak jak si ę domyślałem, los tym razem mi sprzyja ł. Zanim jeszcze odczu łem

prawdziwe zmęczenie ujrzałem wyłaniające się z wody wzniesienie. Było ono duże
większe od tego, na którym przyszło mi spędzić noc. Doszedłem do wniosku, że
powinienem sprawdzić, czy nie jest to przypadkiem koniec wody.

Kiedy tylko wdrapałem się na szczyt, okazało się że miałem rację. Bez żalu

porzuciłem więc swoją dziwną łudź i ruszyłem raźno przed siebie. Przez chwilę
próbowałem rozpoznać jakieś elementy krajobrazu, przekonałem się jednak szybko, że
nie ma to najmniejszego sensu. Wędrowałem więc ciągle przed siebie, maj ąc nadzieję, że
spotkam jakiegoś przyjaźnie nastawionego mieszka ńca lasu, który zgodzi si ę wskazać mi
drogę do Traktu. Po drodze posilałem się przypadkowo spotkanymi malinami i jagodami.

W ten sposób minął kolejny dzień. Widząc, że zbliż się noc, postanowiłem znaleźć

sobie jakieś przytulne miejsce do spania. Zbyt się jednak obawiałem dzikich zwierząt i
innych, mniej przyjaźnie nastawionych mieszkańców lasu. Wyszukałem więc sobie
rozłożysty dąb. W jego rozgałęzienie mógłby wygodnie po łożyć się nawet duży człowiek, a
co dopiero male ńki hobbit. Nazbiera łem więc liści paproci i umo ściłem sobie wygodne
gniazdko. Trzeba przyznać, że chociaż zgubiłem się, moje położenie nie było takie złe.
Gdybym zawsze w czasie swoich przygód móg ł spędzać no w takim przyjemnych i
bezpiecznym miejscu... Kto wie, może nie powróciłbym do Bag End, pewnie losy całego
Śrudziemia potoczyłyby się inaczej...

W każdym razie ułożyłem si ę wygodnie. Być może jednak przeżycia ostatnich

godzin, może też to, że tak dużo spałem ostatniej nocy, spowodowało, że sen nie chciał
do mnie przyjść. Leżałem więc wpatruj ąc się w niebo i rozmyślając o moich
wcześniejszych przygodach. Z rozrzewnieniem wspominałem też lata spędzone w Shire.

Kiedy na niebie pojawiły się gwiazdy po raz pierwszy w czasie tej podroży

poczułem, że czegoś bardzo mi brakuje. Uczucie braku stawało się z każdą chwilą coraz
silniejsze. Zdziwiłem się, byłem bowiem przekonany, że przed położeniem się spać
najadłem się wystarczająco. Chciałem nawet już zabrać się za przygotowane na
śniadanie owoce, kiedy nagle zdałem sobie sprawę czego mi tak naprawdę brakuje.
Zrozumiałem też, że Gandalf miał rację. Znałem wystarczająco wielu hobbitów i dużych
ludzi, którzy po latach nadużywania trunków lub fajkowego ziela nie mogli się już bez
tego obejść. Wiedziałem więc skąd się bierze trapiący mnie głód.

Nim jednak zdałem sobie sprawę z tego co robi ę, znalazłem się na ziemi idąc w

kierunku, z którego przyszedłem. Pięści miałem kurczowo zaciśnięte, z moich ust
wydobywał się niezrozumiały bulgot, z którego co chwila wyławiałem znajome słowa: mój
skarb. Jak bardzo przypominałem w tej chwili tego paskudnego Goluma.

Nie mogłem jednak nic zrozumie ć. Moje własne ciało nie chciało mnie słuchać.

Musiałem bezsilnie patrzeć, jak po omacku przedzieram się przez krzaki.

5

Kiedy już zwątpiłem, i poddałem się rozpaczy, moje cia ło potknęło się o jakiś korzeń i

upadło, uderzając głową o pień drzewa. W tej chwili odzyska łem kontrolę nad ciałem.
Pomacałem ręką głowę, wyczuwając już rosnącego guza. Obejrzałem całe moje ciało,
sprawdzając, czy nie nabawiłem się jakichś innych obrażeń. Na szczęście nadawałem się
jeszcze na tyle do u żytku, że postanowiłem wróci ć do swojego gniazdka. Po d łuższych
poszukiwaniach odnalazłem mój dąb. Wdrapałem się nań, i padłem bez czucia na
posłanie.

Obudziłem się znowu koło południa. Niewiele pami ętałem z ostatniej nocy, a bol ący

guz na głowie wziąłem za wynik sennych koszmarów i twardego pnia drzewa.

Cały następny dzień minął mi w drodze. Cieszyłem się z tego, że w czasie moich

wcześniejszych przygód, a także podczas spacerów z Frodem nauczyłem się
wystarczająco dużo na temat le śnych owoców. Mog łem teraz wykorzysta ć tą wiedzę.
Niestety z każdym krokiem las stawał się coraz gęstszy. Nigdzie nie mogłem dostrzec
śladów jakiegokolwiek inteligentnego życia. Wieczorem postanowiłem, że następnego
dnia rozpocznę marsz z powrotem. Nie chcia łem bowiem za bardzo zapuszcza ć się w ten
nieznany i dziki las.

Także tej nocy wyszukałem sobie wygodne leże w gałęziach dębu. Jednak tym

razem zasnąłem szybko i bez problemów.

Obudziłem się w środku nocy odczuwając ten sam koszmarny głód. Stałem na ziemi,

tak samo pozbawiony władzy nad własnym ciałem. Od razu przypomniałem sobie
zdarzenia z ostatniej nocy. Znowu musiałem przeżywać męki obserwowania tego
upiornego marszu mojego własnego ciała. Widziałem każde mijane w dzień drzewo i
krzaczek. I nic nie mogłem zrobić. Pozostawało mieć nadzieję, że moje ciało znowu
popełni jakiś błąd.

Minęło sporo czasu zanim zauwa żyłem swoj ą szansę. W pewnym momencie noga

zawadziła o korzeń, a ciało niebezpiecznie się zachwiało. Złapało za jakąś gałązkę, i tylko
to uratowało je przed upadkiem. Kiedy jednak balansowa ło niezdarnie, ziemia pod
nogami obsunęła się i ciało ześliznęło się, puszczając gałązkę i bezradnie koziołkując w
dół jakiejś rozpadliny. Pami ętam, że spada łem dosyć długo, aż w końcu wszystko
przesłoniła czerń.

Obudziłem się cały poraniony i obolały. Z rozpaczą zauważyłem, że leżę na brzegu

jakiegoś potoku. Z dreszczem przestrachu zda łem sobie spraw ę, jak niewiele brakowa ło,
żebym się w nim utopił Nigdzie nie mogłem dostrzec mojego plecaka. Widocznie ciało
wybierając się w podróż nie uznało za stosowne zabrać go ze sobą.

Nie dość że potłuczony, to jeszcze cały umorusany trawą i ziemią, nie

przedstawiałem na pewno najszczęśliwszego widoku. Mając przy tym nie najlepszy
humor, nie widziałem sensu wyruszania w dalsz ą drogę. Przez moment zastanawia łem
się nawet, czy jeszcze kiedykolwiek zobaczę jakieś przyjazne i inteligentne stworzenie.

Byłem tak brudny, że sam nie mog łem tego znie ść. Wyszukałem więc w miarę

spokojne miejsce i urządziłem sobie kąpiel i pranie. Zawsze lepiej mie ć ubranie czyste
niż brudne, a przecież nikt mnie tam nie móg ł zobaczyć, kiedy nagi jak jakie ś młodziutkie
hobbiciontko biegałem dla rozgrzewki po lodowatej wodzie.

Cała ta kąpiel i związana z nią zabawna sytuacja znacznie poprawi ła mi humor.

Kiedy tylko słońce wysuszyło mi ubranie postanowi łem ruszać w drogę. Nie bardzo
wiedziałem w którym kierunku mam iść, jednak znowu postanowiłem zaufać losowi.

Kiedy zagłębiłem się w las, zauważyłem, że drzewa, krzewy i kwiaty znacznie się

różnią od tych które widziałem w czasie mojej wcześniejszej marszruty. Żeby rzec prawdę,
nigdy wcześniej nie widzia łem takich roślin. Wszystkie byłe piękne. Przyznaj ę, że nawet
ogrody elfów mnie tak nie zachwyciły.

Wędrowałem jak we śnie podziwiaj ąc wspaniałe rośliny. Nie zwracałem uwagi ani

na samotność, ani na ból czy zm ęczenie. Z tego radosnego stanu wyrwa ła mnie
przepiękna muzyka, czy też raczej pieśń. Trudno mi dzisiaj, po tylu latach to dokładnie

6

określić. Wiem tylko jedno, było to melodia tak pi ękna, tak idealna, że przez dłuższą chwilę
stałem oczarowany. Dopiero kiedy melodia ucichła udało mi się wyrwać z tego stanu.

Nie zastanawiając się długo ruszyłem w kierunku z którego wydawa ło mi się, że

dobiegała ta przepiękna melodia. Już po kilku chwilach znalazłem się na skraju
niewielkiej polany. Jasne promienie słońca wspaniale o świetlały środek polany, gdzie na
dużym pniu siedziała tajemnicza posta ć. W chwili kiedy wszed łem na polanę pochylał się
właśnie nad nim, najwidoczniej coś dostrajając.

Wydawała się wyglądać jak duzi ludzie, poza tym, od kogo ś kto zna tak ą piękna

muzykę, nie można oczekiwać czegoś innego jak tylko przychylności. Podszedłem więc

śmiało do pniaka. Widząc, że postać mnie nie dostrzega, odchrząknąłem głośno.

Postać uniosła powoli wzrok i popatrzyła na mnie surowo. Nie potrafię opisać jej

twarzy, pamiętam tylko oczy, głęboki i mądre. Kiedy tak na mnie patrzyła, trwało to dobre
kilka chwil, czułem się przewiercany na wylot. Zrozumiałem, że znowu wetknąłem nos w
sprawy do których nawet nie powinienem się zbliżać.

Stałem tak, naprzeciw tajemniczej postaci, czując się jakby mnie przyłapano na

podglądaniu hobbitkom pod sukienki. Byłem przygotowany na naganę, za
przeszkadzanie tak szacownej postaci, zamiast tego posta ć odwróci ła się z powrotem do
swojego instrumentu.

A więc przybyłeś nareszcie! – Powiedział, jestem bowiem pewny, że był to on, a nie



ona. – Przyznaję, że oczekiwałem kogoś, że tak powiem...

Większego – Dokończyłem, przyzwyczajony do takiego traktowania ze strony



dużych ludzi.

Nie, chodziło mi raczej, o kogo ś, że tak się wyrażę, bardziej... godnego –



powiedziała postać kręcąc głową.

A więc hobbit nie jest dla was Panie wystarczaj ąco godnym! – Wykrzyknąłem. Mogę



zrozumieć tą pełną rozbawienia pogardę, jaką żywią do nas, niziołków rasy szczycące się
wyższym wzrostem, nie mogę jednak ścierpieć, kiedy ktoś uważa hobbitów niegodnych
czegokolwiek.

Postać popatrzyła na mnie jeszcze raz tym swoim badawczym spojrzeniem.

Uśmiechnęła się.

A więc jesteś hobbitem! – Powiedział przepraszająco kiwając głową. – Wybacz, jeśli



obraziłem twoją dumę, przyznasz jednak, że twoja postura, nie jest chyba zwyczajna dla
bohaterów tego świata.

Tak, masz Panie rację. – Przyznałem udobruchany przeprosinami, ale jeszcze



bardziej przyrównaniem do bohaterów, co się hobbitom dość rzadko zdarza. – Skoro
mamy już za sobą to nieporozumienie, pozwól, że się przedstawię. Jestem Bilbo Baggins
z Bag End.

Mnie zowią Ilúvatar’em.



Miło mi Pana poznać. Jeśli to pana nie urazi, pragnąłbym spytać, czy jest pan



czarodziejem? – Spytałem, nie mogąc zrozumie ć, dlaczego nie potrafi ę rozróżnić rysów
mojego rozmówcy.

Skąd to pytanie?



Od dłuższego czasu staram si ę panu przyjrze ć, jednak nie mog ę się skupi ć. Kiedy



tylko ruszę oczyma, wydaje mi się, że pański wygląd się zmienia.

Ach tak. Widzisz, drogi hobbicie, jest to faktycznie taki czar, który sprawia, że



widzisz mnie takim jakim chcesz mnie ujrze ć. Tak samo z moimi słowami, tylko wydaje ci
się, że je słyszysz.

Ale dlaczego. – Nigdy nie słyszałem o takiej magii, i nie potrafi łem zrozumieć, po



co ktoś miałby to robić.

Obawiam się, że mój wygląd mógłby ci się wydać odrobinę dziwaczny, a już na



pewno, nie potrafiłbyś zrozumieć moich słów. – Spokojnie objaśnił mój rozmówca.

7

Rozumiem. – Przyznam się, że rozumiałem, chociaż niezbyt mi się podobało, że



rozmawiam z kimś, kogo prawdziwej twarzy nawet nie znam. – A jak jest z muzyką, czy to
też czarodziejska iluzja?

Nie mój drogi. Muzyka jest jak najbardziej prawdziwa. Tak naprawdę, to muzyka



jest jedyną rzeczą na tym świecie, która nie ulega iluzji.

To dobrze. – Odparłem podbudowany, tą wiadomością. – Powiedz mi jeszcze Panie



Ilúvatar, skoro jesteś czarodziejem, czy znasz może czarodzieja Gandalfa?

Postać znowu na mnie spojrzała.

Widzę, że się co do ciebie nie pomyliłem! Gandalf... tak znamy się.



Muszę tu wstawić kilka słów wyjaśnienia. Kiedy wspomniałem Gandalfowi o tej

przygodzie popatrzył na mnie dziwnie, pokręcił tylko głową i roześmiał się na głos.
Wspomniał potem coś o hobbitach i ich poczuciu humoru. Przyznaję się, że poczułem się
trochę urażony. Kiedy jednak przypomniałem mu całą spraw ę po tym zamieszaniu z
Pierścieniem kazał mi nigdy więcej o tym nie wspominać. Postanowiłem posłuchać jego
rady, przynajmniej na jaki czas. Znasz pewnie to przysłowie: Nie wtrącaj się w sprawy
czarodziejów bo są skryci i skorzy do gniewu. W każdym razie nie rozumiem, dlaczego
nie chciał rozmawiać o tej znajomości. Wracając zaś do mojej opowieści:

A więc mamy wspólnych znajomych! – Wykrzyknąłem uradowany, po chwili dotarło



do mnie jednak, to co do mnie powiedział. – Jak to się co do mnie nie pomyliłeś?

Widzisz drogi panie Baggins. Baggins... – Mój rozmówca na chwilę zamilkł, jak



gdyby rozważając brzmienie mojego nazwiska – Baggins... To dobre nazwisko. Dobre do
wielkich rzeczy. Muszę to zapamiętać...

Byłem bardzo zadowolony, że podoba mu się moje nazwisko. Chrząknąłem jednak

znacząco, próbując jeszcze raz zwrócić na siebie jego uwagę. Nie zdążyłem przecież
jeszcze zapytać o drogę.

Tak pamiętam o tobie drogi Bilbo. – Ilúvatar popatrzył na mnie uśmiechając się



przyjaźnie. – Tak tylko się zamyśliłem. A wracając do twojego pytania. Widzisz pracuję
właśnie nad pewną pieśnią. Powiedzmy, że jej motywem przewodnim jest historia. Siedz ę
tu sobie i układam kolejne zwrotki. Jednak ju ż od jakiegoś czasu nie mogę przebrnąć
przez pewien fragment. Postanowiłem więc spotkać kogoś, kto będzie zorientowany w
całej sprawie.

Ale w jakiej sprawie? – Spytałem zaskoczony. – I skąd wiedziałeś o tym, że tu trafię.



Przecież gdybym się nie zagubił...

Nie przejmuj się tym. Kiedy skończymy wskażę ci właściwą drogę. Przyjmij, że



spotkaliśmy się właśnie w tym celu, żebyś mi pomógł. Niczym innym się nie martw.

Ale jak ja, hobbit nie maj ący pojęcia o tworzeniu historycznych pie śni mam ci Panie



pomóc? – Spytałem, całkiem skołowany obrotem sprawy.

O! To nic wielkiego. Myślę, że wystarczy, że usłyszę jakąś hobbicką melodię. Myślę, że



to hobbici będą odpowiedzią.

Ale ja nie znam Panie żadnych godnych waszego ucha melodii hobbickich. Może



jakieś elfie, ale i tak nie potrafiłbym jej zagrać.

Nie przejmuj się. Gdybym potrzebowa ł elfiej pieśni wezwałbym jakiegoś elfa.



Wystarczy, że zaśpiewasz mi jakąś prostą piosenkę.

Nie przejmując się już jego innymi słowami, postanowiłem spełnić jego życzenie.

Pomyślałem, że może potem zgodzi się zagrać mi jakiś fragment tej swojej melodii. Po
krótkim namyśle postanowiłem wybrać piosenkę, która najbardziej pasowa ła do mojej
sytuacji:

Wiodą, wiodą drogi w świat,
Wśród lesistych gór zieleni,
W mrocznych grotach znacząc ślad,

8

Wśród zbłąkanych mknąc strumieni.
Poprzez zimny biały śnieg,
Łąki kwietne i majowe,
Omijając skalny brzeg
I pagóry księżycowe.

Wiodą, wiodą drogi w świat,
Pod gwiazdami mkną na niebie -
Choć wędrować każdy rad,

W końcu wraca w dom, do siebie...

W tym momencie zda łem sobie sprawę, z tego, że tak właśnie to tylko tego

pragnąłem. Właśnie w tym momencie, na tej czarodziejskiej polanie, zrozumiałem, że już
czas, aby osiąść gdzieś na stałe, że już czas zakończyć przygody.

Kiedy tak stałem, zdumiony własnym odkryciem, melodia, która akompaniowała mi

już od pewnego czasu, teraz kiedy zamilkłem, sama kończy piosenkę. Wydawało mi się,
że cała polanka; drzewa i krzewy odpowiadają melodii prawie że zrozumiałymi śłowami:

Oczy, które ognia dziw
Oglądały - i pieczary,
Patrzą czule w zieleń niw
I kochany domek stary.

Jednak kiedy melodia powinna się urwać, Ilúvatar zaczął ją jeszcze raz, nadając jej

to samo piękno, które miała poprzednia melodia. Tym razem, w prostej melodii starej
piosenki słyszałem tętent kopyt i wielkie bitwy, wspaniałe przygody. Kiedy melodia
umilkła, stałem rozdarty pomi ędzy pięknem tego nowego brzmienia znanych mi dobrze
nut, a chęcią porzucenia przygód. Ilúvatar popatrzył na mnie z uśmiechem.

Dziękuję ci drogi Bilbo. Odnajdziesz to czego szukasz. I nie kłopocz się zgubą,



pomogę ci, żeby nie był to taki wielki problem. Zaufaj mi. Id ź tamtą ścieżką,– wskazał na
wąską ścieżynke za sobą. – a wkrótce dołączysz do przyjaciół.

Poczułem, że nie potrafię nie posłuchać tego polecenia. Szedłem więc wskazaną

ścieżką, rozmyślając nad tym ca łym zdarzeniem. Rzeczywi ście wkrótce dostrzegłem
czekając na mnie towarzyszy. Zdziwili się trochę na mój widok, kiedy jednak
opowiedziałem o swoim spotkaniu z czarodziejem Ilúvatar’em pokiwali znacząco
głowami, poczym bez dalszych wyjaśnień ruszyliśmy w drogę. Do dziś zastanawia mnie,
dlaczego tego nie skomentowali. Mo że czarodziej Ilúvatar to nie jest posta ć o której si ę
rozmawia z hobbitami.

I jeszcze jedno! Od tamtej rozmowy nie mia łem już ataków. Nigdy nie obudzi łem się

nękany głodem. Nigdy więcej nie utraciłem też kontroli nad moim cia łem. Dziwne,
prawda?

Dalsza nasza podróż przebiegała już spokojnie i bez większych niespodzianek. Po

kilku dniach dotarliśmy do Domu Erlonda Pó łelfa, gdzie jak się okazało nie czekał na nas
żaden krasnolud, ale Czarodziej Gandalf. Po kilku gniewnych spojrzeniach i uwagach
rzucanych przez urażone krasnoludy opowiedział nam o swoich obserwacjach i
domysłach. Wtedy te ż wyznał, że cały ten pomysł z pilnym wezwaniem krasnoludów w
celu wyjaśnienia spraw majątkowych miał tylko na celu zwabienie mnie do Rivendell.
Chciał bowiem mieć mnie na oku, co teraz, kiedy znam ju ż historię wszystkich
powierników Pierścienia wydaje mi się całkiem słuszne. Poza tym wcale nie miałem o to
do niego pretensji, zrozumia łem bowiem, że jestem już zbyt stary na przygody, a dwór

9

Elronda oferował wszystko co staremu Hobbitowi jest do szczęścia potrzebne. Wspomnę
jeszcze, że moi krasnoludzcy towarzysze także zaniechali swoich złości, kiedy tylko
Gandalf opowiedział im o ukrytym z północnych górach skarbie. Upewniwszy si ę tylko, że
naprawdę zamierzam pozostać w Rivendell wyruszyli w drogę. Doszły mnie potem
słuchy, że wszyscy trzej wyszli z tej wyprawy bardzo bogaci, i bodajże po dziś dzień żyją
szczęśliwi gdzieś po drugiej stronie Gór. Je śli zaś chodzi o mnie, to nie zdob ędę się chyba
już na żadną wyprawę. Może gdyby pozwolono mi odnieść Pierścień zamiast Froda...
Chociaż... Elfy coraz częściej wspominają o Szarej Przystani. Kto wie.... Kto wie...